Summary
Samenvatting Medische Biochemie 15/20
- Course
- Institution
Samenvatting Medische Biochemie, behalve jicht en nier. Duidelijk uitgelegd men figuren en tekeningen.
[Show more]
1 review
By: rafalkamel • 2 year ago
Seller
Followhannegagroo
Reviews received
Content preview
Hanne Gagroo Medische Biochemie - SamenvattingMEDISCHE BIOCHEMIE
PROF. DR. DIRK HENDRIKS
1
,Hanne Gagroo Medische Biochemie - Samenvatting
1. REFERENTIEWAARDEN – SPECIFICITEIT – SENSITIVITEIT
® Hoe omgaan met laboresultaten, hoe interpreteren?
1.1 REFERENTIE-INTERVAL OF 95% CONFIDENTIE INTERVAL
= interval tussen de twee referentielimieten: gemiddelde waarde plus of min 2 maal de standaarddeviatie
Parameters meestal Gaussiaans verdeeld ® normale waarde = 95% confidentie interval (waarde tussen haakjes
op laboresultaten)
Bvb. 95% confidentie interval glucose tussen 65 en 110 mg/dL: 95% van de schijnbaar gezonde bevolking tussen
deze waarden
Vaak overlap tussen normale en abnormale waarden bij ziekten omdat meeste ziekteprocessen op een continue
manier veranderen ® normale waarde betekent niet altijd afwezigheid ziekte en vice versa
Zorgt voor vals positieven en negatieven
1.1.1 SELECTIE REFERENTIE INDIVIDUEN
Hoe gaan we referentiewaarden bepalen, welke mensen gaan we gebruiken?
Men gaat een selectie maken van personen om mee te nemen in referentie-interval
- Exclusie criteria: bvb. geen mensen met hoge bloeddruk, …
- Subklassen: aparte referentiewaarden voor bvb. mannen en vrouwen of voor verschillende leeftijden
1.1.2 PREANALYTISCHE EN ANALYTISCHE VARIABELEN
Analytische variabele = wat zijn de fouten op de meetmethode
Preanalytische variabele = wat kan er allemaal een invloed hebben op een staal van het moment dat het
afgenomen is tot het bepaald wordt
Voorbeelden van preanalytische variabelen (voorbeelden niet echt kennen)
- Eten patiënt: men probeert dit te standaardiseren, zoveel mogelijk ’s morgens nuchter
- Geneesmiddelen patiënt
- Biologische ritmes patiënt: bvb. vrouwelijke hormonen hangen af van waar we ons bevinden in de
cyclus
- Verschil zitten – liggen – rechtstaan: men probeert dit te standaardiseren
2
,Hanne Gagroo Medische Biochemie - Samenvatting
1.1.3 INTRA-INDIVIDUELE REFERENTIEWAARDEN
Sommige parameters gaan continu veranderen en andere zijn stabiel
® Bij stabiele waarden kunnen we veranderingen krijgen die binnen het referentie-interval liggen en dus
eigenlijk normaal zijn, maar toch significant zijn
Ziekteproces begint: fluctuatie van parameter binnen normaal gebied
CASE: CREATININE KLARING BEKIJKEN
= parameter waarmee we kijken hoe de nierfunctie is: verhoogde creatinine concentratie = slechte nierfunctie
Stel we meten een waarde van 0,72 mg/dL. Volgens de referentiewaarde moet het tussen 0,6 en 1,2 liggen =
voldaan
Volgend jaar meten we opnieuw en bekomen 0,90 mg/dL. We krijgen een waarde die binnen het referentie
interval ligt maar toch wel verhoogd is tegenover de vorige keer terwijl deze normaal constant moet blijven
® er is toch een pathologisch proces bezig
1.2 PREDICTIEVE WAARDE – GEVOELIGHEID – SPECIFIVITEIT
Grafiek: x-as distributie concentratie glucose in plasma, y-as aantal personen + we spreken een cut-off waarde
af: hierboven waarde verhoogd, eronder waarde normaal
1000 personen die gezond zijn
400 patiënten met diabetes
3
,Hanne Gagroo Medische Biochemie - Samenvatting
We krijgen 4 resultaten
- Gezonde persoon die negatief test = true negative (950)
- Gezonde persoon die positief test = false positive (50)
- Zieke persoon die negatief test = false negative (360)
- Zieke persoon die positief test = true positive (40)
1.2.1 DIAGNOSTISCHE GEVOELIGHEID OF SENSITIVITEIT
= percentage van personen met bepaalde ziekte die positief testresultaat hebben ® van alle mensen die ziek
zijn, hoeveel hebben er een positief testresultaat?
𝑇𝑃 360
= = 0,90 = 90%
𝑇𝑃 + 𝐹𝑁 360 + 40
1.2.2 DIAGNOSTISCHE SPECIFICITEIT
= percentage van personen zonder de ziekte die negatief testresultaat hebben ® van alle mensen die gezond
zijn, hoeveel hebben er een negatief testresultaat?
𝑇𝑁 950
= = 0,95 = 95%
𝑇𝑁 + 𝐹𝑃 950 + 50
1.2.3 PREDICTIEVE WAARDE POSITIEVE TEST (PV+)
= van alle mensen met een positief testresultaat, wie heeft effectief de ziekte? ® wat is de kans dat de patiënt
die positief test de ziekte niet heeft
𝑇𝑃 360
= = 0,88 = 88%
𝑇𝑃 + 𝐹𝑃 360 + 50
1.2.4 PREDICTIEVE WAARDE NEGATIEVE TEST (PV-)
= van alle mensen met een negatief testresultaat, wie is effectief gezond? ® wat is de kans dat de persoon die
negatief gezond is en de ziekte niet heeft
𝑇𝑁 950
= = 0,96 = 96%
𝑇𝑁 + 𝐹𝑁 950 + 40
1.2.5 CUT OFF WAARDE
Waarden hangen sterk af van waar men de cut off waarde legt ® we kunnen de sensitiviteit en specificiteit
aanpassen door onze cut off waarde te veranderen
Stel we willen bloed aan mensen toedienen, mag geen bloed van mensen met HIV gebruikt worden
Alle HIV-positieve bloedstalen moeten dus positief testen: we gaan dus cut off 3 gebruiken, nu weten we dat
iedereen die positief is sowieso positief test.
Nadeel: heel veel vals positieven, veel goede bloedstalen weggooien ® andere technieken toepassen, maar is
vaak duurder
4
, Hanne Gagroo Medische Biochemie - Samenvatting
Welke technieken bestaan er?
- Cut off waarde: test is positief/negatief (vb. Covid-19)
- Kwantitatief: kijken hoe sterk waarde verhoogd is (vb. glucose concentratie)
- Combinatie parameters: verschillende testen doen
Confirmatie test: vaak bij HIV-testen
In begin goedkope test, hierbij nog relatief veel vals positieven ® positieve testen in labo met duurdere en
betere test getest, als men dan positief test laat men dit weten aan de patiënt
In de eerste test legt men de cut off waarde zo dat er geen vals negatieven zijn, dan kunnen er wel vals
positieven uitkomen die nog een getest moeten worden
1.2.6 PREVALENTIE
= wat is voorkomen van de aandoening in de populatie die we gaan onderzoeken?
Bij onderzoeken gaan we de populatie die we willen onderzoeken zo goed mogelijk in de richting te laten wijzen
van de aandoening die we willen onderzoeken ® arts moet goede anamnese doen: gericht testen aanvragen
Prevalentie verhogen en gezonde groep verkleinen = statistische waarden verbeteren
CASE PROSTAATKANKER
Prostaatkanker = belangrijke doodsoorzaak mannen
Test = aantonen PSA of prostaat specifiek antigen want mensen met prostaatkanker verhoogde waarde PSA
Mensen met niet-kwaadaardige vergroting prostaat ook verhoogde waarde PSA
Prostaatkanker veel kosten aan maatschappij ® alle mensen boven 50 jaar testen maar gestopt wegens te veel
vals positieven
Bij baarmoederhalskanker bijvoorbeeld wel = wel nuttig, mocht er andere test zijn bij prostaatkanker zou dit
misschien ook handig worden
2. PRE-ANALYTISCHE FASE
Niet te kennen.
5
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannegagroo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $13.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now