Samenvattende tabel van alle plantaardige stoffen te kennen voor het examen farmacognosie, gedoceerd door Luc Pieters in de derde bachelor farmacie aan de UA.
Deze tabel bestaat uit eigen notities uit de les gecombineerd met informatie uit de cursus van Prof. Pieters.
Farmacognosie: stoffen en hun werking
1. Primaire metabolieten
D-Mannose D-mannose wordt snel geabsorbeerd en uitgescheiden, wordt niet opgeslagen in het
lichaam.
Gebruikt bij urineweginfecties: normaal is de blaaswand bedekt met gemannosyleerde
eiwitten waaraan bacteriën zich hechten. De bacteriën zullen nu binden aan het vrije
mannose en denken dat ze aan de blaaswand gehecht zijn -> zo gaan de bacteriën weg
uit de blaas
Lactulose Semi-synthetisch disacharide van D-galactose en D-fructose
Komt ongewijzigd in het colon: gesplitst in monosachariden en daarna in organische
zuren door darmflora
De organische zuren trekken water aan -> Laxerend effect
Acarbose Inhibitor van het alfa-glucosidase en sucrase -> remt de hydrolyse van sucrose en
zetmeel in de darm = vertraagde vertering en opname koolhydraten
Doordat de hydrolyse van sucrose en zetmeel in de darm wordt tegengegaan, zal er
minder glucose aanwezig zijn in de darm = therapie voor diabetes mellitus
(neveneffecten: diarree en flatulentie)
Agar Gemaakt door rode algen
Cultuurmedium in de bacteriologie
Agarose (galactose polymeer) & agaropectine (galactosepolymeer + methyl,sulfaat)
Alginezuur en alginaten Gemaakt door bruine algen
Bestaat uit mannuronzuur en guluronzuur
Verdikkingsmiddel in de voedingsindustrie
Wordt gebruikt in combinatie met antacida bij gastro-oesofagale reflux -> bevat anti-
zuur middelen en alginaten die een beschermende laag op de darmwand zetten
Tragacanth Polymeer van hexosen en uronzuren
Zwelmiddel om suspensie en emulsies te maken
Arabische gom Polymeer van hexosen en uronzuren
Zwelmiddel, bindmiddel en kleefstof
Psylliumzaad, plantagozaad Epidermis van het zaadomhulsel bevat een slijmstof die opzwelt in water -> groter
volume -> bulkvormend laxans
1
, Zaadjes in zijn geheel opnemen: niet openbreken want kleurstof komt vrij en stapelt
zich op in de nieren = toxisch!
Althara officinalis Slijmoplossing: vehiculum bij hoestpreparaten
Vormt een beschermende laag op de luchtwegen
Heparine Polymeer van uronzuren afgewisseld D-glucosamine en talrijke sulfaatgroepen
Geproduceerd in runderlongen en varkensingewanden
Anti-coagulans: inhibeert de bloedstolling -> wordt gebruikt als behandeling en
preventie van thrombose (bloedstolsels die onstaan en loskomen en op andere plekken
schade veroorzaken)
Hydrolyseproducten = derivaten van heparine met laag moleculair gewicht =
Enoxaparine en Nadroparine
ricinusolie Sterk laxatieva
Wordt niet meer gebruikt want is irriterend voor de darmwand
Levertraan Gewonnen uit de lever van kabeljauw en heilbot
Rijk aan omega-3 vetzuren, vitamine A en D
polyines Vetzuren met driedubbele bindingen
Kunnen ook toxisch zijn: cirutoxine & oenanthotoxine
2. Secundaire metabolieten
1. Polyketiden
1.1 Macroliden -> grote ring via een esterfunctie gesloten
Zearelenone Fungaal toxine
Geen farmaceutisch belang
Polyeen antibiotica: Amphotericine en Antibiotica
Nystatine Antifungale activiteit
Mechanisme: complexvorming met sterolen in de eukaryotische membraan (10x
sterker met de ergosterol van de fungi dan met de cholesterol van de mens) ->
verandering permeabiliteit van de celwand en vorming van poriën -> verlies van
elektrolyten -> celdood
Macrolide antibiotica: Erythromycine Antibioticum
2
, Antibacteriële werking: Gram + kiemen
Mechanisme: inhibitie van bacteriële proteïne synthese (binding met het 50S subunit
van bacteriële ribosomen)
Avermectines: Ivermectine Breed spectrum antibioticum tegen rondwormen
Zeer actief bij rivier blindheid (chronische inflammatie van de cornea)
Zeer actief bij lymfatische filariasise (lymfeoedeem)
Mechanisme: werkt in op de glutamate-gated chloride channels
Tacrolimus Immunosuppresivum gebruikt na orgaantransplantaties of lokaal (eczeem)
Mechanisme: inhibitie van T-cel activatie
Neveneffecten: neuro – en nefrotoxiciteit
Everolimus: semi-synthetisch derivaat, betere orale beschikbaarheid & gegeven bij nier
– en harttransplantaties
1.2 polyethers -> meerdere etherbruggen
Monensine A veterinair antibioticum
werkzaam als ionofoor: vormt een mantel rond de natrium-ionen -> meer Na-influx in
de parasiet -> meer osmotische druk -> bacteriën breken open
Mariene toxines: Ciguatoxine & geproduceerd door dinoflagellaten en opgenomen door schaaldieren
Brevetoxine veroorzaken diarree en neurologische afwijkingen
Halichondrine B polyether en een macrolide
antitumorale activiteit: inhibitie van de tubuline polymerisatie
activiteit is te wijten aan het macrolide deel
Eribuline gebruikt bij lokaal gevorderde of gemetastaseerde borstkanker
gebruikt bij liposarcoom (kwaadaardige tumor van de vetcellen)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anitabierinckx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
