JOURNALISTIEK EN ONDERZOEK
DEEL 1: NIEUWS EN WAAR HET TE VINDEN
NIEUWSSELECTIE
WAT MAAKT NIEUWS TOT NIEUWS? HOE SELECTEER JE NIEUWS?
Nieuwscreteria: CABABA
- Conflict ‘De eerste de beste’
- Actualiteit (timeliness) Omvang
- Belang voor de lezer Gevolgen
- Afstand (proximity) Maatregelen
- Bekendheid (prominence) Human interest
- Afwijking (oddity) Entertainment
De selectie wordt mede bepaald door het (type) medium, zijn profiel, zijn doelpubliek, zijn
(inter)nationale/lokale oriëntatie… Eventueel ook door de ideologische geaardheid van het medium
WIE BEPAALT DE NIEUWSSELECTIE?
Vroeger: Redactie bepaalt wat lezer, kijker, luisteraar weten moet (waakhondfunctie)
Vandaag: Mediagebruiker bepaald (steeds meer) zelf wat hij wel/niet wil vernemen
- Gepersonaliseerd nieuws (bv. via Google News, nieuwsapps…)
- Dat denkt de gebruiker toch:
Clickbait bestaat
Filter bubbles ontstaan
Aandachtstrekkers:
Clickbait news: ‘lokaas’ door sensationele, smeuïge, veel belovende koppen de lezer verleiden om
het aanhangende artikel te lezen. Werkt op de nieuwsgierigheid van de lezer.
Suggestieve titels over seks, geld, angst, gezondheid…
Power words: bizar, stiekem, ongelooflijk, gruwelijk, shockerend…
Lijstjes en opsommingen
Directe aanspreek- en vraagstijl
,NIEUWSBRONNEN EN -KANALEN
HOE KOMEN JOURNALISTEN/REDACTIES AAN NIEUWS? NIEUWSGIERIGHEID
Nieuwsgaringen:
- Passieve nieuwsgaring: informatie die via externe bronnen bij journalist/redactie komt
Bv. persberichten, onderzoeksrapporten, via persbureaus, tipgevers
- Actieve nieuwsgaring: zelf doorzoekken, aanvullen met eigen research
Bv. nieuwsagenda, contactenbevraging, buitenlandse media, opzoekwerk, nieuwe
invalshoeken
- Spontane nieuwsgaring: journalist gaat zelf op zoek naar nieuws, nieuws ‘ligt op de straat’
Onderzoeken:
- Deskonderzoek: documentaire informatie
Onder invloed van (de snelheid van) het internet, steeds meet bureauwerk
- Veldonderzoek: ‘journalist ter plaatse’
Is ‘duur en tijdrovend’
Nieuwsbronnen vs. Nieuwskanalen
- Nieuwsbronnen (informatieactoren):
Mensen, groepen, instituten die informatie bezitten en verspreiden (al dan niet gericht naar
journalisten)
Bv. overheid en politici, woordvoerders, burgers, ngo’s
- Nieuwskanalen (informatiekanalen): kanalen die de actoren gebruiken/die journalisten
raadplegen om dat nieuws te verspreiden
Bv. persagentschappen, andere en anderstalige media, (sociale) media…
Let op! Verschil tussen bronnen en kanalen is niet altijd heel duidelijk.
Andere onderverdelingen:
- Primaire bronnen: bron (boek, artikel…) waar je oorspronkelijke tekst, concrete inhoud in
kan vinden;
- Secundaire bronnen: bron die (een) verwijzing(en) naar de originele content bevat,
literatuuroverzicht, zoekmachine of catalogus…
- Tertiaire bronnen: Verwijzing naar (een) secundaire bron(nen). Handboek waarin
bibliografieën staan opgesomd; overzicht van zoekmachines… ‘naslagwerk van naslagwerken’
-
- Humane bronnen: politici, voorlichters, actievoerders, experten, kennissen…
- Niet-humane bronnen: geschreven, gedrukt, optisch, elektronisch…
-
- Analoge bronnen: papieren document of archief, microfiche, foto, geluidsbanden…
- Digitale bronnen: internet, cd-rom, videobedstand, tweet, stick…
, RAPPORTEN EN NOTA’S, PERSBERICHTEN
- Dagelijks via post, e-mail, op websites: berichten/verhalen zoeken een plek in het nieuws
- Via politieke lichamen, politie, bedrijven, vak- en belangenorganisaties, culturele sector…
- Wat is intentie van een persbericht?
- Al dan niet uitgebreid, samengevat (persbericht)
- Bevat persbericht essentieel nieuws? Kan je andere interessepunten vinden?
Is het bericht ‘journalistiek’ opgesteld?
- ‘Eenheidsworst’. Gebruik het als basis.
Diverse instanties en belangenorganisaties zorgen voor ‘gekleurd’ nieuws en diverse invalshoeken
en benaderingswijzen voor nieuwsfeiten
- Politieke figuren, instanties en partijen op elk niveau
- Niet-gouvernementele instanties: AZG, Greenpeace, Amnesty, Oxfam…
- Hulpinstanties: politie, brandweer, leger, Rode Kruis
- Vakorganisaties: VOKA, Unizo, Boerenbond, ACV
- Economische lichamen: Nationale Bank, IMF
- Belangenorganisaties: CAD, Child Focus, çavaria, Gaia, Sensoa, Gezinsbond, Netwerk tegen
Armoede…
- …
PERSCONFERENTIES, CONGRESSEN, BRIEFINGS
- Om nieuws op de agenda te zetten
- Politiek, organisaties, bedrijven, sport, gezondheid, politie en gerecht…
- Toelichting en informatie (persmap of –dossier: programma, sprekers, studies,
aanbevelingen, innovaties, statistieken, illustraties, contactgegevens…
- Soms ‘onder embargo’; soms dringend geagendeerd
- Kritische zin en ‘toegevoegde waarde’ zijn nodig
- Netwerkmoment, maar soms tijdrovend
- Geen ‘voor wat hoort wat’
NIEUWSAGENTSCHAPPEN, PERSBUREAUS
- Bieden continu overzicht van belangrijkste actuele nieuws
- Honderden berichten per dag, tegen betaling
- Professionele ‘nieuwsmakers en -verzamelaars’, maar kan ook wel (politiek, sociaal,
ideologisch, religieus…) ‘gekleurd’ zijn
- Anderen hebben het nieuws ook. Aanvullen met eigen input, eigen invalshoek
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jarnescheepers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.