De tijd van steden en staten
1000-1500
Kenmerkende aspecten
- De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-
urbane samenleving
- De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden
- Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan wel de geestelijke
macht het primaat behoorde te hebben
- De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de vorm van de
kruistochten
- Het begin van staatsvorming en centralisatie
Staten gebieden met een verenigde macht
Waarom worden steden weer belangrijk? Een stad is het middelpunt van de handel, de handel nam
weer toe omdat ze wegen weer veiliger werden
- De Noormannen zijn gestopt met invallen
- Er waren een aantal sterke koninkrijken
- Er waren grote veranderingen in de landbouw waaronder het drieslagstelsel
Hierdoor werd het weer veiliger en konden er dus nieuwe steden ontstaan met een agrarische-
urbane samenleving. Tussen 1000 en 1300 verdubbelde de Europese bevolking zich. Er kwamen
boeren die zich specialiseren in 1 product en er kwamen ambachtsberoepen. Ook de Duitse Hanze
was belangrijk voor de ontwikkeling. De Hanze was een handelsnetwerk en samenwerkingsverband
tussen kooplieden. Er werden kantoren geopend en je kon munten wisselen, vooral in het Oost- en
Noordzee gebied. De Hanze zorgde ook voor veiligheid van handelsroutes en grotere afzetmarkten,
het was een drijfveer achter de bloeiende economie.
De steden hadden zich ontworsteld van de greep van de adel, als de koning of heer stadsrechten gaf
dan kon je veel zaken zelf bepalen. Poorter geregistreerde inwoner van een stad. Steden hadden
een grote aantrekkingskracht = stadlucht maakt vrij.
Een staat was het begin van wat later landen zouden worden. Nederland was tussen 1000-1200 een
verzameling van graafschappen, bisschopdommen en hertogdommen. Uiteindelijk kwam een steeds
groter gebied in handen van 1 persoon door huwelijkspolitiek of oorlogsvoering. In de 14 e eeuw
ontstonden de Bourgondische Nederlanden in 1430 komen de Nederlanden onder Filips de Goede,
hij roept voor het eerst de Staten-Generaal samen in 1464.
In de Duitse landen zijn allemaal kleine vorstendommen, Hendrik de 4 e stelt leenmannen aan om de
boel onder controle te krijgen maar om erfelijkheid te voorkomen stelt hij bisschoppen aan
investituurstrijd. Na meerdere botsingen zet de Paus Hendrik de 4 e uit de kerk = excommunicatie. En
moet Hendrik de 4e zijn excuses aanbieden bij de Paus tijdens de voetval van Carnossa. In 1122
eindigt de investituurstrijd met het concordaat van Worms.
- De paus benoemd de Bisschoppen
- De keizer bekleedt zijn land met Bisschoppen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambervanhalen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.