Thema 11 VMV: maatregelen ter
preventie van lichamelijke letsels
Vrijheid beperkende maatregelen
- Fysieke fixatie: lichamelijke
- Elk middel, materiaal of uitrusting vastgemaakt aan of dichtbij het lichaam van
een persoon;
- Niet controleerbaar of gemakkelijk te verwijderen;
- Opzettelijk bedoeld om te voorkomen dat de persoon zijn lichaam naar een
gekozen positie beweegt of dat de persoon normale toegang heeft tot zijn
lichaam.
Voorbeelden:
• Lendengordel
• Pols – en enkelbandjes
• (steeklaken)
• Fixatievesten
• Verpleegdekens
• Kledij met rits achteraan
• Voorzettafels (geriatrische zetels)
• Bedsponden
- Chemische fixatie: medicijnen
- Een psychoactief geneesmiddel wordt gebruikt, niet als behandeling, maar als
middel om een bepaald gedrag te beletten.
- Benzodiazepines (slaap – en kalmeermedicatie), antipsychotica (neuroleptica)
(bv. Haldol, Dipiperon, DHBP, Zyprexa, Risperdal, Leponex, Seroquel) en
sederende antidepressiva (bv. Trazolan)
- 85% bewoners WZC neemt 1 psychofarmacum; 66% neemt er 2 of meer
o Benzodiazepines: 58%
o Antipsychotica: 33% → 26%
o Antidepressiva: 49,5%
, • ‘Vrijheidsbeperkende maatregelen’ =
Elk middel dat hetzij direct, hetzij indirect bij een individu wordt toegepast met als
doel diens bewegingsvrijheid te beperken (Gallinagh et al., 2001).
– Fysieke fixatie
– Chemische fixatie
– Isolatie (time-out of afzondering in een isolatieruimte)
– Andere vormen: deur sluiten, gesloten afdeling, dwaaldetectie, …
• In Nederland spreekt men over ‘beschermende maatregelen’.
• Niet elk fixatiemiddel wordt als fixatie beschouwd!
• Voorzettafel
• Bedsponden
• Is afhankelijk van de perceptie van de persoon. Wenst deze dit voor zijn of haar
comfort of veiligheid?
• Fixatie = belemmert een persoon die zich vrij wil bewegen of wil verplaatsen.
• Isolatie in de zorg = noodmaatregel die enkel in uitzonderlijke situaties gebruikt
wordt op de afdelingen spoedgevallen en op de psychiatrie (PAAZ), en die een
adequate behandeling onder continu toezicht moet mogelijk maken.
• Isolatie is daarom een slechte benaming. Bedoeling is immers om de patiënt tussen
het verpleegkundig team te plaatsen, in veilige omstandigheden, zodat hij de klok
rond geobserveerd kan worden.
• Isolatie kan ook betekenen dat een besmette ZO of een ZO met een lage immuniteit
geïsoleerd wordt.
- Redenen om te fixeren
- Om te beschermen: ‘ in het belang van de zorgontvanger ‘ (vaak met goede
bedoelingen)
o Vallen voorkomen (vaak ook op vraag familie)
o Onderuitzakken/glijden (zetel) voorkomen
o Wegloopgedrag aan banden leggen
o Therapie mogelijk maken (leidingen, infusen, drains, wondverbanden,…)
- Om anderen te beschermen
o Agressie
- Om storend gedrag te onderdrukken
o Onrust; dwaalgedrag; ‘ plukken ‘ voorkomen
- Kenmerken zorgontvanger die gefixeerd wordt
o Cognitieve stoornissen: delier en dementie
o Stoornissen in ADL- functioneren (wassen, kleden, uitscheiding, mobiliteit,
voeding, incontinentie)
o Vallen in de voorgeschiedenis
o Gedragsproblemen
o Behandeling met neuroleptica
o 65+
- Kenmerken zorgverleners
o Gebrek aan kennis over negatieve gevolgen en alternatieven (laag –
versus hooggeschoold personeel)
o Beperkt vermogen om met probleemgedrag om te gaan
o Te weinig personeel en burnout
o Medisch zorgmodel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisadeceuninck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.