1. Inleiding: het leerplan rooms-katholieke godsdienst voor de lagere school
1.1 Drie fundamenten
Het leerplan is gebaseerd op 3 fundamenten:
Het kind in zijn wereld: elk kind heeft zijn eigen levensverhaal. De klas is een
weerspiegeling van de wereld waarin we momenteel leven. De school is geen
gemeenschap van gelovigen. Kinderen laten groeien als mens op
levensbeschouwelijk en religieus vlak met behulp van het christelijk perspectief. Het
groeien slaat op de totale persoon. Leren is meer dan kennis opdoen, naast kennis
zijn ook vaardigheden en attitudes belangrijk.
Het kind in zijn levensbeschouwelijke en religieuze groei: hier gaat het over hoe en
in wat we kinderen willen laten groeien met betrekking tot de verschillende
levensvragen. We onderscheiden 4 componenten van levensbeschouwelijke en
religieuze groei (aspecten en voorwaarden van de groei van kinderen voor hun
religieuze en godsdienstige ontwikkeling):
o Vanuit fundamentele bestaanscondities:
Vertrouwen vs wantrouwen
Mogelijkheden en beperkingen
o In verbondenheid met
Zichzelf
Anderen
Gemeenschappen
Natuur en cultuur
o Groeien in gevoeligheid voor goed en kwaad
o Openkomen voor symboliek
Een christelijke visie op levensbeschouwelijke en religieuze groei: het geloof wordt
ter sprake gebracht in functie van de levensvragen. De godsdienstlessen zorgen voor
een eerste kennismaking met het christendom en de figuur Jezus. Dit gebeurt in
dialoog met andere godsdiensten en levensbeschouwingen in een sfeer van respect
en open communicatie.
, 1.3 Communicatie is het sleutelwoord
Communicatie heeft hier een dubbele betekenis:
Een methode, een aanpak
Inhoud van het leerproces
Een voorwaarde voor dit communicatief proces is een basis van vertrouwen. Alle kinderen
moeten en mogen ervaren dat zij aanvaard en graag gezien worden.
1.4 Inhoudelijke krachtlijnen
In de lagere school zijn er 3 cycli of graden. Per cyclus zijn er inhoudelijke krachtlijnen die we
terugvinden in onderwerpen. Deze inhoudelijke krachtlijnen steunen op de 3 fundamenten.
De 3 fasen van de ontwikkeling (geborgenheid, verbondenheid en verantwoordelijkheid)
worden gelinkt aan de christelijke benadering.
1.5 De GSM- functie van de leerkracht
De GSM-functie bestaat uit:
Getuige: alles wat je zegt, doet,… vertelt iets over jouw eigen waarden, normen,…
Geloven komt van Cor dare (je hart aan iets of iemand geven)
Specialist: er wordt verwacht dat je Bijbelverhalen en andere leerinhouden kent, dat
je vertrouwd bent met de symboliek,…
Moderator: communicatie is het sleutelwoord. De leerkracht leidt het gesprek in
goede banen.
1.6 Een leerproces in één + drie stappen
Het leerproces bestaat uit één + drie stappen:
Sfeerschepping
Verkennen: herkennen, stilstaan bij, …
Verdiepen: het nieuwe laten doordingen, confronteren, …
Verankeren: wat betekent dat voor mij?, Kan ik dat waarderen?, …
, 2. Kinderen en spiritualiteit
2.1 What’s in a name
2.2 Kinderspiritualiteit
Een kind heeft een natuurlijk vermogen om zich te verwonderen. Het spel, de beelden en het
gewoon “er zijn” worden gezien als uiting van spiritualiteit.
Kinderspiritualiteit: het oorspronkelijke natuurlijke vermogen tot gewaarwording van iets
heiligs in levenservaringen.
Het is een basisbehoefte. Naast de sociale en intellectuele ontwikkeling hoort ook
spiritualiteit bij de opvoeding en het helpen groeien als mens ongeacht of het om al dan niet
gelovige kinderen gaat.
2.2.1 Een vragende houding aannemen
Het is belangrijk om elk kind als uniek te zien. Kinderen hebben een aangeboren
verwonderende houding.
Het is belangrijk dat een leerkracht inzet om elk kind persoonlijk te leren kennen.
2.2.2 Zes criteria voor het spiritueel werken
2.2.2.1 Space
Aandacht voor het kind, het Woord en het woord. Een beeld zegt meer dab duizend
woorden.
“Vertel het mij en ik zal het vergeten. Laat het mij zien en ik zal het mij herinneren. Laat het
mij doen en ik zal het begrijpen.”
2.2.2.2 Process
Het proces is even belangrijk als het resultaat. Er wordt duidelijk gesproken van een
communicatieproces. Het gaat om kennen, kunnen en zijn.
Een opdracht moet niet steeds gekoppeld worden aan een toonmoment of beoordeling.
2.2.2.3 Imagination
Geloofstaal is beelden. Een beeld zegt meer dan duizend woorden.
2.2.2.4 Relationship
In een klas waar een sfeer van vertrouwen en respect heerst, is er een mogelijkheid tot
echte ont-moeting. Maak gebruik van hulpmiddelen (praatstok, spreeksteen,...)
2.2.2.5 Intimacy
Leerkracht heeft een GSM-functie. Kinderen kunnen pas ten volle zichzelf zijn als ze zich
veilig voelen. De leerkracht moet dus zorgen voor een veilige sfeer in de klas.
2.2.2.6 Trust
Heb vertrouwen in het groeiproces van elk kind. Kinderen kunnen zeer moeilijke
levensvragen stellen waar ook volwassenen geen natwoord op weten, antwoord hier eerlijk
op. Heb geduld.
, 2.2.3 De kracht van Bijbelverhalen
Een verhaal kan spreken, heb geduld.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller voorbereidingodisee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.