Zeer volledig en uitgebreid. Geslaagd op eerste zit met mooi cijfer. Academiejaar 20-21 werden er filmpjes gegeven als les, deze zijn ook volledig uitgewerkt in de samenvatting. Steekt heel veel werk in!
• Celcommunicatie (kleine naar grote afstand):
o Gap junctions
o Celmembraan moleculen
o Autocriene:
cel secreert chemische boodschapper die op eigen receptoren inwerkt
o Paracriene:
cel secreert chemische boodschapper die op receptor van buurcellen werkt
o Endocriene:
cel secreert chemische boodschapper (hormonen) die via bloedstroom naar ver
gelegen cellen gaan
o Synaptisch:
- communicatie via targeting van 1 cel tot andere via synapsen
- enkel in ZS
• Chemische boodschappers:
o Aminozuurderivaten (epinephrine)
o Klein peptide
o Proteïnen
o Steroïden (testosteron)
• 2 soorten Chemische boodschappers:
o Water oplosbare (hydrofiel):
diffunderen vrij door celmembraan en interageren met receptoren op membraan
o Hydrofobe:
door carrierproteïnen in membraan geleid en interageren met intercellulaire
receptoren
Endocriene cellen en weefselspecialisatie
• Endocriene cellen = cellen die primaire rol hebben boodschapperstoffen te secreren
• 3 bepaald anatomische verdelingen:
o Samen zittend in 1 gespecialiseerde orgaan die endocriene klier vormt
o Vormen van discrete clusters in andere organen
o Verspreid per cel in epitheelweefsel, in darmen en respiratoir systeem
-> neuronendocrien systeem
• Neuronendocriene cellen hebben membraan gebonden vesikels met chemische
boodschappers in
-> secretie vesikels door exocytose = vesikels versmelten met membraan en gooien
inhoud uit cel
• Endocrien weefsel:
o Hoog vasculair -> snel en veel secreren in bloedstroom
o Pool aan wand capillair vat en nucleus aan andere pool
• Autocriene en paracriene boodschappers traag -> diffunderen en transport door bloed +
worden snel vernietigd na secretie
• Endocriene boodschappers ook traag -> transport door bloed naar doelwit cel en dan binnen
gaan in cel
• APUD cellen = neuronendocriene cellen die amines en peptides secreren en hebben
metabolische eigenschappen voor opname amines die dan decarboxyllatie ondergaan voor
hormonensynthese
,Hypofyse
• Multifunctionele endocriene klier
• Secreert veel verschillende hormonen voor adrenale klier, thyroide, teelballen,
eierstokken
• Zit onder hersenen aan de hypofysestengel
• Verdeeld in 2 delen:
o Anterior hypofyse:
▪ epitheelweefsel uit 3 delen:
• distale kwab: grootste deel van klier
• intermediaire kwab: rudimentair deel
• tuberale kwab: laag cellen tegen stegel
o Posterior hypofyse:
▪ Neuronale armen en gliacellen
▪ 3 delen:
• Neurale kwab
• Hypofysestengel: bevat axonen van de hersenen
• median eminence: extensie van hypothalamus
• Grote bloedvezels voor anterior komen door stengel
-> schade: dood anterior en geen endocriene functie meer
Anterior hypofyse
• Speciale bloednetwerken dragen hormonen van hypothalamus om hormoonsecretie
van anterior hypofyse te stimuleren of inhiberen
-> controleren neuronendocriene cellen
• 5 soorten endocriene cellen:
o Somatotrophen:
secreren groeihormonen (GH)
o Lactotrophen:
secreren prolactine (PRL)
o Corticotrophen:
▪ addrenocorticotrophic hormoon
(ACTH)
▪ β-lipotropin (β-LPH)
▪ α-melanocyte stimulerend hormoon
(α-MSH)
▪ β-endorphine
o Thyrotrophen:
Secreren thyroid stimulerend hormoon (TSH)
o Gonadotrophen:
▪ Gonadotropisch hormoon
▪ Follikel stimulerend hormoon (FSH)
▪ Luteinizing hormoon (LH)
Intermediaire kwab
• Intermediaire kwab zit tussen posterior hypofysen en distale kwab
• Minder goed ontwikkeld in mensen i.v.m. andere zoogdieren
• Klierachtige acini gelijnd met kubusepitheel
, Tuberale kwab
• Dunne laag kubusepitheel
• Soms squameuze cellen die cysten of tumoren vormen
Posterior hypofyse
• Verlengd in hypofysestengel en sella turcica
• Secreert oxytocine en antidiuretische hormonen
• Bevat axonen va neuronale cellen liggend in supraoptische en paraventriculaire
nuclei van hypothalamus met gliacellen genaamd pituicyten
Hypothalamus
• Regelt endocrien- en zenuwstelsel
• Meerder cluster van neuronen die hormonen secreren
-> hormonen activeren of inhiberen hormoon vrijlating uit anterior hypofyse
• Hormonen hypothalamus naar hypofyse via 2 wegen:
o Speciaal systeem bloedvaten transporteren hormonen naar anterior hypofyse
o Axonen van hypothalamus naar hypofysestengel, die telt als posterior hypofyse
Pijnappelklier
• Secreert melatonine
• Ligt juist onder corpus callosum
• Bedekt in leptomininges
• bevat kwabben van gespecialiseerde cellen, gescheiden door septa van ongemyeliniseerde
axonen en bloedvaten
• 2 soorten cellen:
o Pinealocyten:
▪ neuronachtige cellen die melatonine produceren
-> induceert ritmische veranderingen in secretie van hypothalamus, hypofyse
en geslachtsklieren en werkt als endocriene omzetter
▪ roos cytoplasma, donkere ronde kern
▪ geschikt in rozetten
▪ meerdere cellen rond fibrullair gebied
o Gliacellen:
▪ Bipolaire verlengde cellen die tussen nesten van Pinealocyten lopen
▪ Onverschillig tenzij speciaal gekleurd
• Sympatische en parasympatisch ZS geregeld
• Input van retina arriveert indirect
Schildklier
• Secreert 2 hormonen:
o Thyroxine:
regulatie basale metabolische snelheid
o Calcitonine:
zorgt voor calcium homeostase
• Heeft 2 laterale kwabben en een isthmus
• Kwabben elke kant van schildklier kraakbeen en bovenste trachea in anterior deel van nek
• Kwabben verbonden door isthmus die voor onderste larynx loopt
, • Schildklierkanaal faalt te atrofiëren -> kanaalweefsel volhard als cyste of sinuskanaal
• Bevat colloide -> rijk aan thyroglobuline
• Epitheel als sferische units genaamd acini
• Elke acini gespecialiseerd schildklierepitheel rustend op membran dat holte omringd
• Holte gevuld met roos schildklier colloide
• Thyroglobuline is opslagvorm van thyroxine
• Grote van acini hangt af of het opslag fase of secreterende fase is
• Actieve secreterende fase volgende veranderingen van schildkliercellen:
o Endoplasmatisch reticulum meer prominent
o Vrije ribosomen meer prominent
o Golgi vergroot
o Opp. Microvilli vermenigvuldigen en verlengen
o Intracytoplasmatische druppels verschijnen
• Synthese en afbraak thyroglobuline geregeld door hypothalamus en hypofyse
• Lage thyroxine levels in bloed -> stimuleert hypothalamus TRH produceren -> stimuleert
anterior hypofyse TSH produceren -> stimuleert thyroglobuline synthese en afbraak met
kleine thyroxine vrijlating in capillaire crculatie
• Thyroxine conc. Stijgt -> TRH en TSH productie daalt
• Calcitonine inhibeert calcium opname in osteoclasten en verlaagd calcium bloedconc. ->
tegenwerking parathyroidhormoon
• Calcitonine productie geregeld door calcium conc. In bloed
• Schildklier tumoren meest voor in epitheelcellen
Bijschildklier
• Secreert parathyroidhormonen
-> calcium homeostase
• Minstens 4 aanwezig in lichaam (soms 8)
• Zitten in de nek dichtbij schildklier
• Parathyroidhormoon verhoogd calcium conc. In bloed door calcium opgeslagen in bot te
verplaatsen
-> stimuleren van osteoclasten
• 3 verschillende soorten cellen:
o Adipocyten:
▪ verschijnen pas in puberteit en vermenigvuldigen tot +- 40 jaar, dan constant
-> hoeveelheid bij ouderdom afnemen
▪ vormen achtergrond waar andere cellen in nesten
o Chefcellen:
▪ produceren parathyroidhormoon
▪ bij nood aan parathyroidhormoon -> verminigvuldigen
▪ kleine, rond, donkere centraal gelegen kern
▪ bleek roospaars cytoplasma
▪ Wanneer actief: actief golgi en prominent RER
wanneer inactief: klein Golgi en minder prominent RER
▪ Gezond: 80% inactief
o Oxyfilcellen:
▪ Groter dan chefcellen
▪ Eosinofiel cytoplasma
▪ Kleine, sferische, donkere kern
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller slageneerstezit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.46. You're not tied to anything after your purchase.
