Class notes
Samenvatting alle colleges Rechtsfilosofie B
- Course
- Institution
Een volledige samenvatting van alles hoorcolleges
[Show more]
Seller
Follow
zbanu_yildiz
Content preview
Samenvatting Rechtsfilosofie BWeek 1
2. Eerste aanzet tot een probleemstelling:
A. In welke zin is de EU een gemeenschap?
(in welke zin zijn we Europeanen, wie is we?)
B. In welke zin is de EU ‘Europees’?
(a) In welke zin is de EU een unie?
- Advies van de Raad van State van 12 september 2007
Het advies waarin de rvs op verzoek van de Nederlandse regering inging op de vraag in
hoever de aanpassing van het constitutionele verdrag dat was mislukt met de referenda in
Nederland en Frankrijk in hoever is deze aanpassing (wat vervolgens het verdrag van
Lissabon werd) al dan niet een grondwet en daardoor in feite in aanmerking kwam voor een
nieuw referendum. Zelfde tekst, alleen een aantal dingen zijn eruit gehaald.
http://www.raadvanstate.nl/adviezen/zoeken-in-adviezen/tekst-advies.html?
zoeken_veld=W02.07.0254%2FB&utm_id=2&utm_source=Zoeken+in+adviezen&utm_camp
aign=adviezen&utm_medium=internet&utm_content=W02.07.0254%2FB&utm_term=W02.07
.0254%2FB&id=7508
De RVS: de EU is een democratische rechtsorde of dient dat te zijn, maar het niet een
democratische staat (heeft niet het karakter van een staat). Dan reist de vraag als het niet
een staat is op welke manier kan het dan een autonome rechtsorde zijn? Raad van state
heeft toe dat de verdragen materiele constitutie zijn. Maar hoe kan je een materiele
constitutie hebben en er toch niet vanuit gaan dat de constitutie tot stand is gebracht door
zoiets als en Europees volk. Onze eigen Raad van Stat heeft problemen met het duiden van
de EU als een gemeenschap. Dit heeft verregaande gevolgen.
Dit is het advies waarin de Raad van state op verzoek van de Nederlandse regering inging
op de vraag in hoeverre de aanpassing van het constitutionele verdrag dat was mislukt met
de referenda in Nederland en Frankrijk, in hoeverre die aanpassing wat vervolgens verdrag
van Lissabon werd. In hoever verdrag van Lissabon al dan wel een grondwet was en
daardoor in aanmerking kwam voor een nieuw referendum. Als je kijkt naar het verdrag van
Lissabon en vergelijkt met het constitutionele verdrag dat is niet geslaagd vanwege de
referenda in Nederland en Frankrijk. Bijna hetzelfde verdrag maar kleine dingen zijn eruit
gehaald. In feite dezelfde tekst. RVS: EU is een democratische rechtsorde of dient dat te
zijn, maar is geen democratische staat (heeft geen karakter van een staat). Als het geen
staat is, maar dan is de vraag op welke manier kan het dan een autonome rechtsorde zijn als
het geen staat is? Eigen RVS heeft problemen met het duiden van EU als een
gemeenschap. Probleem heeft vergaande praktische gevolgen. De Europese unie wordt de
sui generis genoemd: one of a kind.
Een volksraadpleging of referendum is het voorleggen van een vraag met betrekking tot
wetgeving aan de kiesgerechtigden in een land of een bepaald gebied. Dit voorleggen
gebeurt door een bepaalde overheid (al of niet in opdracht van de desbetreffende bevolking).
Dit advies is verplichte literatuur voor het tentamen!
,De mislukking van het Constitutionele Verdrag (waar in feite wordt gezegd we willen
ons niet als Nederlanders of als Fransen zien als deelstaat van een Verenigde Staten
van Europa, dus we zien ons niet als een politieke gemeenschap:
- Het Verdrag van Lissabon
- De financiële crisis en de euro:
- De groeiende tweespalt tussen Noord-Europese en Zuid-Europese landen
economisch, (Spanje bijvoorbeeld grotendeels werkloos en in Nederland nog redelijk
goed)
http://www.theguardian.com/business/2010/may/05/greece-debt-crisis-timeline
- De groeiende tweespalt tussen West-Europese en Oost-Europese landen
de immigratiecrisis, lijkt erop alsof EU christelijk is gezien Syriërs niet worden
geaccepteerd. Maar de stelling zou moeten zijn we zijn een multiculturele groep
staten en in staat zijn om alle religies vreedzaam te laten leven.
http://www.bbc.com/news/blogs-eu-34144554
De groeiende tweespalt tussen Noord-Europese en Zuid-Europese landen (Spanje
bijvoorbeeld grotendeels werkloos en in Nederland nog redelijk goed)
De groeiende tweespalt tussen West-Europese en Oost-Europese landen (de
immigratiecrisis, lijkt erop alsof EU christelijk is gezien Syriërs niet worden geaccepteerd.
Maar de stelling zou moeten zijn we zijn een multiculturele groep staten en in staat zijn om
alle religies vreedzaam te laten leven.
B. In welke zin Europees?
De grenzen van Europa:
Een continent zonder buitengrenzen
https://www.wiso.uni-hamburg.de/fachbereich-sowi/professuren/wiener/dokumente/
conwebpaperspdfs/2004/conweb-1-2004.pdf
Romano Prodi’s probleem:
‘Waar eindigt Europa?’ In de afbeelding met de sterren zie je heel goed dat er is aangeduid
waar men wil dat Europe eindigt. Je ziet bijvoorbeeld geen Turkije, terwijl dit nu wel een
gaande onderwerp is. Middelpunt van de sterren is Berlijn, maar willen de Duitsers en alle
andere lidstaten dit wel? En waarom zou IJsland deel mogen maken en Groenland niet?
Elke poging om Europa af te bakken als geografische criteria is volgens de Duitsers bullshit.
Grenzen zijn niet alleen geografische, maar ook tot wie wij bereid zijn om als wij te
benoemen.
Het trekken van grenzen is door en door een politiek proces waaraan een maat van
willekeur kleeft die niet ongedaan te maken is.
,3. Teleologische interpretatie van het Verdrag van Rome
Van Gend & Loos
- Rechtstreekse werking
- Autonome rechtsorde
Van Gend en Loos was een Nederlands vervoersbedrijf en er was een vraag over
belastingen die betaald moesten worden omdat het bedrijf van land naar land reisde. In
tijden van het arrest van Gend en Loos was het de bedoeling dat de Europese economische
gemeenschap proberen te integreren door de schotten tussen de nationale markten weg te
halen. Dus de vier vrijheden.
De lidstaten vinden het prima om te integreren in een Europese markt, zolang het geen pijn
doet voor de mensen in dat nationale markt.
Met van Gend en Loos hebben ze besloten in te grijpen door wat ze noemen rechtstreekse
werking in te voeren. Op deze manier wilden ze dat het mogelijk was dat Nederlandse
burgers hun eigen staat zouden kunnen aanspreken wanneer die staat geen werk maakte
van het omzetten van Europees recht in nationaal recht.
Rechtsvraag: Kunnen burgers onmiddellijk door de rechter te handhaven rechten ontlenen
aan artikel 30 VWEU? Met andere woorden, heeft artikel 30 VWEU directe werking?
Uit de overwegingen van dit arrest, Van Gend & Loos, en arresten die hierop volgden, zijn
de voorwaarden voor directe werking van bepalingen van EU-recht gedestilleerd. Een
verdragsbepaling heeft directe werking, en kan dus direct voor de nationale rechter
ingeroepen worden, wanneer een bepaling “voldoende helder, precies en onvoorwaardelijk”
is.
Juridische instinct Overweging: pag. 20 eerste rechterkolom: Het Hof overweegt:
Dat het oogmerk van het EEG verdrag de instelling van een gemeenschappelijke markt is, dit
brengt met zich mee dat het verdrag meer is dan een overeenkomst die slechts wederzijdse
verplichtingen tussen de verdragsluitende mogendheden schept.
Hof zegt sprake van een autonome rechtsorde, vanwege rechtstreekse werking is de EU niet
een gewone internationale verdrag maar een autonome rechtsorde pacta sunt servanda
(afspraken moeten worden nagekomen).
, Costa vs. ENEL
Voorrang van gemeenschapsrecht
Costa vs. Enel geeft aan dat in alle gevallen Europees recht voorrang heeft over nationaal
recht. Dat wil zeggen niet alleen de verdragen, maar zelfs secundaire Europees recht
(verordeningen en richtlijnen) staan boven de Nederlandse grondwet. Wanneer er een
conflict is tussen de grondwet en een richtlijn, moet de richtlijn worden toegepast en niet de
Grondwet.
Rechtsvraag: Heeft het Europese gemeenschapsrecht voorrang op het nationale recht?
Ook in dualistische staten heeft het Europese recht voorrang boven het nationale recht.
(uit het boek)
Leer van rechtstreeks werking: Overwegende dat deze opneming in het recht der lidstaten
vanuit gemeenschapsrechtelijke bron voortkomende rechtsregels en meer in het algemeen
de geest en de inhoud van het Verdrag tot gevolg hebben dat de Staten regen de rechtsorde
die zij op basis van wederkerigheid hebben aanvaard, niet kunnen ingaan met een later,
eenzijdig afgekondigd wettelijk voorschrift; dat een dergelijk voorschrift derhalve niet boven
de rechtsorde van de gemeenschap kan worden gesteld.
(uit het boek)
Overwegende dat uit bovenstaande volgt dat het verdragsrecht, dat uit autonome bron
voortvloeit op grond van zijn bijzonder karakter niet door enig voorschrift van nationaal recht
opzij kan worden gezet, zonder zijn gemeenschapsrechtelijk karakter te verliezen en zonder
dat de rechtsgrond van de gemeenschap zelf daardoor wordt aangetast.
3.3. Vergelijking met federale rechtsorde
Advies 1/91 (pag 43, Hof zegt: de EU is een federale rechtsorden (denk aan Duitsland dat
een bondsrepubliek), in feite zegt het Hof dat wij rechtstreekse werking en voorrang hebben
aanvaard betekend dat we ook hebben aanvaard dat de Europese Unie een federale
rechtsorde is.
Telos = doeleind
Wat staat achter deze bewegingen? teleologische interpretatie van het verdrag van Rome
(wie doeleinde (effectieve markt) wil bereiken is akkoord gegaan met de middelen
(rechtstreekse werking en voorrang) die daar voor nodig zijn)
Dus wie A zegt, zegt ook B. We hebben gezegd we willen een gemeenschappelijke markt in
het leven roepen die effectief is en B is in dit geval de rechtstreekse werking.
3.4 Autonomie van het gemeenschapsrecht
- nieuwe rechtsorde (Van Gend & Loos) Hof heeft het over een nieuwe rechtsorde
- eigen rechtsorde (Costa vs. ENEL) Hof heeft het over een eigen rechtsorde (wel tot stand
gebracht door lidstaten, maar niet afhankelijk)
- teleologische interpretatie: middel tot doeleind.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zbanu_yildiz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.53. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now