Volledige samenvatting van Culturele Stromingen 1, gegeven aan het Koninklijk Conservatorium van Antwerpen. Alle hoofdlijnen, uitleg en voorbeelden zijn opgenomen in de samenvatting.
Evolutie van westerse cultuur tot 1900
- Kunst, culturele fenomenen, kunststromingen… van ontstaan van mens tot 1900
Problemen:
• Gigantisch onderwerp
• Selectie zal altijd arbitrair zijn of gedicteerd door culturele mainstream ‘canon’
Oplossing:
• Selectie
• ‘Waarom heeft cultuur bepaalde kunstwerken of manieren van zien als
paradigma’s gehanteerd?’
Methode: hoe?
A) 2 rode draden
1. Relatie cultuur (kunstwerken en- stromingen) – doodsangst
o Theorieën van Ernest Becker, Sheldon Solomon (sociale psychologie): ‘pop
up’ doorheen de cursus.
§ Invloeden: existentialisme, psychoanalyse
2. Perspectieven op kunst en schoonheid:
o ‘Haltes’ in culturele geschiedenis
§ Voorbeelden uit kunst en -stromingen
§ Visies op kunst en schoonheid die cultuur en esthetica gevormd
hebben: filosofische kaders van esthetica (Plato, Kant..)
B) Lessen
• Chronologische aanpak, maar niet strikt:
o Haltes
o Thematische doorsneden / verbanden
• Notities maken = noodzakelijk
2
, 1. Proloog: Verschijnen van de mens
A) Het existentiële dilemma van de mens
Mens ‘viel’ uit de natuur / evolutie van het intellect
Op het moment dat de mens begint met het gebruik van werktuigen krijgt hij greep op de
natuur en valt daarmee uit de natuur. De hang naar gereedschap gaat samen met de
toename van intellect.
• Werktuigen: uitstel van bevrediging
Op het moment dat de mens gereedschap gebruikt, is de handeling vrij van
onmiddellijke behoeftebevrediging; we zijn niet iets aan het doen met een direct
doel maar we timmeren, snijden en graven voor een indirect doel zoals eten
klaarmaken of het bedrijven van landbouw. We zijn hier nog deel van de natuur,
maar vrij van onmiddellijke behoeftebevrediging.
• Einde van een wezen dat enkel in onmiddellijkheid leeft en ondergedompeld in
natuur
De nieuwe manier van leven is zodanig anders dat we nu verschillen van andere
wezens in de natuur; nu geen onderdeel meer van de natuur à de evolutie van het
intellect.
• Geboorte van een wezen dat kan denken en een ‘niets’ / afwezigheid kan plaatsen
in de realiteit.
Met het gebruik van gereedschap en het niet meer direct bevredigen van behoefte
ontstaat het vermogen om een ‘niets’ te plaatsen tussen nu en later. Het is een
mentale beweging van het brein van tijd, de capaciteit om te plannen.
o VB: Teken een kat op een mat, teken de kat is niet op de mat à je kan het
niets niet tekenen.
o VB: dieren zijn bewust vaan de omgeving, maar bijvoorbeeld een hond
heeft geen tijdsbesef en zal de tijd dat zijn baas weg is niet bijhouden.
• Geboorte van de verbeelding
Verbeelding kan niet bestaan zonder de capaciteit om het niets of een afwezigheid
te registreren.
Gevolg is dat de mens een gespleten wezen wordt:
• Dierlijke natuur: ondergedompeld in natuur, onmiddellijkheid
o LICHAAM à ons lijf herinnert ons eraan dat we een deel van de natuur zijn;
we leggen bijvoorbeeld elke dag gewoon een drol.
• Symbolisch wezen: taal, kunst, religie, ideologie
o GEEST à we willen dingen om ons heen begrijpen en gaan middels deze
vorm betekenis geven aan wat we zien en meemaken.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller OlfBunder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.69. You're not tied to anything after your purchase.