Juridische Adviesvaardigheden
Hoofdstuk 1. In gesprek met de cliënt; de basis van adviseren
1.1 Basismodel communicatie
Communicatie omvat alle boodschappen die tussen mensen worden
overgebracht. Bij communiceren is er sprake van een zender (degene die de
boodschap overbrengt) en de ontvanger (degene voor wie de boodschap
bestemd is). Zender < boodschap > ontvanger. Communicatie kan op allerlei
manieren gestoord worden, hieronder volgt uitleg over dekern van communicatie,
waarin de afstemming van communicatie tussen adviseur en cliënt wordt
toegelicht.
1.1 Uitgangspunten communicatie
De belangrijkste uitgangspunten bij communicatie tussen adviseurs en cliënten
vinden hun oorsprong in de systeemtheorie zoals die is ontwikkeld door
Watzlawick en later Willemse.
- Het is onmogelijk om niet te communiceren: er is altijd sprake van
communicatie, de adviseur kan er daarom maar het beste voor zorgen dat de
communicatie met cliënten dusdanig verloopt dat beide zich er in kunnen vinden.
De adviseur kan dit bevorderen door zich goed te realiseren welke boodschap hij
zelf uitzendt (non-verbaal) en door na te gaan wat de communicatieve
boodschappen zijn die de cliënt uitzendt.
- Communicatie bevat altijd een inhouds- en een betrekkingsaspect: het
inhoudsaspect van communicatie houdt ind dat de juridisch adviseur de antwoord
geeft op de vraag van een klant. VB: welke mogelijkheden zijn er om een
overeenkomst te ontbinden? adviseur zoekt het uit. Bij het betrekkingsniveau
gaat het om hóe vertel ik het mijn cliënt in plaats van wát vertel ik? (inhoud).
Hierbij zijn vaardigheden als overtuigend zijn, luisteren, vertrouwen en duidelijk
zijn van belang. Het betrekkingsafspect van communicatie valt te beschouwen
als de context waarin de boodschap wordt gebracht. Als de context duidelijk en
passend is, dan zal de boodschap gemakkelijker worden begrepen en
geaccepteerd.
- Het karakter van de betrekkingen is afhankelijk van de interpretatie: mensen
hebben behoefte aan structuur in communicatie en die structuur bestaat er uit
dat de communicatie met de ander wordt begrepen in termen van oorzak en
gevolg of acties en reactie. Zolang beide gesprekspartners dezelfde structuur
hanteren, verloopt het gesprek doorgaans zonder haperingen.
- Mensen communiceren zowel analoog als digitaal: het verschil tussen analoge
en digitale communicatie is dat het bij digitaal gaat om de inhoud van gesproken
tekst (verbaal) en bij analoog om al het overige (non-verbaal). Communicatie is
congruent wanneer de analoge en digitale commmunictie is belans zijn er een
evenwicht ontsta tussen de inhoud en het betrekkingsaspect. Wanneer er sprake
is van incongruente communicatie dan zal dat invloed hebben op het gsprek.
, - Elke communicatie is ofwel symmetrisch ofwel complementair: het gaat hierbij
om relatiedefinitie, hoe verhouden de partijen zich tot elkaar en wie bepaalt de
verhouding? Er is sprake van een complementaire relatiedefinitie als de één in
actie komt en de ander daar op een passende manier op reageert. Bij
symmetrische relatiedefinitie is de reactie juist niet passend, de één reageert niet
zoals de ander zou verwachten.
Na deze uitgangspunten wordt duidelijk dat communicatie geen
éénrichtingsverkeer is. Communicatie ziet er als volgt uit: zender > boodschap >
ontvanger > feedback > terug naar zender.
1.1.2 Doelen van communicatie
Of er sprake is van een goedlopend proces van communicatie hangt onder meer
af van hetgeen de zender en de ontvanger beogen. Er is sprake van vlotte en
ongestoorde communicatie wanneer de doelen van zender en ontvanger in
evenwicht zijn, zie hieronder.
Doel zender Doel ontvanger
Informeren Kennis opdoen
Instrueren Vaardigheden verwerven
Motiveren Besluiten iets te doen of laten
Overtuigen Een mening vormen
Gevoelens opwekken Geraakt worden
- Informeren versus kennis opdoen: dit komt het meest voor bij juridisch
adviseren. De adviseur geeft deskundige informatie over de wetten en regels die
betrekking hebben op de kwestie van de cliënt.
- Instrueren versus vaardigheden verwerven: een goed gegeven instructie leidt er
toe dat de cliënt weet wat hij moet doen, de adviseur stelt zich weer op als
expert.
- Motiveren versus een besluit nemen iets te doen of laten: wanneer het de
adviseur duidelijk is dat de cliënt er belang bij heeft om een volgende stap te
zetten in de procedure, dan zal hij die cliënt trachten over te halen dat
daadwerkelijk te doen.
- Overtuigen versus een mening vormen: wanneer de informatie is gegeven, kan
het nodig zijn dat de adviseur de cliënt probeert te overtuigen van de
wenselijkheid een bepaald standpunt of een bepaalde houding in te nemen in de
gewraakte kwestie.
- Gevoelens opwekken versus geraakt worden: dit zal niet vaak voorkomen omdat
een juridisch advies niet bedoeld is om gevoels op te wekken, ook al kan dat wel
een effect zijn van het advies.
1.2. Adviesvaardigheden
Onder een adviesvaardigheid wordt hier verstaan ‘het vermogen zich te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Juul186. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.