Strafrecht= een zelfstandig rechtsgebied, dat nauw met andere rechtsgebieden is
verbonden.
het strafrecht houdt zich bezig met het bestraffen van personen die een strafbaar feit hebben
begaan.
- Bestraffen?
- Hoe kan een bestraffing komen en hoe vindt bestraffing plaats?
- Wie kunnen worden bestraft?
- Strafbaar feit: wanneer is daarvan sprake?
Juristen kijken op een normatieve manier naar het strafrecht (kijken naar hoe iets zou
moeten zijn)
- Strafrecht bestaat in het verband van een democratische rechtsstaat.
- >Strafrecht democratisch gefundeerd.
- >Inzet van het strafrecht moet aan rechtsstatelijke eisen voldoen.
Het is gemeenten wel toegestaan om sancties te creëren.
Het is gemeente niet toegestaan:
- overtredingen te creëren
- misdrijven te creëren
- strafvorderlijke bepalingen in het belang van handhaving te creëren
Materieel strafrecht: deel van het strafrecht dat gaat over strafbare feiten en strafrechtelijke
aansprakelijkheid voor die feiten.
- het materiële strafrecht bepaalt welk gedrag niet is toegestaan en welke personen
daarvoor kunnen worden bestraft.
Personen -> wie kan strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld?
(mensen/rechtspersonen)
Gedrag -> welk gedrag is wel/niet strafbaar.
- Uitsluiting van strafrechtelijke aansprakelijkheid (ontoerekeningsvatbaarheid)
- Verruiming van strafrechtelijke aansprakelijkheid
- Bron: Wetboek van strafrecht, ook andere wetten bijv. wet wapens en munitie
Art 1 lid 1 Sr: “Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgaande wettelijke
strafbepaling” (legaliteitsbeginsel)
- ‘geen feit’ : Strafbaar alleen feiten of gedragingen
- ‘wettelijke strafbepaling’: eis van geschreven recht (lex scripta)
- ‘wettelijke strafbepaling’: ook wet in niet- formele zin
- wettelijke strafbepaling moet zo toegankelijk en voorzienbaar mogelijk zijn
omschreven. (lex certa)
- Verbod van terugwerkende kracht
,Deelbeginselen legaliteitsbeginsel strafrecht
- Lex scripta
- Lex certa
- Verbod op terugwerkende kracht
- Verbod op redeneren naar analogie
,Onduidelijkheid in concrete zaak, dan is het woord aan de rechter:
- wetshistorische interpretatie -> methode waarbij men bij het interpreteren van een
rechtsregel een beroep doet op de bedoeling van de wetgever ten tijde van de
totstandkoming van de wet.
- Grammaticale interpretatie -> Bij de grammaticale interpretatiemethode wordt er
door de rechter exact naar de letter van de wet gekeken.
- Systematische interpretatie->bij een wetssystematische interpretatie gaat het om
interpretatie in het licht van het stelsel van de wet.
- Teleologische interpretatie-> methode waarbij men bij het interpreteren van een
rechtsregel uitgaat van het doel, de strekking of ratio van de regel.
Formeel strafrecht: deel van het strafrecht dat gaat over opsporing, vervolging en
berechting van strafbare feiten. (bevoegdheid toekennen)
- Dit deel van het strafrecht bepaalt welke regels moeten worden gevolgd wanneer
een norm van het materiële strafrecht (vermoedelijk) is overtreden.
- Een straf kan pas worden opgelegd wanneer de daarvoor geldende regels zijn
vervolgd. Dit is te vinden in het formele strafrecht.
Strafprocesrecht bestaat uit onder meer:
- Taakstellende normen: bepalen welke organen welke taken uitoefenen.
- Bevoegdheidverlenende normen: Bepalen welke organen welke bevoegdheden in
welke gevallen en op welke gronden en voor welke duur mogen uitoefenen.
- Strafprocesrecht is geregeld in het Wetboek van Strafvordering (Sv)
Art. 1 wetboek van Sv: ‘Strafvordering heeft alleen plaats op de wijze bij de wet voorzien.’
- Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel
- Wettelijke grondslag (wet in formele zin, muilkorf arrest) nodig voor het inzetten van
strafvorderlijke bevoegdheden.
Typen strafvordering
- Voorbereidend onderzoek: het onderzoek hetwelk aan de behandeling ter
terechtzitting voorafgaat (art. 132 Sv)
- Onderzoek ter terechtzitting: behandeling van de zaak door de rechter.
Sanctierecht: Alle regels die gaan over de oplegging en de tenuitvoerlegging van sancties.
Griffier: maakt aantekeningen van wat er op de zitting gebeurt
Officier van justitie -> staande magistratuur
Rechter -> zittende magistratuur
, Procesdeelnemers
- Verdachte: redelijk vermoeden van schuld aan enig strafbaar feit (art. 27 Sv)
- Raadsman/vrouw: advocaat, staat de verdachte bij (Art. 37 Sv)
- Slachtoffer: als rechtstreeks gevolg van een strafbaar feit schade of nadeel heeft
ondervonden.
- Nabestaande: familieleden van een persoon wiens overlijden rechtstreeks
veroorzaakt is door een strafbaar feit (art. 51a Sv)
- Politie (onder het gezag van Ovj) : taak daadwerkelijke handhaving van de
rechtsorde in ondergeschiktheid aan een bevoegd gezag (art. 3 politiewet 2012)
-> Optreden ter strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde is onder gezag van de
officier van justitie (art. 12 politiewet 2012)
- Officier van justitie: lid van het openbaar ministerie
- Rechtspraak
-> Eerste aanleg : Rechtbank (vonnis)
-> Hoger beroep: Gerechtshof (arrest)
-> Cassatie: Hoge Raad (gaat niet over feiten, alleen over de toepassing van het
recht)
Openbaar ministerie organisatie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noaposthouwer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.01. You're not tied to anything after your purchase.