Summary
Samenvatting Sociologisch Perspectief 1
- Course
- Institution
Volledige leerstof 1ste jaar bachelor sociaal werk vak Sociologisch perspectief samengevat.
[Show more]
Seller
Followlisagoyens
Content preview
H1: DE SOCIOLOGISCHE VERZUCHTINGDe belangrijkste les: alles is contingent, maar niet arbitrair.
Ontleden van de zin:
Alles
Opvattingen, gewoonte, handelingswijzen, levensstijlen, instellingen, etc.
Contingent
Het had ook anders kunnen zijn dan dat het nu is en het is vaak ook anders geweest
(tijd) of ergens anders ter wereld (plaats)
Niet arbitrair
Niet willekeurig
Er zijn goede redenen voor de vorm die iets bij ons of in een bepaalde tijd of plaats
heeft aangenomen
Besef van contingentie
Er zijn een aantal dingen die vroeger wel acceptabel waren en nu niet meer zoals vb. overal
roken
Maar er zijn ook dingen die nu acceptabel zijn en vroeger niet vb. homohuwelijk
Niet eenvoudig (tijdelijk, achterlijk, etc.)
Let op voor etnocentrisme (=beoordelen van culturen)
Normen en waarden: sociale oorsprong
Afwijkend gedrag wordt geproduceerd door de samenleving: waarom zijn bepaalde
gedragingen in bepaalde samenlevingen afwijkend en andere niet?
Probleem van de orde: hoe is sociale orde mogelijk?
Probleem van de niet-arbitraire contingentie:
Welke regels zijn absoluut nodig?
Welke aspecten in onze maatschappij zijn makkelijk te veranderen en welke niet
(legitimerende orde)?
Hoe is sociale orde mogelijk?
Het behoud van verschillende bestaande machtsverhoudingen, wetten, gewoonten,
instellingen hoe komen we tot nageleefde regels (voorspelbaarheid/leefbaarheid)
Wetten:
Door mensen gemaakt om een samenleving puur beheersbaar of veranderbaar te
maken
Nu zijn de wetten contingent want we maken zelf de regels
Vroeger werden ze van buitenaf opgelegd, ze hadden nood aan iets externs dat de
wetten oplegde vb. religie
Hoe wetten doen eerbiedigen?
, 18de eeuw Rousseau: civiele religie nodig
o Mensen respecteren wetten en reglementen zolang zijn geloven dat deze van
buitenaf zijn opgelegd
19de eeuw verlichting vs. Tegen-verlichting
August Comte – grondlegger van de sociologie
o Hij pleitte voor ene sterk zakelijke, op strakke wetenschappelijke observatie
en logica gesteunde sociologie
o Deels verlichting bij menselijk handelen geen vragen stellen over de
uitkomst of bedoeling, ontdekken van regelmaten
o Deels tegen-verlichting het volgen van de rede leidde niet automatisch tto
een geregelde, goede samenleving. Waarom waarden en normen respecteren
als het slechte conventies zijn (= afspraak tussen één of meerdere partijen)
o Een samenleving heeft drie stadia nodig:
Religieus: bepaling van wat wel mocht
Metafysisch: nadenken over vragen
Positivisme: wetenschap gaf antwoorden op die vragen
20ste eeuw Habermas vs. Luhmann
Verlichting en tegen-verlichting
Verlichting Tegen-verlichting
Ratio/redelijk individu centraal Rationeel handelen
Wetenschappelijk denken en redelijke Egoïsme nastreven eigenbelang
handelen Religies met de voeten treden
Vooruitgang, rust en geluk Godsdienst en gezag nodig
Tradities, religie tegennatuurlijk
,Verzoening: verlichting + tegen-verlichting
August comte (bedacht de term sociologie)
Positivisme (wetenschappelijk denken)
2 grote krachten in menselijk handelen:
o Rede (leidt niet automatisch tot sociale orde)
o Emotie, gevoelens en impulsen
Behoefte aan nieuwe religie Religie van de mensheid
Sociologie nu:
Habermas Luhmann
Wetenschappelijke rede We worden het nooit eens over wat
o Wel: hoe? rechtvaardig is
o Niet: waarom? Leren leven met het arbitraire
Open wetenschappelijke Wetten moeten op de juiste wijze
communicatie gemaakt worden (zo is sociale orde
Eerlijke en redelijke mensen worden mogelijk)
het eens (=consensus) o Procedure
Het arbitraire verdwijnt o Meerderheidsregels
Wetten moeten rechtvaardig zijn (zo
is sociale orde mogelijk)
Is alles contingent?
Welke aspecten in onze maatschappij zijn makkelijk te veranderen en welke niet?
Legitimerende derde: mensen zijn fysieke organismen, met fysieke beperkingen waardoor
onze maatschappelijke orde wordt beïnvloed.
God
Natuur
Geschiedenis
Samenhang
Doel: bestaande orde verantwoorden en legitimeren
1. Natuur
Welke regels worden bepaald door de natuur en zijn dus moeilijk te veranderen?
Fysieke organismen heeft bepaalde beperkingen
Maar beperkingen overwinnen: vb. stijgende levensverwachtingen
Wat is natuur vs. Cultuur
Gelaatsuitdrukkingen van emoties
Hayak: vrijemarkteconomie is natuur
In welke mate verklaart genetica handelen en denken van de mens
dus alles is contingent
Dus natuur is een legitimerende derde omdat het gebruikt wordt als excuus: het is van
nature, het kan niet worden tegen gehouden
2. Geschiedenis
, Welke regels worden bepaald door de geschiedenis en zijn dus moeilijk te veranderen?
Vastliggende ontwikkeling?
Comte: religie metafysica positivisme
Marx: naar klasseloze maatschappij
- Maar: welke beperkingen worden door het verleden opgelegd en maken het verleden
een legitimerende derde?
Maar: hoe dwingend zijn de beperkingen
DUS wel een visie op onze collectieve plaats in de tijd en de geschiedenis, is onderdeel
van onze identiteit
Dus geschiedenis dient als poging om keuzevrijheid te beperken en mensen van bepaalde
keuzes te overtuigen
3. Samenhang
Noodzakelijke samenhang tussen verschillende maatschappelijke instellingen en dus moeilijk
te veranderen? Vb. tussen gezinsvorm en economie
Uitgebreide familie met verschillende generaties
Jaren ’50: kerngezin/kostwinnersmodel
Nu: andere gezinsvormen
Boeiende vragen:
Technologische vernieuwing mogelijk zonder verandering in het denken?
Secularisering als trend? scheiding kerk en staat
Legitimerende derde
Welke beperkingen?
Hoe dwingend?
Steeds minder verantwoording voor bestaande orde, wetten, instellingen, etc.
Besef van contingentie
Hoe komen mensen ertoe orde te scheppen en in stand te houden
vanzelfsprekendheid
Begrippenlijst H1
Contingent Toevallig, niet noodzakelijk.
Niet-arbitrair Er zijn goede redenen waarom het zo is, het is niet willekeurig. Afwijkend
gedrag wordt geproduceerd door de samenleving.
Etnocentrisme Eigen normen en waarden als maatstaf nemen bij de beoordeling van
verschijnselen uit culturen en van mensen uit andere culturen.
Sociale orde Een zekere regelmaat, voorspelbaarheid en duurzaamheid van de interacties
tussen de leden van een samenleving
Legitimerende derde Mensen zijn fysieke organismen, met fysieke beperkingen waardoor
onze maatschappelijke orde wordt beïnvloed.
H3: DE ONTDEKKING VAN DE SAMENLEVING I: HET
INDIVIDUALISTISCH PARADIGMA
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisagoyens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
47561 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now