Algemene inleiding
The difference between evasion and avoidance is the thickness of the prison wall – Dennis Healy (ex-premier UK)
Evasion = vermijden (op illegale manier)
Avoidance = vermijden (op legale manier)
Wat is IFR?
Nationale en internationale rechtsinstrumenten die de heffing en de inning van belastingen regelen in
verband met genererende factoren die ten minste 1 element van extraneïteit inhouden
Heffing = ik heb het recht om belastingen te vragen
Inning = ik ga de belastingen gaan innen/ontvangen
Bestudering van de juridische technieken die worden toegepast op het belastingstelsel in situaties met ten
minste 1 transnationaal aspect
Geschiedenis
Volkerenbond was een vereniging van alle bonden samen om een WO te vermijden
Als iedereen welvarend is dan gaan ze dit niet op het spel zetten om te gaan vechten voor een
stukje land te veroveren voor hun land
Door WO II is de bond gestopt omdat hun doel niet bereikt was ze hebben geen WO kunnen
voorkomen
Modelverdrag werd opgemaakt om te bepalen wie waar belast moest worden (formulier om in te vullen)
Als men gaat kijken naar de evolutie van een modelverdrag, dan zien we dat er recent vaak nieuwe
modelverdragen komen en dat komt omdat het vroeger veel eenvoudiger was in vergelijking met nu
Na de Volkerenbond werd de OESO (Organisatie voor Economische samenwerking en ontwikkeling)
opgericht
Als men een verdrag maakt dan zijn de grote principes voor iedereen gelijk, maar elke staat kan dit
aanvullen en invullen zoals men zelf wilt
Basisbegrippen in IFR
Soevereiniteit: Elke staat heeft het recht om haar eigen wetten te maken en haar belastinginkomsten te
controleren
Territorialiteit: De geografische grenzen van het grondgebied van een Staat waarbinnen zij haar fiscale
soevereiniteit kan uitoefenen
Bij elk DBV moet steeds vermeld worden over welk territorium het gaat, meestal worden die
eilanden niet vermeld waardoor er een creatie ontstaat van belastingsparadijzen
1
, Hoofdstuk 1: Algemene inleiding
1 Oorzaak van de internationale dubbele belasting
- Om te vermijden dat er een dubbele belasting zal betaald moeten worden
- Soevereiniteit maakt een staat aanspraak op belastingheffing van een bepaalde situatie indien er een of
ander aanknopingspunt is tussen het grondgebied en de geviseerde situatie
- 2 aanknopingspunten
o Source jurisdiction (bron, materiaal): De fiscale wetgeving wordt toegepast op alle inkomsten die
gegenereerd worden in de Staat
o Residence jurisdiction (woonplaats, personeel): De fiscale wetgeving wordt toegepast op alle
inkomsten, verdiend of verkregen, door een inwoner (NP of RP) van de Staat
- De combinatie van twee verschillende aanknopingspunten kan leiden tot dubbele belasting
- 3 oorzaken van dubbele belasting
o Een woonplaats/bron-conflict
Conflict tussen personeel en materiaal
o Een woonplaats/woonplaats-conflict
Twee staten beschouwen eenzelfde persoon als hun fiscaal inwoner
o Een bron/bron-conflict
Twee staten beschouwen zichzelf als de bron van eenzelfde inkomen
- Belastingparadijzen ontstaan door de invullen van het territorialiteitsbeginsel
o Zij belasten ofwel niet ofwel enkel op basis van het materieel aanknopingspunt. Alle winsten die
buiten hun territorium gemaakt worden (off-shore), worden niet bij hen belast (HongKong…).
2 Remediëring van dubbele belasting door het BE intern recht
- In BE intern recht aantal maatregelen opgenomen om de gevolgen van juridische of economische dubbele
belasting te verzachten
- Maatregelen kunnen betrekking hebben op
o De grondslag van de belasting (vrijstellingsmethode)
Grondslag wordt beperkt
De AB van buitenlandse belasting is niet terug te vinden in het WIB, maar wordt ingevolge
cassatierechtspraak aanvaard, althans indien de buitenlandse belasting conform de inhoud
van een eventueel DBV dat met het bronland werd gesloten
o Het tarief van de belasting
Buitenlandse belastingen die gelijkaardig zijn aan het tarief van BE worden vrijgesteld in BE
o De belasting zelf (verrekeningsmethode)
De BE belastingschuld wordt verrekend met de buitenlandse belasting
- Verzachting van de economische DB
o DBI-aftrek
o De correlatieve aanpassing van verrekenprijzen
3 Juridische versus economische dubbele belasting
- Juridische dubbele belasting
o Door minstens 2 verschillende staten
5 vw MOETEN
o Eenzelfde of gelijkaardige belasting wordt geheven
voldaan worden o Ten laste van dezelfde BP
o Op hetzelfde voorwerp
o In dezelfde periode
- Indien niet voldaan, kan er nog sprake zijn van een economische dubbele belasting
- De DBV hebben in principe enkel het vermijden van juridische DB tot doel
2
,4 Bronnen van IFR
4.1 Nationale en internationale bronnen
- Verschillende artikels
- In BE aanvaard principe: Non bis in idem
4.2 Begrip “inwoner”
- Elke inwoner wordt belast op zijn wereldwijd inkomen daarom belangrijk om te bepalen wie een inwoner is
van een Staat
- Intern recht: onderscheid tussen personeel en materieel aanknopingspunt
- Rijksinwoner = alle personen die hun woonplaats of zetel van fortuin hebben in België
o Woonplaats = de feitelijke verblijfplaats van de persoon
De inschrijving in het bevolkingsregister is een weerlegbaar vermoeden van fiscale woonplaats
o Fiscale woonplaats is in de Staat waar het centrum van de levensbelangen van de BP ligt
(onweerlegbaar vermoeden)
o Fiscale woonplaats
Vast verblijf
De haardstede van zijn gezin
Sociale, culturele, financiële en politieke relaties en bezigheden
Nationaliteit
4.3 Keuze van de minst belaste weg
- Belastingontwijking mag in BE
- Duitsland: “erweiterte beschränkte Steuerpflicht”
o Personen met de Duitse nationaliteit die ten minste 5 jaar inwoner waren van DU, kunnen
gedurende de 1ste 10 jaar na hun emigratie naar een land met geringe belastingdruk voor alle
binnenlandse inkomsten in DU belast worden
- VS: “surrender of citizenship”
4.4 RP en inwonerschap
- Een RP met maatschappelijke of statutaire zetel in BE creëert een weerlegbaar wettelijk vermoeden van
inwonerschap
- Aan de BP om te bewijzen dan de RP geen inwoner is van BE
- Er bestaat een vermoeden van inwonerschap indien de belangrijkste inrichting of de zetel van bestuur in BE
gelegen is
- Het principe van “substance over form” kijkt naar de economische werkelijkheid en niet alleen naar de
uiterlijke schijn.
- Arrest Mines d’Aljustrel
- Arrest Cadbury-Schweppes
De vennootschap Cadbury-Schweppes, gevestigd in het Verenigd Koninkrijk, richt een Ierse dochtervennootschap IFSC (International Financial
Service Center) op. De fiscus in het VK beschouwt de winsten in deze dochtervennootschap als frauduleuze ontwijking van belastingen in het VK
en voegt de Ierse winst toe aan de winst in het VK.11 Cadbury-Schweppes gaat hier niet mee akkoord en de zaak belandt bij het Europees Hof van
Justitie.
Het Hof stelt dat de nationale antimisbruikwetgeving van het VK in strijd was met het Europese recht op vrijheid van vestiging. Het louter
oprichten van een vennootschap om een gunstiger tarief te genieten als argument volstaat niet om te spreken van misbruik, maar het argument
“volstrekt kunstmatige constructie” volstaat wel. Indien de vennootschap kan bewijzen dat ze daadwerkelijk in een andere lidstaat gevestigd is
en dat ze daadwerkelijk een economische activiteit uitoefent, is er geen sprake van belastingontduiking.
Aangezien er wel degelijk een economische activiteit was met gebouwen, personeel en uitrusting, werd de fiscus van het VK in het ongelijk
gesteld.
5 Belastingontduiking versus belastingontwijking
- Brepolsdoctrine: keuze van de minste belaste weg
o Vrijheid van overeenkomst
o Geen wettelijke handelingen schenden
o Alle gevolgen aanvaarden
o Ook al is het niet de meest normale vorm
o Zelfs al hebben de handelingen als enig doel belasting vermijden
3
, - Ontwijking kan via
o Fysieke ontwijking (BP stelt zijn handelingen buitne het territoriale toepassingsgebied van de Staat)
o Substitutie (BP kiest voor een fiscaal voordeligere rechtshandeling in plaats van voor een fiscaal
nadeligere rechtshandeling)
o Onthouding (BP vermijdt dat een belastbaar feit zich voordoet)
o Aanwending van juridische vormgeving (BP maakt gebruik van zijn vrijheid tot contratceren om een
fiscaal gunstigere positie te verwerven)
- “Volstrekt kunstmatige constructie” vaststellen zonder enige activiteit mogelijke bedrijfsfraude
6 Doelstellingen van een DBV
- Vermijden van dubbele belasting
- Voorkomen van belastingontwijking en fraude
- Toewijzen van heffingsbevoegdheid aan 1 van de Staten
o Bronstaat (waar het inkomensbestanddeel wordt verkregen of het vermogensbestanddeel is gelegen)
o Toewijzingsregels (art 6-22) Kern van het verdrag
o Voorkomingsregel (art 23)
- Als de heffingsbevoegdheid wordt toegewezen aan de woonstaat = exclusief (volledige vrijstelling in bronstaat
zonder enig voorbehoud)
- Als de heffingsbevoegdheid wordt toegewezen aan de bronstaat = niet exclusief (woonstaat moet rekening
houden met de vrijgestelde buitenlandse inkomsten voor berekening van de belasting)
- Nevendoelen
o Verbieden van fiscale discriminatie
o Voorzien in onderling overleg
o Voorzien in uitwisseling van fiscale inlichtingen
o Voorzien in bijstand voor de invordering van de belasting
7 Gevolg ter voorkoming van dubbele belasting
- Indien een Staat een DBV sluit met een andere Staat, heeft dit tot gevolg dat het interne recht
ondergeschikt wordt aan het DBV
- = pacta sunt servanda – principe
- Het DBV geeft op zich geen aanleiding tot belastingheffing. Dit is de relatieve werking van het verdrag
8 Maatregelen ter voorkoming van dubbele belasting
- 2 methodes om dubbele belasting te vermijden
o Vrijstellingsmethode
o Verrekeningsmethode
8.1 Vrijstellingsmethode (tax exemption)
8.1.1 Vrijstelling zonder progressievoorbehoud
- Er geldt een absolute vrijstelling: het buitenlandse inkomen wordt in de woonstaat op geen enkele manier
in rekening gebracht voor de berekening van de belastingen
- In BE gebruikt voor VenB
- Wordt meestal gebruikt in landen met belastingstelsels met een flat tax rate (één tarief, ongeacht de
hoogte van het belastbaar inkomen)
- In PB wordt er ook een vrijstelling zonder progressievoorbehoud gemaakt voor internationale ambtenaren
8.1.2 Vrijstelling met progressievoorbehoud
- Het buitenlandse inkomen wordt niet absoluut vrijgesteld
- PB in BE
- De in BE berekende belasting houdt rekening met de buitenlandse inkomsten die in de woonstaat
vrijgesteld zijn = het buitenlandse inkomen wordt belast aan het marginale tarief, maar wordt slechts
vrijgesteld aan de gemiddelde aanslagvoet
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinetpt. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $17.11. You're not tied to anything after your purchase.