,Psychologie – psychologie, sociologie en gezondheid
Wat is psychologie en wat is sociologie.
wat gezondheid is.
welke visies en modellen op gezondheid en ziekte er tegenwoordig zijn en gebruikt wordt binnen de
fysiotherapie
Gezondheid = afwezigheid van ziekte
-> positieve toestand van fysieke, psychische en sociale welzijn (definitie van WHO)
1. objectieve signalen ((meetbaar) bloeddruk)
2. subjectieve signalen (bijv. pijn, verkoudheid)
Illness – Welness Continuüm:
Nieuw concept gezondheid (2011):
‘Het vermogen van mensen zich aan te passen en eigen regie te voeren in het licht van fysieke,
emotionele en sociale uitdagingen van het leven’
functioneren centraal en niet alleen de aandoening
focus op ondersteunen van eigen regie en zelfmanagement en meer aandacht voor
preventie
Visies uit het verleden over gezondheid en ziekte:
- Hippocrates (500-300 v.Chr.):
‘het lichaam bevat mix van 4 vloeistoffen (humors) die in harmonie/ balans moeten zijn
(humoral theorie)
- Plato:
‘geest (gedachten, waarnemeningen en gevoelens) en lichaam (fysieke deel) zijn
gescheiden en hebben geen/nauwelijks relatie met elkaar’
- Descartes (17e eeuw):
‘geest en lichaam gescheiden’
o Voorstelling werking lichaam als machine
o Geest en lichaam kunnen communiceren
o Dieren hebben geen ziel en ziel verlaat lichaam bij dood
Tegenwoordige visies over gezondheid en ziekte:
- Biomedische model (19e – 20ste eeuw):
o Ziekte (ziekte of fysieke st.) = verstoring fysiologische processen door blessures,
biomedisch dysbalans, bacteriële/virale infectie e.d. (tamelijk rechtlijnige relatie van
oorzaak en gevolg) te genezen via een medische interventie (diagnose-
receptmodel)
o Ziekte = signaal van het lichaam, gescheiden van de psychologische en sociale
processen van de geest (dualisme)
- Bio-psycho-sociale model (Engel, 1977) gaat ervan uit dat gezondheid wordt beïnvloed
door:
o Biologische factoren
Genetische karakteristieken van onze ouders
Functie en structuur persoonlijke fysiologie (allergie, hartstoornissen,
hersenstoornissen)
o Psychische factoren
Gedrag en mentale processen (cognitie, emotie en motivatie)
o Sociale factoren
Mensen beïnvloeden elkaar
Sociale wereld (maatschappij -> cultuur)
2
, Gemeenschap (individuen in dorp, stand en land)
Familie (dichste en meest continue sociale relatie met sterke en
emotionele band -> sterke invloed)
BPS model in de fysiotherapie:
(para)medici werken vanuit Bio-Psycho-Sociale model met ICF-model en het MDBB-mdel
MDBB- model = MeerDimensionaal Belasting- Belastbaarheid:
- “MeerDimensionaal” -> combinatie van medische- en psychosociale model in bio-psycho-
sociale model
- “Belasting (draaglast)- Belastbaarheid (draagkracht) -> vermogen patiënt om belasting
(prikkels) te verwerken in termen van lichamelijke en psychische evenwicht.
Lokaal adaptief vermogen = het in vorm en functie kunnen aanpassen of aangepast houden aan de
functie eisen (op cel-, weefsel-, orgaanniveau, niveau orgaanstelsel en individueel niveau)
Inzicht ontwikkelen in bio-psycho-sociale factoren is van belang voor:
- Bevorderen en in stand houden gezondheid
- Verbeteren systemen en beleid gezondheidszorg
- Preventie en behandeling ziekte
- Oorzaken ziekte: risicofactoren en kwetsbaarheid
Psychologie bestudeert het gedrag (waarneembare handelingen) en mentale processen van een
individu.
- Cognitie: denken (waarnemen, leren herinneren, denken,
interpreteren, geloven en probleemoplossing)
- Emoties: subjectief gevoel dat beïnvloed en wordt
beïnvloed door onze gedachten, gedrag en fysiologie
- Motivatie: verklaring waarom mensen zich gedragen
op de manier ze doen (drijfveer)
Sociologie bestudeert de invloed van groepen in de samenleving (bv. gezin, school, man-vrouw,
sociale klasse, etnische groep) op het menselijke gedrag
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmeepolfliet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.92. You're not tied to anything after your purchase.