Summary
Samenvatting administratief recht
- Course
- Institution
Duidelijke samenvatting administratief recht.
[Show more]
Seller
Follow
Student468
Content preview
ADMINISTRATIEF RECHTInleiding:
Raad van State =
Orgaan van de UM
Administratief
rechtscollege
Federaal niveau
Doel: bescherming burger
tegen willekeur overheid
STELLINGEN:
1) De overheid staat aan de top! Die kan beslissen wat ze wil, wanneer, hoe en met wie
= de overheid heeft heel veel voorrechten, kan veel beslissen. De stelling is bijna juist.
2) Het bedrijf waarvoor je werkt moet een deel van zijn bedrijfsterrein afstaan aan de
gemeente. De onderhandelingen over de prijs kunnen beginnen…
= onteigening: meer waar, als burger heb je daar wat in te zeggen en de overheid zal
proberen een minnelijk akkoord te doen.
3) De gemeente weigert jou een jachtvergunning toe te kennen: regels zijn regels, niets aan te
doen
= je kan er weinig aan doen, beslissing weigering kan je aanvechten: als gemeente
toegepast heeft wat ze moest
4) De burgemeester is niet zomaar de publieke ‘burgervader’ van de gemeente. Een
burgemeester heeft heel wat bevoegdheden…
= bijna helemaal juist, de burgemeester heeft een ruime appreciatiebevoegdheid.
5) Je bent ambtenaar en vast benoemd. Onaantastbaar dus…
= vast benoemd, heel moeilijk weg te krijgen
HOOFDSTUK 1: AFBAKENINGEN, BRONNEN & ABBB
1) AFBAKENING
Veelgebruikte synoniemen:
Administratief recht = bestuursrecht
Overheid = bestuur = administratieve diensten = openbaar bestuur = administratie
Administratief recht publieksrecht – dwingend recht – nationaal recht, maar ook invloed van
Europees en internationaal recht en bouwt verder op het grondwettelijk recht.
Wat? De organisatie en werking van het bestuur regelen, de verhouding tussen verschillende
besturen onderling en de regels waaraan het bestuur verbonden is en de rechtsbescherming van de
burger ten aanzien van het bestuur regelen.
Administratief recht =
1) Is een uitzonderingsrecht
2) Beheerst uitvoerbare beslissingen
, 3) En administratieve sancties
4) En legt eisen op voor bestuurshandelen
Wat doet het?
Organiseert openbaar bestuur
- WIE? = alle organen en instellingen van de UM = de administratieve overheid
= de bestuurlijke overheden (gemeente, provincie) + openbare diensten (NMBS,
Bpost,..)
- Er bestaan ook administratieve rechtscolleges (bv: raad van state) die gaan in een
geschil een jurisdictionele beslissing nemen, maar blijven behoren tot de UM, maar zij
zijn geen administratieve overheid!
Regelt taakvervulling
- WAT IS DAT? = taak: behartigen van het algemeen belang, invulling zal gebeuren door
bestuur zelf
- HOE?
» wetten die door de WM werden uitgewerkt gaan uitvoeren
» wetten die gemaakt zijn door de WM verder gaan uitwerken door een algemeen
geldend reglement te gaan opstellen of door een verordening of een beslissing van
wetgevende aard zelf te maken
Bv: de gemeenteraad die een gemeentelijke administratieve sanctie wil uitwerken voor
ieder die in bloot bovenlijf rondloopt op elk openbaar domein: de gemeenteraad heeft
die bevoegdheid gekregen om gemeentelijke administratieve sancties op te leggen en
zij gaan een reglement opmaken hiervoor.
die bestuurlijke handelingen gaan eigenlijk materieel wetgevend zijn, maar dat maakt
hen nog niet lid van de WM: zij blijven behoren tot de UM
= Regelt dus alle handelingen/beslissingen die uitgaan van een administratief orgaan
de organisatie en de taakvervulling van het openbaar bestuur worden allemaal geregeld en
beheerst door het administratief recht ongeacht of het gaat om een wetgevende beslissing of een
uitvoerende beslissing dat het openbaar bestuur neemt.
OEFENING: vallen volgende handelingen/instellingen onder het administratief recht?
De organisatie van Bpost = ja, Bpost is een gedecentraliseerde openbare dienst opgericht
door de federale overheid
Arrest van het Hof van Cassatie = neen, dit is een jurisdictionele beslissing van het Hof van
Cassatie, een orgaan van de RM en behoort dus niet tot de UM
De stemming van een belastingwet = neen, dit is een handeling die behoort tot de
bevoegdheid van het federaal parlement, een orgaan van de WM
De stemming van een belastingreglement van de gemeente = ja, dit is een handeling van
wetgevende aard die behoort tot de bevoegdheid van de gemeenteraad, een orgaan van de
gemeente (een in de Grondwet erkend lokaal bestuur – meer in het bijzonder een
gedecentraliseerde openbare dienst)
Een onteigeningsbesluit van de federale overheid = ja, dit is een beslissing van een orgaan
van de UM
Een omzendbrief van de FOD Financiën = ja, dit is een richtlijn uitgaande van een
gecentraliseerde openbare dienst en dus deel uitmakend van de UM
Weigering van een marktvergunning door de gemeenteraad = ja, dit is een handeling van
uitvoerende aard die behoort tot de bevoegdheid van de gemeenteraad, een orgaan van de
, gemeente (een in de Grondwet erkend lokaal bestuur – meer in het bijzonder een
gedecentraliseerde openbare dienst)
Bekrachtiging van een wet door de Koning = neen, de Koning staat weliswaar aan het hoofd
van de UM maar die handeling tot bekrachtiging stelt hij als tak van de WM
De raad voor vergunningsbetwistingen = ja, dit is een administratief rechtscollege
opgericht door de Vlaamse overheid en behoort tot de UM. De raad neemt beslissingen van
rechtsprekende aard.
Een beslissing van de raad van bestuur van Telenet = neen, Telenet is een private
onderneming.
Verbieden van een betoging door de burgemeester = Ja, dit is een handeling van
uitvoerende aard die behoort tot de bevoegdheid van de burgemeester, een orgaan van de
gemeente (een in de Grondwet erkend lokaal bestuur – meer in het bijzonder een
gedecentraliseerde openbare dienst)
1) Is een uitzonderingsrecht:
Enige drijfveer is algemeen belang
Bevoorrechte positie
› er is een fundamentele ongelijkheid in de overheid-burger relatie, de overheid kan zelf de
regels uitvaardigen, de overheid kan rechten en plichten opleggen voor de burgers
› de overheid bezit monopolie van geweld, omdat de overheid de bewaker is van het
algemeen belang in de praktijk zal het bestuur in de meerderheid van de gevallen
beslissen met toestemming van de burger als dat mogelijk is, ze gaan het doen zonder
toestemming van de burger indien het nodig is bv: coronamaatregelen
Zwaardere verplichtingen
› onderworpen aan bijzondere procedures, vormvoorschriften naleven, onderworpen aan
een aantal beginselen
eigen rechtsregels (≠ gemeen recht)
› de overheid gaat onder administratief toezicht geplaatst worden, er is sprake van
ambtenaren i.p.v. werknemers, heeft geen keuze in de ambtenaren want moet gebeuren
via een selectiebureau, de domeingoederen genieten van een beschermd statuut, de
administratie kan ook de burgers eenzijdig dwingen door regels te volgen en de
administratie kan haar eigen rechtsregels wijzigen zelfs bij geschillen waar zij een
betrokken partij is.
als de overheid kiest om haar doelstelling van algemeen belang te bereiken aan de hand van
privaatrechtelijke technieken (koop, sluiten arbeidsOE) dan gaat ze in die situatie afstand doen van
haar privileges en wordt de verhouding overheid-burger één van privaatrecht.
2) Beheerst uitvoerbare beslissingen
= uitvoerbare administratieve rechtshandelingen = eenzijdige bestuurlijke
rechtshandelingen
Kenmerken:
Eenzijdig / gezagshalve
Verricht door bestuurlijke overheid
» administratieve rechtscollege behoren tot UM, maar is niet de administratieve overheid!
= niet iedereen binnen de UM is een administratieve overheid en niet iedereen die een taak
van algemeen belang uitoefent is een administratieve overheid!
Doet rechtstoestand ontstaan/wijzigen/opheffen
Belang:
Bevoegdheid Raad van State
ABBB
, Motiveringsplicht vs openbaarheid
> enkel in geval van administratieve rechtshandelingen is er een motiveringsplicht
Let op: vaak zal men als burger eerst een georganiseerd administratief beroep moeten uitputten
vooraleer men naar de Raad van State kan gaan + soms is het niet de Raad van State die bevoegd
is, maar een ander administratief rechtscollege.
Voorrecht van bestuur:
Eenzijdig
› bevoegdheid om te handelen in het algemeen belang! Het privébelang moet wijken voor
het algemeen belang en voor de continuïteit van de openbare dienstverlening en de burger
heeft hierin niets te zeggen of eisen.
Vermoeden van wettigheid (weerlegbaar)
= een vermoeden dat die beslissing in overeenstemming is met de wet. Die
rechtshandelingen hebben een bindende, verbindende & uitvoerbare kracht.
Uitvoerbaar:
- Bij voorbaat: onmiddellijk uitvoerbaar, kan onmiddellijk opgelegd worden
- Gedwongen (mits wettelijke machtiging of hoogdringendheid in algemeen belang)
Bv: Het bestuur wil voor een bepaalde situatie een beslissing nemen, neemt die beslissing en er
kleeft een vermoeden van wettigheid aan. Men kan de burger dwingen om die beslissing te
respecteren, ook in geval van als de burger iets zou moeten doen of iets zou moeten laten.
Soorten administratieve rechtshandelingen:
a) Reglementaire vs indviduele
Reglementaire = een besluit dat een rechtsregel gaat formuleren en dat een algemene
draagwijdte heeft. Bv: belastingreglement, politieverordening,…
Individuele = beschikking: een besluit dat een algemene rechtsregel gaat formulieren en
gaat toepassen op een bepaalde persoon of een bepaalde zaak. Bv: jachtvergunning
verlenen, tuchtsanctie van een ambtenaar
Enkel beschikkingen moeten formeel gemotiveerd zijn en moeten worden
kennisgegeven aan de betrokken personen. De reglementen zijn onderworpen aan
een adviesverplichting bij de Raad van State en dit moet je enkel bekendmaken bv
door publicatie.
Bij een beschikking moet je toepassing maken van art. 159 Gw. om die beslissing
buiten beschouwen te laten als zij onwettig zou zijn. Bij reglementen geldt het
intrekkingsleer = het bestuur dat het reglement heeft uitgevaardigd, kan het
reglement ook weer intrekken.
b) Rechtverlenende vs niet-rechtverlenende
Rechtverlenende = bv: stedenbouwkundige vergunning
Niet-rechtsverlenende = bv: jachtvergunnig werd verwijderd of tuchtsanctie of gassanctie
Intrekking of opheffing is relatief eenvoudig bij niet-rechtverlenende: als je te
maken hebt met een rechtverlenende beschikking kan de overheid die niet
makkelijk intrekken, omwille van het rechtszekerheidsbeginsel.
c) Genomen met discretionaire bevoegdheid vs met gebonden bevoegdheid
Gebonden bevoegdheid = wanneer de beslissing kadert in de toepassing van een wet en in
die wet zijn al alle voorwaarden uitgeschreven over hoe die beslissing moet genomen
worden. Er is geen enkele vrijheid van handelen door het bestuur. De wet heeft al bepaald
in welke situatie welke beslissing moet genomen worden.
Bij een gebonden bevoegdheid is het enige wat de rechter kan doen overgaan tot
een wettigheidstoetsing = beoordelen of dat die beslissing wettig is.
Bij een discretionaire bevoegdheid is het voor een rechtbank onmogelijk om zich in
de plaats te stellen van het bestuur om te gaan nagaan of de beslissing die het
bestuur heeft gemaakt wel de beste beslissing was: beslissing is genomen door de
UM, die wordt gecontroleerd door de RM en het is niet aan de RM om zomaar te
gaan oordelen dat de beslissing genomen door de UM wel of niet opportuun is.
Alleen wanneer er een overduidelijke, flagrante of manifeste onredelijkheid is kan
men de beslissing aanvechten en vernietigen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Student468. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now