Opgelet: deze samenvatting bevat enkel het deel 'Psychiatrie' van dit opleidingsonderdeel, hetzij zeer uitgebreid.
Het document bevat 55 pagina's, waaronder de inhoud van de lessen en bijhorende notities.
Onderschat zeker het onderdeel neurologie niet. Het lijkt weinig, maar is zeker een moe...
De psychiatrie en zorg omtrent psychosen is veranderd sinds 1960: dan pas zijn we begonnen aan de ‘moderne
behandeling’.
PSYCHOSENZORG
De 1e psychosenzorg bestond uit residentieel verblijf
▪ “Zorg”: voor de 1e keer werd er geprobeerd om echt iets te doen aan het lot van deze mensen
- Er werd voor hen gezorgd, ze waren niet meer de spot v.d. MS.
▪ Systeem van “aangeleerde afhankelijkheid”: hun wereld was de instelling
- Die instellingen waren zeer groot, vaak aan de rand v.d. stad. Dit waren bijna dorpen op zich.
▪ Mensen verloren hun gezonde mentale capaciteiten en coping skills
▪ Therapieën: o.a. koude baden, ergotherapie, bewegingstherapie: “hou de mensen bezig”
- Causale therapieën waren er niet (men probeerde maar), maar het was wel met een goede wil.
▪ Belangrijke rol voor Dr. Guislain Instituut in Gent
- Mensen konden vanaf hun 18 jaar gedwongen opgenomen worden in het Dr. Guislain, tot het
einde van hun leven. Mannen en vrouwen werden hier apart gezet. Men had dus geen kans om
heteroseksuele relaties uit te bouwen.
▪ Psychiaters werden toen de ‘aliënisten’ genoemd (“aliëns”)
ELEKTROSHOCK THERAPIE
▪ 1926: “insult is belangrijk”
- Insult = epileptische aanval
- Deze schokken zorgden ervoor dat mensen met schizofrenie kortdurend beter werden
▪ 1937: Cerletti (toestel)
- Maar, dit was zeer barbaars. De aanvallen waren zo heftig dat ze zelfs ruggenwervels konden
breken of andere spierscheuren oplopen.
▪ Sinds 1940: curariseren (spierverslapping)
- Hierdoor zijn de spieren verslapt tijdens het toedienen v.d. schok → minder bijwerkingen
▪ Beroemde ECT patiënten:
- Ernest Heminghway
- Vladimir Horowitz (pianist)
- Lou Reed
▪ Nog steeds: belangrijke behandeling (ook voor andere aandoeningen: zie verder in cursus)
2
,Module 1: Schizofrenie-Spectrum en andere Psychotische Stoornissen
LOBOTOMIE
▪ Egas Moniz, Portugees neurochirurg
- Heeft Nobelprijs geneeskunde gewonnen (1941)
▪ Gebruikte specifiek leukotoom via boorgat
- Een mes die de witte stof doorsnijdt in de overgang tussen de diepe kernen en de frontale cortex
▪ Effectief, maar bijwerkingen ...
- Bv. verlies van positieve emoties, ontremd/agressief zijn, …
· Hij is in de rug geschoten door één van zijn gelobotomiseerde patiënten → overleden
SYMPTOMEN
DIDACTISCHE OPMERKING
▪ Term “psychotische symptomen” vs. “psychotische stoornissen”
▪ Psychotische symptomen komen meestal voor bij psychotische stoornissen, maar kunnen ook
voorkomen bij stemmingsstoornissen, middelenmisbruik, persoonlijkheidsstoornissen, dementie, …
▪ De meest voorkomende en prototypische psychotische stoornis is schizofrenie
- Kernsymptoom: psychotisch symptoom
- Behandeling: anti-psychotica
SCHIZOFRENIESPECTRUM- EN ANDERE PSYCHOTISCHE STOORNISSEN
Afwijkingen in 1 of meer v.d. volgende 5 symptoomdomeinen (!!!):
▪ = Symptomen die iemand anders niet heeft: “ze zijn erbij gekomen”
- Gedrag + positieve symptomen
- Bv. wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd denken
▪ Biochemie: positieve symptomen door een teveel aan dopamine in het limbisch
systeem (mesolimbisch)
WANEN
Definitie
▪ Wanen = denkstoornis (“ik denk dat …”)
▪ Definitie: Vaststaande overtuigingen die niet vatbaar zijn voor feiten die ermee in tegenspraak zijn.
3
, Module 1: Schizofrenie-Spectrum en andere Psychotische Stoornissen
▪ Niet passend binnen cultuur of religie
- Bv. Voodoo: “die geloven dat, dat is een waan” → neen
▪ Zelden heeft de patiënt inzicht in zijn wanen
Frequent voorkomende wanen
▪ Achtervolgingswanen (paranoïde wanen)
- = Iemand heeft de overtuiging dat hem/haar kwaad zal worden berokkend, dat hij/zij zal worden
aangevallen door een persoon, organisatie of andere groep mensen.
- Meest voorkomende waan
- Wordt als zeer bedreigend ervaren
- Bv. Film Hugo en Linda: Hugo denkt dat zijn moeder lid is v.e. geheime dienst en hem iets wil
aandoen
▪ Betrekkingswanen
- = Iemand heeft de overtuiging dat bepaalde gebaren, opmerkingen, signalen uit de omgeving etc.
aan de betrokkene zelf gericht zijn.
- Bv. film Hugo en Linda: Boodschap op TV is specifiek naar Hugo gericht
Minder frequent voorkomende wanen
▪ Grootheidswanen
- = Iemand heeft de overtuiging dat hij/zij uitzonderlijke kwaliteiten, rijkdom of roem bezit
- Bv. film Hugo en Linda: Linda heeft waan dat ze de plannen van atoombom moet bewaken
- Bv. denken dat je de Messias bent (vooral vroeger)
▪ Erotomane wanen (Syndroom van Clérambault)
- = Iemand is er onterecht van overtuigd dat iemand anders verliefd is op hem/haar
HALLUCINATIES
Definitie
▪ Hallucinaties = stoornissen v.d. waarneming
▪ = Zintuiglijke ervaringen die plaatsvinden zonder dat er een externe stimulus is
▪ Zijn levendig en helder, hebben net zo veel kracht en maken net zo veel indruk als normale
waarnemingen, en staan niet onder controle v.d. wil.
▪ Zelden heeft de patiënt hier inzicht in
Indeling: 5 types (zintuiglijke modaliteiten)
▪ Auditieve hallucinaties (voornamelijk)
- Enkelvoudige: bv. bellen, kraken, kauwgeluiden
- Stemmen (meestal):
· Woorden (bv. “moordenaar”, “hoer”) of zinnen en conversaties (meestal)
· Komen uit radio, uit hoofd, uit darmen, uit stopcontact
· In “2e” en “3e”-persoon; resp. tegen en over de patiënt
- 3e persoon: 2 personen die tegen elkaar aan het spreken zijn
· De auditieve gebieden in de hersenen worden effectief actief
· Opletten voor bevelshallucinaties! → hij/zij wordt gedwongen om iets te doen
- 2e persoon, aanzet tot zelfmoord of moord
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lenavanderpoel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.32. You're not tied to anything after your purchase.
