Wat is de donuteconomie
Het is een planetaire kijk. Iedereen moet zijn basisbehoefte kunnen vervullen, maar hierbij
mogen de grenzen van onze planeet niet overschreden worden. De binnen cirkel moet leeg
blijven, alsook de buitencirkel. Iedereen zou op de donut moeten zitten. Wanneer mensen
IN de donut zitten, die hun grondrechten zijn niet vervuld. Daarnaast mag ook niemand
buiten de donut vallen want dat zijn de planetaire grenzen. (vb. co2 uitstoot)
Er zijn tippingpoints en sinks (=koolstofputten).
Het donutmodel / de donuteconomie EXAMENVRAAG Kate Raworth
Niemand op deze wereld mag zich nog in de binnenkant van de donut bevinden: de
basisbehoeften (= de grondrechten) van alle mensen moeten we vervullen. MAAR we
mogen de buitengrenzen van onze planeet niet overschrijden!
De wereldwijde uitdagingen voor de 21ste eeuw
The great Acceleration 1950 – 2010:
x3 wereldbevolking
x7 bruto binnenlands product, wereldwijd
x3 productie en consumptie van drinkwater
x4 productie en consumptie van energie
x10 gebruik van kunstmest
1
,Is dit dan vooruitgang? Ja! De gemiddelde levensverwachting steeg (tot 71 jaar), de extreme
armoede halveerde, meer dan 2 miljard mensen kreeg toegang tot drinkwater en sanitair,…
Ja maar…. toch zijn er nog vele sociaal-economische uitdagingen:
1 op 9 mensen heeft nog steeds HONGER
1 op 11 mensen heeft DORST (geen zuiver drinkwater)
HYGIENE: 1 op 3 mensen heeft geen TOILET
Miljoenen KINDEREN STERVEN aan ‘simpele’ ziekten (diarree, malaria…)
Miljoenen WERKLOZEN (1 op 8 jongeren)
ONGELIJKHEID neemt toe
o 4 op 10 mensen leven in land met extreme INKOMENSONGELIJKHEID
o 1% bezit meer VERMOGEN dan overige 99%
Ja maar…. daarnaast zijn er ook vele ecologische uitdagingen bijgekomen:
Global warming (nu al + 1,2 °C)
Landbouwgrond: 40% wereldwijd is ‘aangetast’
Visserij: 80% van de viswateren is overbevist
Oceanen: plastic en verzuring
Biodiversiteit: HALVERING van aantal soorten (zoogdieren, vogels, vissen)
Drinkwatertekort: 2 op 3 mensen
2
,Dus de wereldwijde uitdagingen voor de 21ste eeuw:
Milieu
Armoede
Ongelijkheid
Economische framing: Welzijn wordt nu centraal gezet door welvaart en ook door deze
welvaart gemeten. Welzijn wordt gemeten en afgewogen a.d.h.v. consumpties. Alles wordt
opgelost via de markt en de prijs.
BBP: bruto binnenlands product
Mensen zouden 6 000 euro per maand willen/moeten verdienen om volledig gelukkig te zijn.
Het gevolg van de economische framing: Klimaatproblemen, armoede en ongelijkheid
De oorzaak zijn niet de hoge geboortecijfers want deze zijn namelijk gestabiliseerd. We
moeten het zoeken in het ouder worden van de volwassen bevolking.
Door deze stijging in bevolkingscijfers is er ook meer nood aan hulpbronnen (grondstoffen,
water,…).
Oorzaak van de stabilisering: gezondheidszorg, anticonceptie, onderwijs, daling armoede,…
3
, Ongelijkheid terugdringen
Ook belangrijk voor het klimaat:
De rijken vervuilen: 45% van de CO2 komt van 10% van de grootste vervuilers
De rijken verspillen. Honger uitroeien? Nodig is: 10% van alle verspilde voedsel.
Consumptie herdenken
De verstedelijking neemt toe (tegen 2050: 70% van wereldbevolking). De middenklasse zal
groeien (van 2 miljard naar 5 miljard in 2050).
Gevaar: stad + middenklasse = hogere consumptie
Uitdaging:
- De stad kan efficiënter omgaan met bodem, water, voedsel, energie …
- Uitbouw collectieve goederen
Technologie
Veel van die verwachte steden zullen helemaal nieuw zijn. Daarom kan en zal men nieuwe
technologie gebruiken:
openbaar vervoer ipv files
collectieve duurzame energie
duurzame ‘stedelijke’ landbouw
Politiek
Nood aan mondiale bestuursvormen, om …
lokale en nationale belangen te overstijgen
wereldwijd samenhangende problemen aan te pakken (voedsel, water, energie…)
wereldwijde crises aan te pakken (tekorten, klimaat, demografie, migraties…)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Kellyv12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.