Summary
Samenvatting Pathologie module 6
- Course
- Institution
Samenvatting hoorcolleges module 6 Pathologie
[Show more]
Seller
Follow
kayleighpaulussen
Content preview
Colleges PathologieTractus Locomotorius
Bronnen: Pathologie boek – Hoofdstuk 16
Inhoud
▪ Diagnostiek bewegingsapparaat
▪ Botaandoeningen
Osteomyelitis
Osteoporose
Botkanker
▪ Gewrichtsaandoeningen
Inleiding
Acuut reuma
Jicht
Artrose
Diagnostisch onderzoek bewegingsapparaat
Beeldvormend onderzoek
▪ Röntgen foto’s
Via straling worden botten/skelet zichtbaar. Schadelijk door gebruik straling.
▪ CT (= Computed Tomography)
Fracturen (= botbreuken), dislocaties (= ontwrichtingen), misvorming van botten en
(pathologische) calcificaties (= verkalkingen) in beeld brengen.
Gebruik van straling, maar zichtbaar via computer. Meer detail door doorsnedes op scan.
▪ MRI (= Magnetic Resonance Imaging)
Gewrichten, botten en weke delen worden zichtbaar. Minder schadelijk, want geen straling
maar magnetisme. Veel gedetailleerder. Foto’s worden gemaakt op de hoeveelheid water die
er zit, omdat de atomen water in beeld worden gebracht. Hierdoor kun je weke structuren
onderscheiden.
▪ Artroscopie
= Kijk(operatie) in een gewricht. Er kan synoviaal vocht (= vocht tussen gewrichten om soepel
te houden) weg worden gehaald voor microscopisch en chemisch onderzoek.
▪ Echografie
= Ultrageluid, ophopingen van vocht en water onderscheiden. Onschadelijke methode.
Beeldvormend/functioneel onderzoek
▪ Laboratorium onderzoek → BSE (= bezinking), CRP, calcium, vitamine D
▪ Nucleaire geneeskunde → PET-CT-scan
= Patiënt krijgt kleine dosis radioactief middel ingespoten. Deze gaat op bepaalde plekken in
het skelet zitten, waardoor je op de scan een ophoping kunt zien zitten. Dit kan dan een
ontsteking zijn die je van buitenaf niet kunt zien.
Functioneel onderzoek
▪ EMG (= elektromyografie)
= Meten van elektrische activiteit van de spieren, om afwijkingen van de spierfunctie op te
sporen (elektrofysiologie).
PA histologie (weefsel)
▪ Spierbiopt
= Het aantonen van afwijkingen in de spiercellen of in het botweefsel.
, Colleges Pathologie
Osteomyelitis
Osteomyelitis = Zeldzame bacteriële botinfectie, vooral na botletsel en bij Diabetes Mellitus.
Bacterie is via het bloed in bot terecht gekomen. Het bot is een ideale schuilplek voor bacteriën. Dit
komt doordat er bloedvaatjes zitten, ook stukjes waar de bacterie uit het bloed kan blijven. En zolang
een bacterie niet te dicht bij het bloed zit, kan hij weinig of geen witte bloedcellen tegenkomen die
de bacterie uit het lichaam werken. Hierdoor kan de bacterie goed zijn eigen gang gaan. Zeker in
slecht doorbloed bot, zie je veel bij DM.
Er zijn 3 stadia:
Stadium 1: Beginfase
Stadium 2: Acute osteomyelitis
Bacteriën beginnen zich te vermenigvuldigen. Bot wordt dikker, gaat veel pijn doen.
Stadium 3: Chronische osteomyelitis
Bacteriën hebben zich blijvend gevestigd. Vaak een open wond, waardoor weefsel
beschadigd/afsterft. Heel moeilijk behandelbaar.
Lokale symptomen voor ontsteking
▪ Rubor (= roodheid) > Zie je aan oppervlakte
▪ Calor (= warmte) > Zit vaak in de diepte
▪ Tumor (= zwelling) > Vaak goed zichtbaar, zorgt voor pijn. Samen met .
pijn functio laesa
▪ Dolor (= pijn) > Zorgt samen met zwelling voor functio laesa
▪ Functio laesa (= gestoorde functie) > Bewegingsbeperking
Algemene symptomen ontsteking (met name bij stadium 2 en 3)
▪ Koorts
▪ Last van algehele malaise
▪ Leukocytose (= verhoging leukocyten)
Symptomen
▪ Zeer pijnlijk door zwelling in bot
Bot is verpakt in botvlies. In het botvlies zitten veel pijnreceptoren. Als het bot dan verdikt,
komt het botvlies strakker te staan en dit gaat pijn doen.
▪ Zowel bij belasten als zonder belasten
▪ Verder afhankelijk van diepte zie je ook ontstekingsverschijnselen, eventueel systemisch
verschijnselen
Diagnose
▪ Bloedonderzoek
Leukocytentelling en sterk verhoogde ontstekingsparameters BSE en CRP (= bepaling van het
C-reactive protein)
▪ Bacteriekweek van bloedmonster en/of biopt
▪ Beeldvormend onderzoek
Röntgen, botscan, CT- of MRI-scan
Behandeling
▪ Antibiotica > langdurig (weken/maanden), eventueel intraveneus (om preciezer en hoger te
doseren)
▪ Operatie > verwijderen, met name necrotisch bot
Preventie
Snelle behandeling van infecties en gecompliceerde breuken, met name met patiënten met DM.
, Colleges Pathologie
Skeletafwijkingen door vitamine- of mineraaltekort
In gezond bot zijn vitaminen (met name vitamine D) en mineralen (met name calcium, maar ook
fosfaat) essentieel. Calcium en fosfaat is het cement voor het bot. Hier zit ook collageen in. Dit vormt
draden en dit is een soort bewapening waardoor het bot buigkrachten kan opvangen.
Calcium en fosfor zijn belangrijk voor botvorming en -onderhoud. Deze haal je uit de voeding (vlees
bijvoorbeeld). Zonder vitamine D, kan calcium niet uit het voedsel worden opgenomen.
Een tekort aan vitamine D zorgt dan voor zachte en vervormde breekbare botten. Op jongere leeftijd
kan dit bijvoorbeeld zorgen voor O- of X-benen, omdat het bot de krachten niet kan houden en het
gaat buigen. Op latere leeftijd kan dit tekort zorgen voor broze botten en breken ze makkelijk.
Osteoporose → = Botontkalking
▪ Broze botten die vaak breken
Bijvoorbeeld een collumfractuur (= heupbreuk) wordt vaak
gezien bij ouderen.
▪ Oorzaak is nog onbekend
▪ Ontstaat meestal onopgemerkt
Een van de eerste verschijnselen bij osteoporose is het inzakken van de wervels, dit wordt een
wervelcompressiefractuur genoemd. Dit kan leiden tot een abnormale kromming van de
wervelkolom en verlies van lengte. Dit kan zijn door meerdere wervelinzakkingen. Het kan zijn dat de
patiënt pijn ervaart, maar dit hoeft niet. Het kan dus ook onopgemerkt gaan.
Risicofactoren
▪ Lage botdichtheid (kan met een bepaalde scan gemeten worden)
▪ Vrouwelijk geslacht*
▪ Hogere leeftijd > 60+
▪ Voedingstekorten > Vitamine D, calcium
▪ Chronisch corticosteroïden gebruik
▪ Tenger en klein postuur
▪ Laag lichaamsgewicht
▪ Heupfracturen in familie
▪ Een eerdere fractuur boven de 50 jaar
▪ Bedlegerigheid
* Mannen hebben van jongs af aan een hogere botdichtheid dan vrouwen.
De afname in botdichtheid gaat sneller bij mannen. Vrouwen worden daarentegen tot aan de
menopauze beschermd door vrouwelijke hormonen. Maar vanaf de menopauze gaat de afname bij
de man en vrouw even snel.
Diagnose
▪ DEXA-meting (botdichtheidsmeting, X-stralen, meestal
nucleaire geneeskunde)
▪ X-foto wervelkolom (voor wervelcompressiefractuur)
▪ Ontstaat meestal onopgemerkt
Behandeling
Geen genezing mogelijk!
Medicijnen kunnen verder botverlies tegengaan en botbreuken voorkomen.
Preventie
Voldoende inname van calcium en vitamine D, gewichtdragende activiteiten. Dit zorgt voor het
vertragen van botverlies. Tevens niet roken en niet veel alcohol. Om osteoporose te voorkomen,
moet je 1 gram calcium per dag innemen (melkproducten, groenten, noten, peulvruchten).
, Colleges Pathologie
Gewichtdragende activiteiten → verhogen de botdichtheid
▪ Wandelen, joggen, hardlopen, hiken
▪ Tennis, squash, hockey, basketbal, voetbal
▪ Traplopen
▪ Dansen, touwtjespringen
▪ Gewichtheffen
Rachitis
Rachitis = Zeldzame aandoening bij baby’s, peuters en kleuters. Kinderen met rachitis ontwikkelen
botten die zacht en buigzaam zijn en op den duur misvormd raken.
Typisch is de zogenaamde rozenkrans als gevolg van verdikking van de overgang van ribben naar
borstbeen. Ook komen schedelafwijkingen voor.
Preventie >> Voldoende vitamine D en blootstelling aan zonlicht
Behandeling >> Toediening zonlicht en extra vitamine D
Osteomalacie
Osteomalacie = Verweking van botten bij volwassenen.
Komt vooral voor (ook maar zelden) bij oudere mensen in verpleeg- en verzorgingshuizen en bij
immigranten. Onder invloed van druk kunnen de botten in de wervelkolom, benen en het bekken
gemakkelijk buigen en breken.
Symptomen >> Spierzwakte, botpijn en gewichtsverlies
Oorzaak >> Tekort aan vitamine D in de voeding, tekort aan de mineralen calcium en fosfor
Behandeling >> Vitamine D suppletie en zo nodig extra calcium en fosfor in voeding
Ziekte van Paget
Ziekte van Paget/osteitis deformans = Sprake van een versnelde botstofwisseling in een of meer
botten waardoor lokaal botafwijkingen ontstaan, voornamelijk in schedel, wervels en heupen.
Door verdikking in de schedel kan er druk ontstaan op de hersenzenuwen; dit kan leiden tot visus- en
gehoorverlies. Tevens kan de verdikking zorgen voor een misvorming in de wervelkolom en de
benen.
Risicofactoren >> Erfelijke factoren
Symptomen >> Geeft niet altijd klachten
Zachte, breekbare botten die misvormd en soms verdikt zijn
Pijn in botten die zijn aangedaan
Complicatie >> Osteosarcoom (= botkanker)
Diagnostiek >> Röntgenonderzoek, botscans en bloedonderzoek (met name alkalische fosfatase)
Behandeling >> Pijnstillers, middelen die botafbraak remmen
Scoliose
Scoliose = Een abnormale zijwaartse verkromming van de ruggengraat die meestal al op
kinderleeftijd wordt ontdekt.
Oorzaak >> Vergroeiing van de wervels, neuromusculaire aandoeningen of spierzwakte, .
asymmetrische ontwikkeling van rugspieren. MEESTAL OORZAAK TOCH ONBEKEND
Symptomen >> Pijn in onderrug, vermoeidheid van spieren
Diagnostiek >> Anamnese, LO, röntgenonderzoek
Behandeling >> Bij lichte scoliose geen behandeling
Kinderen in groei: conservatieve behandeling (bv. brace of oefentherapie) of operatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kayleighpaulussen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now