Summary
Samenvatting wijsbeheerte
- Course
- Institution
Volledige samenvatting van het onderdeel Wijsbeheerte. De volledige syllabus is hierin samengevat
[Show more]
Seller
Follow
Naiodenoose
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 3: Griekenland - RomeDeel 1: Filosofisch denken
A. Religieuze grondslag
Vroege Griekse geschiedenis 2 delen:
Mykenische beschaving
o Geen centraal georganiseerde staat, verschillende stadsstaten
o Verhaal over ondergang door dichter Homeros (Ilias & Odyssea)
o Melampus:
Zet traditie voort van Egyptische artsen
Therapeutische slaap
Stichter van lange, opeenvolgende generatie van zieners
Apollo Nimf Koronis
= God-arts
Asklepios
Machaon Podilarius 3 dochters
(chirurg) (arts) - Jaso
- Panakeia
- Hygeia
Duistere periode
Griekenland: uitzonderlijk door de structuur van de Griekse wetenschap
B. Filosofisch denken (natuurfilosofen)
Oerprincipes definiëren, uitleg over de natuur.
Men wilt alles daar elementaire begrippen leiden (nu nog steeds).
Natuurfilosofen (Egeïsche kust van Klein Azië & Magna Graeca)
13
, Thales van Milete
o 3 ! stellingen
Oerstof is water
Aarde rust op water
Alles is vol Goden
Anaximander van Milete
o Leerling van Thales
o Oerstof = archè
o Onbepaalde = Apeiron
Beginpunt van de oerstof
Onveranderlijk, eeuwig en goddelijk
o Tegengestelde = contraria = enantia (polariteit)
Moeten in evenwicht blijven
o Echte basis van Griekse natuurfilosofie
Anaximenes van Milete
o Oerstof = lucht = pneuma
o Eeuwig, goddelijk en oneindig
o Verschillende dingen door verdichting en verdunning
C. Pythagoras en de Pythagorieërs
Pythagoras
o Wiskunde in de zin van sluitende bewijsvoering
o Geboren in Samos, emigreerde naar Kroton (stichtte daar school)
o Zoon van invloedrijk burger
Polykrates! en val door zijn hebzucht & dictatuur
o Specifiek wiskundig systeem
o Religieuze genootschap (eten van bonen = verboden = favisme)
o Alles kan verdeeld worden in 2 tegengestelden
o Harmonie (= harmonia) is zeer belangrijk
Alkmeon van Kroton
o Bioloog & arts
o Experimentele fysiologie & psychologie
o Dissectie van levenden (verboden om in lijken te snijden)
o Lokaliseerde denkvermogen
o Legt verband tussen hersenen en zenuwen
o Gevoel en verstand onderscheiden
o Lucht nodig voor waarneming van geluid
o Kippen embryologie
o Evenwicht is noodzakelijk voor gezondheid
o Harmonisch samenleven tussen systemen van 2 tegengestelde krachten
Philolaus van Kroton
o Tijdgenoot van Socrates
o Doceerde in de Pythagorische gemeenschap van Thebe
o Fysiologie!
o Volledige gelijkheid tussen mens en heelal (microkosmos vs macrokosmos)
14
, o Oerprincipe = vuur (mens blust het vuur door te ademen)
D. Heraklitus van Efese
Tijdgenoten: Pythagor as & Xenophanes
De duistere “ho skoteinos” : stijl + somber en hooghartig karakter
Belangstelling: moraal, politiek & godsdienst (ruim)
Dialectisch denker: alles heeft een tegengestelde
Aforismen = gedrongen, raadselachtige zinnen
Panta rei kai oedem menei:
o Alles verandert en niets blijft hetzelfde
o Metafysica: achter elke werkelijkheid schuilt een andere, meer belangrijke
De tegengestelden zijn één en de realiteit is een synthese van tegengestelde
o Tegengestelde zijn op elkaar betrokken en verlenen aan werkelijkheid hun eigen
dynamiek
Concrete totaliteit: verschillende aspecten van de werkelijkheid hun eigenheid bewaren en
zo tot de betekenis van het geheel bijdragen
Vrij van rationalisme!
E. Eleaten
Natuurfilosofische school te Elea.
Parmenides (Zuid-Italië)
o Grondlegger metafysica het denken, de vragen achter de verschijnselen
o “Over de natuur” (leerdicht) het zijn
Weg van de waarheid
Allegorie = ontleend vorm aan religieuze openbaringsliteratuur
Louter abstracte argumentatie
Weg van de mening
o Formele kennis!
o Is het of is het niet? 3 alternatieven:
Alternatief 1: Het is en kan niet anders dan zijn
Het is een feit
Alternatief 2: Het is niet en kan onmogelijk zijn
We kunnen niet denken wat niet bestaat
Alternatief 3: het is en het is niet
Weg van de gewone sterveling, voortduren twijfelen en betrouwen op zintuigen
Aposteriori (vroeger)
o Achteraf
o Komt binnen door zintuigen (= ervaring)
o Mogen we niet vertrouwen
Apriori (Parmenides)
o Voordien
o Kunnen we voorstellen uit onze gedachten
o Wat we denken moet bestaan
o Rationele evidentie
15
, Leven is een vermenging van koude en warmte (Elaut)
o Vrouwen meer warmte
o Knaapjes in rechterhelft uterus tot ontwikkeling meisjes
2 volgelingen:
o Zeno van Elea
o Mellesus van Samos
F. Pluralisten
Presocratici: zijnde = ongeboren, onvergankelijk & onveranderlijk.
Empedocles van Agrigentum
o Bedreven in geneeskunde en menselijke fysiologie
o Lucht = afzonderlijke substantie
o Middelpuntvliegende kracht
o Selectieve evolutieleer: overleven van de best aangepaste
o WATER LUCHT AARDE VUUR: in de levende mens maar ook de basis ervan (theorie
bleef leven tot de ontdekking van Boyle)
o Ongeboren, onveranderlijk en onvergankelijk maar onderling kwantitatief
verschillend
o Parmenides: man bezit meer warmte
o Ontleedde menselijk oog en lokaliseert het orgaan voor gehoor
De Atomisten
o Demokritos van Abdera:
Alles bestaat uit kleine niet waarneembare deeltjes die ondeelbaar zijn
(=atomen)
Dissecteerde dieren (boedhoudend en bloedloos) biologie & geneeskunde
Paring en menstruatie
Hersenen = oorsprong van het denken
Ontsteking = opstapeling van slijm of etter
Eerste echte ethicus:
Tevredenheid (euthumei) = toestand van de ziel de verstandigste
is hij die het genot vindt in de goederen van de ziel
Gemoedsrust (athambiei)
Welzijn (euestoo)
o Leukippos van Milete
G. Anaxagoras van Clazomenae
Ten tijde van Perikles
Proces wegens goddeloosheid (trok zich terug aan Hellespont)
Nous = verstand (oorzaak voor de wereld)
Levensbeginsel van alle dieren, werking van de zintuigen & beweging komt op gang
Hersenventrikels + lever rol in ontstaan van acute ziekten
Verdedigt doelmatigheid in bouw levende wezens foetus wordt gevoed door navelstreng
16
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Naiodenoose. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.49. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48072 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now