Summary
samenvatting voortplanting
- Course
- Institution
Natuurlijke voortplanting & anatomie hoofstuk 1 tm 4. Begeleiden voortplanten hoofdstuk 1 tm 4. Basisgenetica hoofdstuk 1 tm 6
[Show more]
Seller
Follow
nikjeverhage
Content preview
Natuurlijke voortplanting & anatomieHoofdstuk 1 bronstseizoen en bronstcyclus
Paragraaf 2 (bijlage)
De bronstcyclus is de vruchtbare periode die duurt tot de eerstvolgende vruchtbare
periode. De perioden vallen binnen de bronsttijd, de tijd waarin een dier paart. In de
bronstcyclus is een dier maar een bepaalde tijd vruchtbaar, de bronstduur. Het is als
verzorger belangrijk om op tijd de bronst op te merken. Dit noem je bronstdetectie. Het
bronstig worden wordt zintuiglijk en hormonaal geregeld. Denk aan daglengte, lichtintensiteit
of temperatuur.
De bronstcyclus kun je in 4 onderdelen
1. Pro-oestrus. de eicellen gaan rijpen (Graafs follikel). Deze eicellen produceren
oestrogeen.
2. Oestrus. Het dier is bereid om gedekt te worden Kort hierna heb je de ovulatie. Op
de plek waar de rijpende eicel zat, zit nu het gele lichaam (corpus luteum). Deze
produceert progesteron.
3. Metoestrus. Progesteron zorgt er voor dat de dracht in stand blijft.
4. Anoestrus. De seksuele rustfase.
De bronsttijd is afhankelijk van de draagtijd. De long-daybreeders paren als de dagen
langer worden (paard). De short-daybreeders paren als de dagen korter worden, bevallen
in het voorjaar (schapen).
Dieren die maar 1 bronstcyclus per jaar hebben, zijn mono-oestrisch, zoals de wolf. De
meeste zoogdieren hebben meerdere bronstcyclussen per jaar, deze zijn poly-oestrisch,
zoals de koe.
Dieren die bij mensen leven zijn gedomesticeerd. Ze hebben zich aangepast aan het leven
bij mensen.
Een dier laat bronstverschijnselen zien wanneer ze bronstig is. Bronstige dieren vertonen
het sta-reflex als ze dekbereid zijn. Er zijn ook lichamelijke kenmerken. Ze scheidt
feromonen af waar mannelijke dieren door aangetrokken worden.
Paragraaf 3 (bijlage)
Een hond is gemiddeld 2 keer per jaar loops. Het gedrag verandert en je ziet lichamelijke
veranderingen. Dit komt door een schommeling in de hormonen. Ze eet minder, jankt meer
of is onrustig. Ze plassen meer voor een reukspoor. Ze zal een sta-reflex vertonen als ze
klaar is om gedekt te worden.
Pro-oestrus. Tijdens de pro-oestrus rijpen de eicellen, dit duurt zo’n 9 dagen. Je kunt dit
opmerken aan de bloederige afscheiding en een gezwollen vulva. Reutjes zullen
geïnteresseerd zijn maar de teef zal nog niet bereid zijn.
Oestrus. Op de 3e dag van de oestrus is de eisprong. De oestrus duurt 9 dagen. De
bloeding neemt af en de teef laat een sta-reflex zien.
Metoestrus. De vulva wordt kleiner en de teef zal geen reuen meer accepteren. In de eerste
helft van de metoestrus is het progesteron gehalte verhoogd, in de tweede helft daalt deze.
De metoestrus duurt 6-10 weken. Als ze is gedekt, ontwikkelen in deze periode de vruchten.
4-8 weken na het einde van de loopsheid zwellen de tepels op en verandert de
lichaamsvorm. Aan het einde zal ze een nest bouwen en melk produceren.
Bij honden maakt het voor de hormoonverandering niet uit of ze wel of niet gedekt is.
Hierdoor kunnen veel teefjes schijndrachtig worden. In de natuur is dit handig omdat alle
teven kunnen helpen met voeden.
,Anoestrus. De hoeveelheid progesteron is weer laag en de voortplantingsorganen komen tot
rust. Dit duurt gemiddeld 3-4 maanden. Dit verschilt per hond. Sommige rassen hebben een
anoestrus van 10 maanden, ook oudere honden hebben vaak een langere anoestrus.
Paragraaf 4 (bijlage)
Een kat heeft een poly-oestrische cyclus. Vaak komt het tot gang als de dagen langer
worden. Gedomesticeerde katten kunnen het hele jaar seksueel actief zijn door het
kunstlicht in de huizen.
Pro-oestrus en oestrus. De pro-oestrus is onopvallend en duurt 3 dagen. Tijdens de oestrus
krijg je het typische krolse gedrag van een kat te zien. Ze is aanhankelijk, rusteloos,
luidruchtig en neemt soms een kenmerkende houding, lordosis, aan. Met de lordosis laat
de poes zien dat ze klaar is om gedekt te worden. De oestrus duurt 7-9 dagen. Pas na de
dekking vindt de eisprong plaats, dit noem je een geïnduceerde ovulatie.
Metoestrus, interoestrus en anoestrus. Na de eisprong komt de poes in de metoestrus. Als
de poes NIET drachtig is duurt deze 38 dagen en als ze WEL drachtig is duurt deze 60
dagen. Als de poes niet gedekt is, komt ze in de interoestrus, dit is een korte seksuele
rustfase van 8-10 dagen. Als het bronstseizoen nog bezig is, begint de cyclus weer opnieuw.
Aan het einde van het voortplantingsseizoen komt de poes na de interoestrus in e anoestrus
terecht. De anoestrus duurt 30-90 dagen.
Paragraaf 5
Konijn
De eierstokken van een voedster produceren in golven rijpe follikels, als ze geen eisprong
heeft, gaan deze weer weg. Een konijn heeft een geïnduceerde ovulatie. Je ziet bij een
bronstig konijn een rood-blauwe vulva.
Er is geen duidelijke bronstcyclus en de voedster is het hele jaar vruchtbaar.
Cavia
De bronstcyclus van een cavia duurt 16 dagen met een bronstduur van 24 uur. 10 uur na het
begin van de bronst treedt de eisprong op. Ze brommen een beetje en proberen andere
cavia’s te beklimmen. Cavia’s zijn het hele jaar door vruchtbaar.
Hamster
Hamsters hebben een bronstcyclus van 4 dagen met een bronstduur van 6-10 uur. De
eisprong treedt 6-10 uur na het begin van de oestrus op. Je herkent de bronst aan de sta-
reflex. In de natuur gaan hamsters in de anoestrus als ze in winterslaap gaan.
Paragraaf 7+
Receptoren vangen signalen op zoals licht en donker en zetten deze om in impulsen die
door de hersenen geregistreerd worden. In de hersenen bevindt zich de pijnappelklier
(epifyse) die bovenop de hypothalamus ligt. De epifyse produceert melatonine. Dit zorgt
voor het slaap-waakritme.
Melatonine zet de hypothalamus aan tot de productie van GnRH (Gonadotropin Releasing
Hormone). Dit hormoon heeft invloed op de hypofyse die FSH produceren. Het dier zit nu in
de folliculaire fase (pro-oestrus en oestrus) van de bronstcyclus. De follikels rijpen. De
wand van follikels produceren oestrogeen, als de piek is bereikt, is het dier bronstig. Kort na
de oestrogeen piek bereikt het luteïniserend hormoon (LH) zijn piek, deze zorgt voor de
, ovulatie. Na de ovulatie blijft het gele lichaam over. Het dier bevindt zich nu in de luteale
fase (metoestrus) waarin progesteron overheerst. Aan het einde van de cyclus wordt
prostaglandine geproduceerd door het baarmoederslijmvlies (endometrium) waardoor het
gele lichaam afbreekt en de productie van progesteron stopt. Nu volgt de anoestrus.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikjeverhage. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
82388 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now