Summary
Samenvatting Burgerlijk recht
- Course
- Institution
Samenvatting burgerlijk recht, alle hoorcolleges & notities
[Show more]
Seller
Followbrechtcallewaert
Content preview
Burgerlijk rechtDeel 1 Inleiding tot het recht
1 algemene inleiding
1.1 verantwoording
Recht belangrijk?
- Ja, belangrijke rol in privé- en beroepsleven
- Niet enkel een zaak van juristen, maar ook van alle burgers
- Komt je van ’, s ochtends tot ’s avonds tegen
- Bv:
Geflitst worden voor overdreven snelheid → strafrechtelijk vervolgd voor overtreden
verkeerswetgeving
Scheiding → goederen verdelen volgens huwelijksvermogensrecht → onderdeel van
burgerlijk recht
Iemand met beroepsinkomen → personenbelasting betalen → fiscaal recht
Werknemer moet geldig arbeidsovereenkomst hebben → volgens regels van sociale
wetgeving
de bus nemen → automatisch teken je een vervoerscontract
iets kopen in een winkel → koopcontract
ergens gaan eten → afsluiting van een contract
Naast recht, heb je ook nog godsdienst en moraal in ons rechtssysteem (niet noodzakelijk)
Moraal ≠ recht
- Geheel van normen die de bedrijvigheid van de individuele mens beheersen en hem leiden naar
geestelijk welzijn.
- Is dus gericht op geestelijke vervolmaking van de mens als individu
- Streeft niet naar een ordening van het maatschappelijk leven (in tegenstelling tot recht)
- Oorsprong bij de mens, niet in de gemeenschap
- Bestaat uit algemene richtlijnen die bij niet-naleving gesanctioneerd worden door een slecht
geweten
- Bv: afspraak met een vriend, maar je bedenkt je en gaat niet. Dit is geen rechtsregel, maar
fatsoenregel. Niet opgelegd door de overheid en is niet afdwingbaar
Moraal = recht
- Sommige normen zijn juridisch als moraal: niet doden, niet stelen
- Wet verwijst soms naar morele begrippen zoals: goede zeden, goede trouw,…
- Recht houdt soms rekening met morele of innerlijke gezindheid zoals bij toerekening van strafbare
feiten
1
, Conflict tussen moraal en recht
Abortuswet, euthanasiewet, belastingwet waarbij een deel gebruikt wordt voor militaire
doeleinden
Godsdienst ≠ recht
- Beoogt eeuwige zaligheid van de mens
- Regels geopenbaard door Opperwezen (10 geboden) en regelen de relatie tussen godheid en de
mens
- Treft de innerlijke en de uiterlijke gedragingen
Godsdienst = recht
- Zondag is rustdag
- Veel betaalde feestdagen zijn christelijk-kerkelijke feestdagen (bv: kerstmis, OLV hemelvaart)
- Toch is recht neutraal tegenover geloofsaangelegenheden
1.2 het begrip recht
1.2.1 algemeen
Begrip recht
Doel? Ordening van de maatschappij
Betekenis subjectieve zin
- Duidt op een bevoegdheid die een rechtssubject in een objectieve rechtsregel vind in de zin van “ik
heb het recht om… “.
Het is dus het geheel van aanspraken die een persoon tegen een ander laat gelden en
waaruit andere plichten ontstaan.
- Vb subjectieve rechten:
Recht om te trouwen
Recht om te stemmen
Recht om eigenaar te zijn van een bromfiets
Erfrecht
…
Betekenis objectieve recht
Objectieve recht is:
- Een geheel van algemeen geldende normatieve regelen
- Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat
- Waarvan de naleving afdwingbaar is
- En die de ordening van het maatschappelijke leven beogen
2
, 1.2.2 een geheel van algemeen geldende normatieve regels
A) aanvullend of dwingend recht
Zeer belangrijk om te weten is of dat je mag afwijken van de gebiedende, verbiedende, toelatende
en organieke regels of dat je ze moet naleven.
Dwingend recht
Dwingende bepalingen
- Nageleefd worden door elk rechtssubject
- Vb: echtgenoten zijn tot samenwoning verplicht, zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand
verschuldigd.
Opdeling binnen dwingend recht:
- Regels die openbare orde en goede zeden aanbelangen (1)
- Regels die sommige groepen zwakkere personen beschermen (2)
Openbare orde (1)
- Geheel van beginselen en voorschriften die essentiële belangen van de staat of gemeenschap raken;
- Of in privaatrecht fundamentele rechtsgrondslagen leggen waarop politieke, sociale, economische
en morele orde van maatschappij rust
- Vb: geen levenslang arbeidsovereenkomst sluiten waarin je belooft om altijd voor dezelfde WG te
werken. Dit gaat in tegen een fundamenteel beginsel in ons recht, vrijheid van de persoon
Goede zeden (1)
- Fundamentele principes van een algemeen aanvaarde moraal in een bepaalde maatschappij
- Van deze overeenkomsten mag je niet afwijken
- Vb: contracten ivm prostitutie of overeenkomsten met huurmoordenaar zouden nietig zijn
OPMERKING: regels kunnen veranderen met de jaren, zoals: ongehuwd samenwonen, homohuwelijk,
…
Wetgeving rond sommige zwakkere personen (2)
- Moeten nageleefd worden, maar sactie hangt af van vraag ofdat beschermde persoon de nietigheid
vraagt.
- Gaat grotendeels over:
Minderjarigen
Onbekwaam verklaarde geesteszieken
Mensen die onder invloed van dwaling of dwang overeenkomst hebben afgesloten
Aanvullend recht
- Gelden enkel voor rechtssubjecten als er geen andere regeling getroffen wordt
Dwingend recht ≠ aanvullend recht
- Als rechtssubjecten tegen de regel van dwingend recht in, een andersluidende overeenkomst
afsluiten, dan wordt deze afwijking van dwingend recht gesanctioneerd met nietigheid van
genoemde overeenkomst.
- Van praktisch belang dus om te weten welk voorschrift dwingend en aanvullend is
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brechtcallewaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.59. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now