Summary

Samenvatting Aardrijkskunde BuiteNLand, vwo 4, hoofdstuk 4 leefomgeving wateroverlast

0 purchase

Course
Aardrijkskunde

Level
VWO / Gymnasium

In dit document zijn de belangrijkste punten uitgelegd van hoofdstuk 4 leefomgeving wateroverlast. Voor paragraaf 1 tot en met 6. Begrippen zijn roze gekleurd en zijn handig om extra goed te leren.

[Show more]

Preview 2 out of 5 pages

View example

Uploaded on January 17, 2022
Number of pages 5
Written in 2021/2022
Type Summary

leefomgeving
rivieren
de kust
adaptief deltamanagement
waterproblemen

Institution Secondary school
Level
VWO / Gymnasium
Course
Aardrijkskunde
School year 4

$5.37

Add to cart

Add to wishlist

100% satisfaction guarantee
Immediately available after payment
Both online and in PDF
No strings attached

Aardrijkskunde
Hoofdstuk 4 Leefomgeving wateroverlast

4.1 Rivieren

Rijn en Maas
De waterscheiding is de grens tussen de stroomgebieden, die worden gevormd door
gebergten of andere verhogingen in het landschap. Het gebied van de hoofdrivier met zijn
zijtakken noem je het stroomstelsel. Dit bestaat uit de bovenloop, middenloop en
benedenloop, die samen het lengteprofiel vormen. De herkomst van het water bepaalt de
rivier:
● Een gletsjerrivier, wordt gevoegd met smeltwater en ijs.
● Een regenrivier, zoals de Maas, krijgt zijn water van de neerslag.
● Een gemengde rivier, zoals de Rijn, wordt gevoed met smeltwater en regenwater.

Het watertoevoer verandert gedurende het jaar, dit is het regiem. De tijd die het water van
een regenbui nodig heeft om in de rijn te komen het de vertragingstijd. De snelheid hangt af
van de onderliggende gesteente, de bodem en de vegetatie. Het verval is het hoogteverschil
tussen 2 plaatsen. Het verhang is het hoogteverschil per kilometer. Het debiet is hoeveel er
water op een plek binnenstroomt.

De waterafvoer verandert
Het neerslagregiem (schommelingen van neerslag gedurende het jaar) veranderd op twee
manieren:
1. er valt meer neerslag
2. de neerslag valt onregelmatiger.
Er is in het stroomgebied rondom rivieren veel bebouwing, hierdoor komt water meteen in
het riool en dan direct in rivieren. Het oppervlak van de vertragingstijd neemt door deze
verstening af. Hierdoor ontstaat soms piekafvoer. Je kan niet eindeloos dijkverzwaring
blijven toepassen (dijkverhoging). De afname van het waterbergend vermogen, verstening,
de ontbossing, de verandering van het neerslagregiem en de bodemdaling hebben gevolgen
op de waterafvoer.

Het water dreigt
Ondanks onze stevige dijken en deltawerken blijft ons kust- en rivierengebied een bron van
zorg. Dit komt door het versterkt broeikaseffect en de bodemdaling. De zeespiegel stijgt en
de bodemdaling is het gevolg van de plek waar nederland ligt. Namelijk op een bekken die
langzaam daalt. Hierdoor stijgt de zeespiegel eigenlijk nog meer. Bij doodtij staat het water
relatief laag en bij springtij hoog. Als er tegelijkertijd een noordwester storm op de noordzee
staat wordt het water de trechter in geduwd. Als er in die zelfde periode ook nog veel
neerslag valt en een piekafvoer ontstaat. Wordt de hele situatie heel gevaarlijk. De rvier kan
namelijk zijn water niet kwijt.

, 4.2 de kust

De opbouw van de Nederlandse kust
De nederlandse kust bestaat uit drie zones:
1. De waddenzeekust. Gevormd door zeedijken.
2. De Noord- en Zuid-Hollandse kust. Hier liggen strandwallen met daarop een
duinenrij, de duinenkust.
3. De Zeeuwse kust. Eerst was dit gebied een estuarium. Een trechtervormige monding
van een rivier in zee. Door deltawerken is zeeland veel veiliger. Duinen, primaire
keringen en andere waterkeringen schermen de delta nu af van de zee.
Zachte kust: stranden, duinen, zandplaten, wadden en kwelders.
Harde kust: Zeedijken, boulevards en hybride keringen (een combinatie van harde
zeewering met duinen).

Natuurlijke processen langs de kust
De kust is constant in beweging door de wind, getijden, zeestromingen en de golfwerking.
Terwijl op de ene plek wordt zand weggeslagen, kan op een andere plek kust aangroeien. Er
stroomt water vanuit de atlantische oceaan de noordzee in. Parallel aan de kust wordt een
strandwal gevormd. Hierachter ontstaat een waddengebied. Er vormen zich steeds meer
strandwallen en als die droog komen te staan kunnen er duinen ontstaan. Het getij komt via
twee getijdenstromingen de noordzee binnen: via het Nauw van Calais en via Schotland. Bij
vloed is de stroming van zuid naar noord en bij eb andersom. Het zand wordt op de kust
geworpen door de werking van golven.

Menselijke processen langs de kust
Heel vroeger beschermde men zich van de kust door middel van terpen. Iets later door
zeedijken. Grote projecten van de laatste jaren:
❖ De afsluiting van de Zuiderzee -> ijsselmeer
❖ De Hondsbossche zeewering. Hier is een stevige zeedijk aangelegd.
❖ De Westkapelse Zeedijk. De eerste versie van deze zeewering op de westpunt van
Walcheren stamt uit 1549.
❖ De Deltawerken. Na de watersnoodramp ontstond het deltaplan.
❖ De stormvloedkering in Nieuwe Waterweg.
De Westerschelde blijft open want dit geeft toegang tot Antwerpen.

4.3 Rivieren: adaptief deltamanagement

Waterbeleid
Het integraal beleid is alleen mogelijk als de rijkswaterstaat, de provincies, gemeenten en
waterschappen nauw samenwerken. Op deze manier kunnen zij gezamenlijk oplossingen
zoeken op verschillende bedreigingen. Met dit adaptief deltamanagement wil de overheid op
een flexibele manier Nederland klimaatbestendig houden. Er zijn vijf deltabeslissingen.
1. Waterveiligheid: bescherming tegen overstromingen.
2. Zoet water: het voorkomen van watertekorten.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femkedevries2. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69252 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling