Summary
Samenvatting politiek en beleid
- Course
- Institution
Volledig samengevat, en geslaagd voor dit vak!
[Show more]
Seller
Follow
aliciasalomez1
Content preview
Politiek & beleid3. Kernbegrippen politiek
3.1. Conflict en samenwerking
Er is geen politiek zonder conflict. Politiek is namelijk dat aspect van de interactie tussen
mensen. Een conflictsituatie is een situatie waarbij tussen mensen of groepen een
onverenigbaarheid van doelstellingen bestaat. Dit kan enkel op de voorwaarde dat deze
mensen of groepen van elkaar afhankelijk zijn. Als de realisering van het ene belang de
realisering van de het andere belang in de weg staat kan men spreken van een
conflictsituatie.
Inhoudelijk aspect van conflict: geeft aan dat het ergens over gaat. Het gegeven schaarste is
de meest evidente oorzaak van conflict. Een interessante theorie voor sociaal werk is
relatieve deprivatie. Politicologie -> revoluties te verklaren & SW -> als kader gebruiken voor
o.a. naar participatie van mensen te kijken. Deprivatie is het waargenomen verschil tussen
datgene waar iemand meent recht op te hebben en datgene dat iemand wordt toebedeeld.
Relatief (vs. absoluut) is de grootte van het verschil tussen de verwachting en de feitelijke
situatie. Hoe groter de deprivatie, hoe groter de kans op verzet. Een toestand van
lotsverbetering is vaak aanleiding tot conflict. Lotsverbetering voedt verwachtingen, die de
realiteit niet kunnen volgen. Dit verklaart waarom het vaak mensen zijn die al over enige
vorm van machtsbron beschikken die in conflict of verzet gaan.
Gedragsaspect van conflict: hoe mensen
zich gedragen. De mogelijkheid bestaat
dat de twee dimensies zich niet
tegelijkertijd voordoen.
Punt C -> latent conflict= tegenstelling van
belangen maar leidt niet tot actie.
Punt D -> samenhang belangen maar niet
perse samenwerking
Zonder handeling is er dus geen conflict
Schema van Van Ewijk
,3.2. Democratie
Democratie is ontstaan in de Griekse stadstaten. Letterlijk betekent het heersen door het
volk. Het is een relatief begrip dus tegenwoordig betekent het de macht van het volk wordt
gedelegeerd naar een kleine groep vertegenwoordigers. De principaal (het volk) staat een
deel van zijn bevoegdheden af aan de agent (de volksvertegenwoordiger). De agent vervult
dus taken in opdracht van de principaal.
3.2.1. Liberale parlementaire democratie
In onze Westerse samenleving hanteren wij deze vorm van democratie waarbij
individuen beslissingsmacht verkrijgen d.m.v. verkiezingen. Liber= vrij. In een liberale
democratie staan vrijheid en de rechten die deze vrijheid mogelijk maken centraal. De
scheiding der machten is een garantie voor de vrijheid van het volk. De macht van het
volk wordt in een parlementaire democratie verankerd in de centrale rol van het
parlement. Ze sturen het beleid en controleren de regering dat doen parlementsleden
met een mandaat van hun kiezers.
Indirecte democratie= Verantwoording van de volksvertegenwoordigers aan de
burgers.
Nog een kenmerk is politiek pluralisme (verkiezingen), dit wordt uitgedragen door
politieke partijen, organisaties, verenigingen en bewegingen.
3.2.2. België
België is een consensusdemocratie. De macht is verdeeld over verschillende
instellingen. Verschillende partijen vormen een coalitieregering (frans- en
Nederlandstalig). Ook kleinere partijen kunnen deelnemen aan de coalitieregering. Dit
is mogelijk door het evenredig kiessysteem.de consensusdemocratie staat tegenover
de meerderheidsdemocratie. Hierbij bestaat de regering uit 1 partij (komt amper voor).
3.2.3. Politieke participatie
In de representatieve democratie vormen verkiezingen het centraal instrument voor
politieke participatie. Politieke participatie is gericht op het beïnvloeden van de
politieke besluitvorming. Men kan aan beleidsbeïnvloeding doen door: te gaan
stemmen, beleidsmakers te contacteren, demonstreren, betogen, mening geven via
sociale media. Politieke participatie kan omschreven worden als de communicatie over
politieke voorkeuren van burgers naar de overheid. Er worden indelingen gemaakt, een
eerste onderscheid is tussen conventionele en onconventionele participatie.
Conventionele vormen van participatie worden door de overheid/ de elite zelf
georganiseerd (bv: verkiezingen en partijcongressen). De regels van het spel worden
ook door hun bepaald. We spreken van onconventionele participatie als de burger het
heft in eigen handen neemt (betoging).
Verba & Nie -> 4 vormen van participatie:
- Institutionele participatie (stemmen)
- Partijpolitieke activiteiten (partijcongres)
- Maatschappelijke activiteiten (lid zijn van een organisatie die politieke agenda en
besluitvorming rond thema wil beïnvloeden)
- Directe individuele contacten (minister aanschrijven)
3.2.4. Actuele situatie
Er zijn wat bedenkingen bij de werking van onze representatieve democratie. Dit komt
door:
1) Gebrek aan vertrouwen in politiek
, 2) Burgers nemen graag burgerinitiatieven/ doe- democratie (als burgers zelf
vormgeven aan hun omgeving, al dan niet in samenspraak met de overheid)
➔ Hybride democratie: onze representatieve democratie aangevuld met
elementen uit andere democratische stelsels.
3.3. Macht
Macht is een kernbegrip in de politiek, bovenal een sociaal fenomeen. Zorgt voor verdeling
va middelen. Macht is een middel om een bepaald doel te realiseren. Als iedereen hetzelfde
zou denken/ willen zou macht niet nodig zijn. Wordt negatief ervaren door dwingend
karakter en manier waarop het verworven wordt. Macht gaat over de mogelijkheid om zijn
wil op te leggen aan anderen, ook tegen eventuele weerstand in. ‘A heeft de mogelijkheid
om ervoor te zorgen dat B een handeling verricht, die B anders niet zou verrichten.’
Weber maakt onderscheidt tussen gezag en macht:
Gezag Macht
= machtsuitoefening die aanvaard wordt en = de mogelijkheid om zijn wil op te leggen aan
die als legitiem wordt aanzien. anderen in het kader van een sociale relatie,
ook tegen eventuele weerstand in.
- Aanvaarding gebeurt o.b.v. - Impliceert ongelijkheid en
respect voor regels, traditie beperking van vrijheid
of kan charismatisch van aard
zijn
- Het instrueren van de ander
Macht VS invloed
Sodaro: omschrijft macht als capaciteit om bepaalde uitkomst te veroorzaken. Invloed is een
minder intensieve vorm van macht.
Bachrach en Baratz: het verschil tussen macht en invloed zit in de dreiging met sancties.
Peeters: invloed is het effect van de aanwending van het vermogen om macht uit te
oefenen.
Definiëring van macht – Wrong
Macht is een relationeel begrip, dat enkel kan bestaan in relatie tussen mensen of groepen.
“Een capaciteit van sommige personen om bedoelde en voorziene effecten bij anderen
teweeg te brengen”.
Aspecten van macht – Wrong
• Intentionaliteit: bij macht gaat het om een bedoelde en effectieve invloed.
Onderscheid invloed en macht.
• Effectiviteit: he beoogde doel moet bereikt worden.
• Het vermogen/ de capaciteit: het gaat niet alleen om de daad er moed ook
vermogen zijn om macht uit te oefenen.
• Asymmetrisch: A heeft macht over B, B heeft geen macht om het gedrag van A te
beïnvloeden.
• Gedragsverandering/ verandering van attitude/ mening van B
3.3.1. Vormen van macht
Wrong:
• Geweld: fysiek geweld, kan ook subtieler bv: onthouding van voedsel of slaap
• Manipulatie: het uitoefenen van macht waarbij de machtshebber zijn intentie
voor het macht subject verbergt
• Overtuigingskracht: iemand de gewenste effecten laten bereiken op basis van
het presenteren van argumenten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aliciasalomez1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79202 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now