3.1 Anatomie
Nieren zijn 2 boonvormige organen
o Gelegen in het retroperitoneum links en recht vd ruggengraat thv bovenste 3 lendenwervels
o Macroscopisch:
Opgebouwd uit
Schors (cortex)
Merg (medulla)
Nierbekken (pyelum
Vanuit nierbekken leidt ureter urine naar urineblaas
Door samentrekking vd urineblaas wordt urine via urethra uit het lichaam verwijderd
o Microscopisch:
Miljoen nefronen zorgen per nier voor productie van urine vormen elke
functionele eenheid vd nier
Nefron bestaat uit
Glomerulus met kapsel van bowman (= lichaampje van malpighi samen)
Proximale tubulus
Lis van henle
Distale tubulus
Verzamelbuis
o Door hoge hydrostatische druk in glomerulus licht moleculaire stoffen en water door filter
naar kapsel van bowman geperst (=ultrafiltratie)
o Dagelijks wordt zo 180 liter voorurine gevormd, 80% hiervan wordt terug geresorbeerd in
proximale tubulus en ook verderop uiteindelijk slechts 1% als urine uitgescheiden
o Concentratie van verschillende stoffen in urine = sterk toegenomen
o Glucose wordt in prox. tubulus volledig teruggeresorbeerd, tenzij glucosegehalte in bloed te
hoog
1
, In dit geval wordt er te veel glucose in het ultrafiltraat uitgescheiden en kan het niet
volledig teruggeresorbeerd worden
o Natrium en andere elektrolyten worden voor deel opgenomen in bloedbaan
In lis van Henle is uitwisseling van vocht en elektrolyten zodanig dat de vloeistof
sterk geconcentreerd wordt
In de distale tubulus en verzamelbuizen wordt de terugresorptie en uitscheiding geregeld door 3
hormonen:
1. Aldosterone
Onderdeel van RAAS: treedt in werking bij daling BD
Ter hoogte van distale tubulus en verzamelbuis zorgt het dat natrium terug actief
wordt geresorbeerd in uitwisseling met kalium
Water volgt natrium bloeddruk stijgt
2. Antidiuretisch hormoon
Bij stijgende osmotische druk in het bloed vrijgezet
Zorgt voor terugresorptie van water thv verzamelbuizen osmolariteit vh bloed
daalt
3. Parathormoon
Bevordert terugresorptie van calcium en uitscheiding fosfaat
Belangrijkste functies nieren:
- Reguleren vh volume en samenstelling bloed
- Invloed op kalkhuishouding waarbij
PTH heel belangrijk is
- Bloeddrukregulatie (RAAS)
- Invloed op aanmaak van
erythrocyten
3.2 Onderzoek van nieren
en urinewegen
Naargelang het onderliggend probleem
kunnen verschillende aspecten onderzocht
worden
Urineonderzoek:
o Bepaalde eigenschappen kunnen
wijzen op onderliggende
onderzoeken
o Microscopisch onderzoek
Gezocht naar elementen die
normaal niet in urine aanwezig zijn:
WBC
RBC
Bacteriën
Eiwitcilinders
2
, Bepaalde kristallen
Kan rechtstreeks op urine maar ook vooraf gecentrifugeerd worden vaste
bestanddelen komen zo onder in het buisje terecht = urinesediment
o Cultuur of kweek
Bij vermoeden van UWI, kan men dit via deze weg bevestigen
Urine wordt uitgesmeerd over cultuurbodem en na enkele dagen zullen er al dan niet
bacteriën groeien
Niet enkel soort bacterie kan men hieruit halen door filterpapiertjes doordrenkt
met verschillende soorten AB kan men onderzoeken naar de gevoeligheid vd kiem
voor AB
o Hoeveelheid urine
Te weinig urineproductie = oligurie
Geen urineproductie = anurie
Kunnen wijzen op verminderde werking van nieren!
o Kleur urine
Rood verkleurde urine aanwezigheid RBC in urine
Onthoud! Sommige GM of voeding kan urine verkleuren (biet bijv)
o Bepaalde teststrookjes zijn ontwikkeld om zo op een snellere manier te achterhalen of er
aanwezigheid is van WBC, glucose, eiwitten,…
Bloedonderzoek:
o 1 vd functies vd nieren is verwijderen van afvalstoffen
Als de nier niet goed meer functioneert, zal de waarde in het bloed hiervan verhoogd
zijn
2 afvalstoffen worden meestal bepaald om nierfunctie te evalueren: creatinine en
ureum
o Creatinine = afbraakproduct van creatinefosfaat in het spierweefsel
Wordt door het lichaam met vrij constante snelheid geproduceerd, afh van
aanwezige hoeveelheid spiermassa
In nier hoofdzakelijk passief gefiltreerd, hoewel een klein gedeelte actief wordt
uitgescheiden ontstaan van evenwichtsspiegel die het resultaat is vd
productiesnelheid in spieren en klaring door de nieren
Klaring = hoeveelheid bloed die in 1 minuut volledig van stof wordt gezuiverd
Creatinineklaring wordt gebruikt om glomerulaire filtratiesnelheid te schatten
o Glomerulaire filtratiesnelheid (GFR)
Het totale volume van voorurine dat in gedefinieerde tijdseenheid gefilterd wordt
door alle glomeruli van beide nieren
Bij mensen met normale BD is dat ongeveer 120ml/min, ofwel 170 liter per dag
o Ureum
Afvalproduct van eiwitstofwisseling in de lever
Opstapeling van deze stof door slecht functionerende nieren geeft allerlei klachten
(zie verder in cursus)
Medische beeldvorming
o Echografie = belangrijkste onderzoek om op snelle, goedkope en voor de patiënt weinig
belastende manier info wilt krijgen over de grootte vd nieren en ureters, niercysten en -
tumoren
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunagahete. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.