De sociale bijstand is een vangnet van tegemoetkomingen toegekend door de federale overheid aan
wie door de mazen van het traditionele socialezekerheids-systeem valt.
Federale overheid: Ook de deelstaten (Vlaanderen bv) bieden bijstand aan personen
Vangnet: residuair systeem. Sociale bijstand is voor personen die geen aanspraak kunnen maken
op de sociale verzekering en is dus een vangnet. Het gaat over een springplank = mensen tijdelijk
een tegemoetkoming geven om hun leven te kunnen uitbouwen tot een leven met
levensnoodzakelijke middelen.
Tegemoetkomingen:
o Maatschappelijke dienstverlening
o Ocmw-dienstverlening
o Inkomensgarantie voor ouderen
o Inkomens-vervangende tegemoetkoming aan personen met een handicap
o Integratie-tegemoetkoming aan personen met een handicap
Tegemoetkomingen zijn:
o Residuair, je kan geen beroep doen op sociale verzekeringen
o Niet-contributief: elk van deze tegemoetkomingen wordt betaald vanuit belastings-
gelden
o Enkel als onvoldoende inkomen
o Niet loongerelateerd, hangt niet af van wat je vroeger verdiend hebt
o Enkel voor wie in België verblijft (dus je kan niet je pensioen bv in het buitenland
uitvoeren)
Maatschappelijke Ocmw- Inkomens-garantie Inkomens- Integratie-
dienstverlening dienstverlening voor ouderen vervangende tegemoetkoming
(65+) tegemoetkoming aan persoon met
aan personen met een handicap
een handicap
Onvoldoende Onvoldoende Onvoldoende Onvoldoende Onvoldoende
bestaansmiddelen bestaansmiddelen bestaansmiddelen bestaansmiddelen bestaansmiddele
door gebrek aan om in elementaire na pensioen door gebrek aan n door verhoogde
beroepsinkomsten behoeften te (gerechtigde verdienvermogen zorgkosten owv
voorzien leeftijd) owv handicap handicap
Uitbetaler: OCMW Uitbetaler: OCMW Uitbetaler: Uitbetaler: Directie- Uitbetaler:
Pensioensdienst generaal personen Directie-generaal
met handicap personen met
handicap
Wet Ocmw-wet Wet IGO Wet Wet
maatschappelijke tegemoetkomingen tegemoetkoming
integratie aan pmh en aan pmh
Vangnet voor Vangnet voor Vangnet voor
werkloosheids- pensioen arbeidsongeschikthe
uitkeringen ids-uitkering
,Maatschappelijke integratie (RMI)
Algemeen
Recht op maatschappelijke integratie (art.2)
Door tewerkstelling
Door leefloon
o Met geïndividualiseerd traject
o Zonder geïndividualiseerd traject
Zeg dus nooit: “Het recht op maatschappelijke integratie is het recht op leefloon”!
Bewuste keuze van de overheid:
We geven geen geld om te overleven vroeger was dit wel zo; bestaansminimum
We geven de kans om te integreren
o In de ideale wereld: door werk aan te bieden
o Maar omdat de wereld niet ideaal is: leefloon
Voorwaarden
In België verblijven (art.23)
o Wettig verblijf in België volstaat
o Ingeschreven zijn hoeft niet
Mag de betrokkene België verlaten?
o Max 4 weken per jaar (moet dit aan het ocmw laten weten)
o Tenzij uitzonderlijke omstandigheden
Ocmw beslist
Rechter toetst
Bv. Ergens in het buitenland een behandeling ondergaan kan een uitzonderlijke
omstandigheid zijn.
Belg zijn of… (art 3)
o Vreemdelingen die ingezien in het vreemdelingenregister, burgers van andere EU-
lidstaten, mensen die familie hebben die hen begeleiden (ook al hebben ze geen EU-
nationaliteit), …
Leeftijd vanaf 18 jaar
o Tenzij:
Minderjarige gehuwde
Minderjarige met kinderlast
Minderjarige die zwanger is
o Tot:
Geen maximumleeftijd in de weet
Maar:
Wie RMI krijgt, wordt op 65 jaar automatisch aangemeld voor IGO
(inkomensgarantie ouderen)
Gevolg: zal meestal een igo krijgen, die igo zal zijn inkomen doen stijgen.
RMI wordt overbodig.
, Dus de facto: 65 jaar
Rechten laten gelden (art.3+4)
o RMI is een vangnet
o Gevolg:
Rechten in de klassieke sociale zekerheidsrecht uitputten (altijd).
Geen RMI als je werkloosheidsuitkering kan krijgen.
Recht op onderhoudshelden uitputten (niet altijd).
Wat zijn onderhoudsgelden?
Ocmw kan het je vragen voor:
o Echtgenoot
o Ex-echtgenoot
o Kind (descendent eerste graad)
o Ouder (ascendent eerste graad)
o Geadopteerde
o Adoptant
OCMW kan ook zelf vorderen indien bv. Een ex geen onderhoudsgeld
wilt storten.
o Wat als je wel recht hebt op uitkering maar deze niet ontvangt?
Betrokkene ontvangt RMI
Als in de vorm van leefloon: terugvordering achteraf
Onvoldoende inkomsten
o RMI is een vangnet
o Bestaansmiddelen = inkomsten vermogen
o 3 vragen:
Wiens inkomsten tel je mee? (art.34)
De aanvrager
Sommige personen die onder hetzelfde dak wonen
o Echtgenoot (ocmw moet)
o Persoon met wie je een koppel bent (ocmw moet)
o Meerderjarige kinderen (ocmw mag)
o Ouders (ocmw mag)
o Voorbeeld: Karen heeft zelf weinig bestaansmiddelen. Ze is
gescheiden en woont feitelijk samen met Pieter, die werkloos is.
De zoons van Karen wonen bij hen in. Jan is 17 en klust bij als
jobstudent. Kris is 22 jaar en succesvolle influencer op social
media. Het OCMW moet rekening houden met de
bestaansmiddelen van Pieter en mag rekening houden met de
bestaansmiddelen van Kris. Het OCMW kan er ook voor kiezen
om slechts gedeeltelijk rekening te houden met de
bestaansmiddelen van Kris. Met de bestaansmiddelen van Jan,
die minderjarig is, mag het OCMW geen rekening houden.
Welke inkomsten? (art.16)
In principe alle bestaansmiddelen
Maar sommige bestaansmiddelen zijn:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller baukeverspecht. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.14. You're not tied to anything after your purchase.