Summary
Samenvatting Inleiding Recht (IREC)
- Course
- Institution
Samenvatting van alle uitgereikte documenten en kennisclip over rechtsgeschiedenis van het vak IREC, gegeven op het HBO bij de opleiding Rechten.
[Show more]
1 review
By: dilanurcagli • 2 year ago
Seller
Follow
robin-mayvanroest
Reviews received
Content preview
Samenvatting IRECDoor Robin van Roest
Rechtsgeschiedenis (week 1)
Romeinen:
- De Twaalftafelen wet, volk kwam in opstand en eiste geschreven regels. De
eerste juristen ontstonden.
Keizer Justinianus is een belangrijk persoon in de rechtsgeschiedenis. Hij ontwierp
de Codex (wet) van Justinianus. De oude wetten vervielen en nieuwe wetten gingen
in.
Europa in de middeleeuwen:
- Romeinse Rijk viel = de kennis verdween. Bronnen veranderden en werden
onbetrouwbaar.
Karel de Grote hield zich bezig met oude literatuur en omringde zichzelf met
mensen die hier verstand van hadden.
1100: Bologna begon met een Rechterlijke Universiteit. Studenten bestudeerden
wetteksten en werden Magister (meester). Deze kennis werd verspreid door
studenten die na de studie terugkeerden naar hun thuisland.
Straffen werden uitgevoerd om mensen te waarschuwen en herhaling te voorkomen
(recidive).
De Franse Revolutie:
- Napoleon en Montesquieu (Trias Politica) waren belangrijk.
Wetgevende macht: regering en het parlement.
Uitvoerende macht: alleen de regering.
Rechtsprekende macht: de rechters.
Nulla poena: straffen alleen op grond van goed bewijs (legaliteitsbeginsel).
Napoleon verovert Nederland en voert Franse wetten in. Hij speelde hierdoor een
grote rol in de juridische geschiedenis (code civiel).
,Code civiel: herbenoeming van de eerdere Code Napoleon waarin Napoleon de
wetgeving liet bundelen.
De 19e eeuw:
- Ontstaan van natiestaten.
Carl von Savigny: een van de belangrijkste juristen ooit, grondlegger van Duits
wetboek. De BGB was heel georganiseerd en overzichtelijk.
Grondwetten ontstaan (1814), er moest sterke verdediging tegen Frankrijk komen en
de monarchie moest worden hersteld.
1840: Iedere nieuwe wet moest nu 2 handtekeningen krijgen, 1 van de koning en 1
van de verantwoordelijke minister (strafrechtelijke ministeriële verantwoordelijkheid).
1848: laatste grote grondwetswijziging, deze grondwet werd de basis voor nu.
1870: sociale kwestie, klassenjustitie. Door wetten verbeterde de situatie.
Tweede Wereldoorlog:
- De Nederlandse Rechtsgeleerdheid werd verboden en docenten mochten het
niet meer onderwijzen. Veel docenten accepteerden Duitsland en zijn
rechtssysteem niet en gingen stiekem door met lesgeven.
Opkomst van de EU:
- Samenwerking om oorlog te voorkomen.
Basisbegrippen (week 2)
Het objectieve recht omvat de rechtsregels die door de overheid zijn vastgesteld of
erkend, met het doel de samenleving te ordenen. Het objectieve recht wordt ook het
positief recht of geldend recht genoemd.
Onderscheid privaatrecht – publiekrecht
Het privaatrecht regelt verhoudingen tussen burgers onderling en het individueel
belang staat voorop, het publiekrecht regelt de verhouding tussen de overheid en
de burgers waarbij het algemeen belang centraal staat.
, Privaatrecht (burgerlijk recht) regelt voor natuurlijke personen en rechtspersonen
het recht. Gedurende het gehele leven is de mens drager van rechten en plichten.
Een rechtspersoon is een organisatievorm die aan het rechtsverkeer mag
deelnemen (art. 2:5 BW).
Rechtspersonen kunnen zijn:
- Een stichting,
- Een vereniging,
- Een naamloos vennootschap (nv),
- Een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bv).
Onder het publiekrecht valt ook het Staats- en Bestuursrecht, het Strafrecht en het
recht van de EU.
Bestuursrecht:
- De overheid voert wetten uit (milieu, sociale verzekeringen),
- Bij de uitvoeringen nemen de bestuursorganen besluiten,
- Gemeente: College van B&W,
- Provincie: College van gedeputeerde staten,
- Rijksoverheid: ministers.
Strafrecht:
- Krijgt hiermee te maken bij het plegen van een strafbaar feit,
- Zaak tussen verdachte en de samenleving (OM/OvJ).
Nuancering van het onderscheid
Soms wordt de verhouding tussen burger en overheid door het privaatrecht
geregeld, wanneer de overheid als rechtspersoon aan het rechtsverkeer deelneemt.
Het publiekrecht is dus van toepassing als de overheid een specifieke
overheidshandeling verricht, iets wat alleen de overheid kan doen.
Voor het onderscheid is de wijze van rechtshandhaving ook belangrijk. De
handhaving van regels die tot het privaatrecht behoren wordt aan de partijen zelf
overgelaten. De handhaving van regels die tot het publiekrecht horen, is voor de
overheid.
Onderscheid materieel recht – formeel recht
Het materiele recht bevat regels die rechten en plichten vormen tussen burgers
onderling, burger en overheid en overheden onderling. Regels waar iedereen
dagelijks mee te maken heeft.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robin-mayvanroest. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now