Summary
Samenvatting Bvj 6vwo thema 3 Gaswisseling en uitscheiding
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van thema 3. Belangrijke begrippen zijn dikgedrukt en bevat een aantal afbeeldingen die de stof ondersteunen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
iriswaardijk
Content preview
Hoofdstuk 3 Gaswisseling en uitscheidingParagraaf 1 Gaswisseling
De bouw van het ademhalingsstelsel
Gaswisseling - gassen opnemen en afgeven aan de lucht.
Neusholte met neusslijmvlies met laag trilhaarepitheel.
- neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.
- neusslijmvlies vangt kleine stofdeeltjes en
ziekteverwekkers.
- verbonden met bijholten - holten in schedelbeenderen.
- slijm uit holten wordt afgevoerd via neus.
Keelholte heeft huig en strotklepje.
Tussen de keelholte en de luchtpijp liggen de stembanden.
Luchtpijp gaat over in bronchiën die vertakken in bronchiolen.
Aan het einde van de bronchiolen zitten longblaasjes (alveoli).
- 1 cellaag dik en binnenkant bedekt met laagje vocht, alveolair vocht.
Zuurstof, koolstofdioxide en stikstof
Partiële zuurstofdruk, pO2 is aandeel van zuurstof in luchtdruk.
In de longen is diffusie van de alveolaire lucht naar het alveolaire vocht.
En vanuit het alveolaire vocht naar het bloed.
De diffusie wordt veroorzaakt door het verschil in partiële gasdruk.
- lucht voortdurend ververst.
- bloed blijft stromen.
Ook vanuit het bloed vindt diffusie plaats door het verschil in pCO2.
De partiële druk van stikstof blijft gelijk, evenveel gaan het bloed in als uit.
Wet van Fick
n - diffusiesnelheid
D - diffusiecoëfficiënt
A - diffusieoppervlak
Δc - concentratieverschil of drukverschil
Δx - diffusieafstand (in m)
Het transport van zuurstof
Grootste deel van het zuurstof bindt aan hemoglobine (Hb).
- groot eiwit hemoglobine en vier heemgroepen met elk een ijzeratoom.
Als zuurstof heeft gebonden ontstaat oxyhemoglobinen (HbO2).
Deze reactie is een evenwichtsreactie.
Bijna al het zuurstof bindt meteen aan hemoglobine waardoor er een
verschil blijft in de zuurstofconcentraties tussen het alveolaire vocht
en het bloedplasma, zodat de diffusie door kan gaan.
In de spieren zit myoglobine dat zuurstof kan binden en afgeven.
, Een verzadigingskromme
Hoeveelheid vrijkomende zuurstofmoleculen hangt af van de pO2 in
het weefsel.
- afhankelijk van activiteit van de cellen.
De invloed van pH
pH van het bloed wordt beïnvloedt door CO2-concentratie.
Bohr-effect - bij meer CO2 de pH lager, dus evenwicht naar links.
Hoe hoger de temperatuur, hoe meer zuurstof vrijkomt.
Het transport van koolstofdioxide
Grootste deel vervoerd door carbonaationen (HCO3-).
- koolstofdioxide kan binden aan het instabiele H2CO3 dat uiteenvalt.
- in rode bloedcellen zit enzym koolzuuranhydrase wat deze reactie versnelt.
- bij het uittreden van HCO3- dreigt het ladingsverschil van celmembraan te verstoren.
- Cl- ionen verplaatsen van het bloedplasma verplaatst naar de rode bloedcellen.
- H+ ionen van die reactie binden aan hemoglobine, O2 komt vrij.
- opgeloste CO2 diffundeert naar alveolaire vocht.
- CO2 en H+ komt vrij.
- HCO3- diffundeert vanuit bloedplasma naar rode bloedcellen, vormen H2CO3 met H+.
- gesplitst in CO2 en H2O, CO2 diffundeert naar het alveolaire vocht.
Gaswisseling bij insecten
Gaswisseling in vertakte adembuizen - tracheeën.
In het achterlijf openingen in tracheeën - stigmata.
Lucht verversen door pompende bewegingen achterlijf.
Uiteinden gevuld met vocht voor diffunderen.
Gaswisseling bij vissen
Kieuwen
Opgebouwd uit kieuwbogen met veel kieuwplaatjes.
Op de kieuwplaatjes liggen kieuwlamellen.
Kieuwlamellen bevatten veel kleine haarvaatjes en het water wordt erlangs geperst.
Het bloed stroomt in tegengestelde richting van het water - tegenstroomprincipe.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iriswaardijk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.76. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now