Summary
Samenvatting Zuyd hogeschool Fysiotherapie: Blok 7: Taak 6 Een lichaam of een harnas
- Course
- Institution
Blok 7: Taak 6 Een lichaam of een harnas
[Show more]
Seller
Follow
fysioprozuyd
Reviews received
Content preview
R.P.JAAR 2: BLOK 7: TAAK 6:
PARKINSON
2020-2021
,Inhoud
1 De student beschrijft de anatomie van het extrapiramidale baansysteem en de basale kernen. ....... 3
1.1 Motorisch systeem:....................................................................................................................... 3
1.1.1 Piramidale baansysteem: ...................................................................................................... 4
1.1.2 Extrapiramidale baansysteem:.............................................................................................. 5
1.2 Basale kernen: ............................................................................................................................... 7
1.2.1 Ligging van de basale kernen: ............................................................................................... 7
1.2.2 Functie basale kernen: ................................................... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
2 De student beschrijft invloed van het extrapiramidale systeem en de basale kernen op de
sensomotoriek. ............................................................................................................................................. 9
3 De student beschrijft de pathologie, pathofysiologie, de symptomen, epidemiologie en de prognose
van de ziekte van Parkinson........................................................................................................................ 16
3.1 Epidemiologie: ............................................................................................................................ 16
3.2 Pathofysiologie:........................................................................................................................... 16
3.3 Etiologie: ..................................................................................................................................... 17
3.3.1 Erfelijke eigenschappen ...................................................................................................... 18
3.3.2 Omgevingsfactoren: ............................................................................................................ 18
3.4 Symptomen: ................................................................................................................................ 19
3.4.1 Basiskenmerken van motoriek bij Morbis Parkinson:......................................................... 19
3.4.2 Rigiditeit: ............................................................................................................................. 19
3.4.3 Tremor: ............................................................................................................................... 20
3.4.4 Motorische stoornissen: functieniveau .............................................................................. 20
3.4.5 Motorische problemen op activiteitenniveau: ................................................................... 21
3.4.6 Niet-motorische stoornissen: ............................................................................................. 21
3.4.7 Cognitieve stoornissen: ....................................................................................................... 21
3.4.8 Emotionele stoornissen: ..................................................................................................... 22
3.4.9 Overige stoornissen: ........................................................................................................... 22
3.5 Prognose en beloop: ................................................................................................................... 23
4 De student maakt onderscheid tussen de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen. ........................ 25
4.1 Parkinsonismen: .......................................................................................................................... 25
4.2 Ziekte van Parkinson: .................................................................................................................. 26
5 De student beschrijft de classificatie volgens Hoehn en Yahr bij de ziekte van Parkinson. ............... 27
5.1 Classificatie van Hoehn en Yahr : ................................................................................................ 27
,6 De student legt uit welke invloeden de motorische, cognitieve en emotionele symptomen van de
ziekte van Parkinson hebben op gebied van activiteiten en participatie. .................................................. 29
6.1 Cognitieve stoornissen: ............................................................................................................... 29
6.2 Emotionele stoornissen: ............................................................................................................. 29
6.3 Beperkingen in activiteiten en participatieniveau: ..................................................................... 30
7 De student legt het verband tussen de ziekte van Parkinson en de hersenmodellen. ...................... 31
7.1 Hiërarchisch model: .................................................................................................................... 31
7.1.1 Ligging in hersenen: ............................................................................................................ 31
7.1.2 Verdieping gebieden/niveaus: ............................................................................................ 32
7.1.3 Werking model: ................................................................................................................... 34
7.2 Verbinding met Parkinson: ......................................................................................................... 35
8 De student legt het verband uit tussen de motorische leervormen/leerstrategiëen/elementen uit
het raamwerk Motorisch Leren en de ziekte van Parkinson. ..................................................................... 36
8.1 Motorisch leren in relatie tot ziekte van Parkinson:................................................................... 36
9 De student legt het medisch onderzoek en de medische behandeling bij morbus Parkinson uit. .... 39
9.1 Medisch onderzoek morbus Parkinson: ..................................................................................... 39
9.2 Medische behandeling morbus Parkinson:................................................................................. 39
9.2.1 Lichaamsbeweging: ............................................................................................................. 39
9.2.2 Medicamenteuze behandeling: .......................................................................................... 39
9.2.3 Neurochirugische behandeling: .......................................................................................... 40
10 De student beschrijft het Fysiotherapeutisch Methodisch Handelen bij de ziekte van Parkinson
volgens de KNGF-richtlijn Parkinson bij de verschillende stadia. ............................................................... 41
10.1 Screening:.................................................................................................................................... 41
10.1.1 Parkinsonspecifieke rode vlaggen:...................................................................................... 41
10.1.2 Gele vlaggen: ....................................................................................................................... 42
10.2 Anamnese: .................................................................................................................................. 42
10.3 Lichamelijk onderzoek: ............................................................................................................... 43
10.4 Formuleren van behandeldoelen en behandelplan: .................................................................. 44
10.5 Evaluatie van het behandelplan: ................................................................................................ 44
11 De student beschrijft de mogelijke meetinstrumenten bij de ziekte van Parkinson volgens de
KNGF-richtlijn Parkinson. ............................................................................................................................ 45
11.1 Aanbevolen meetinstrumenten: ................................................................................................. 45
11.2 Optionele meetinstrumenten: .................................................................................................... 47
,12 De student beschrijft de fysiotherapeutische behandeling bij de ziekte van Parkinson bij de
diverse stadia volgens de richtlijn Parkinson. ............................................................................................. 50
12.1 Fysiotherapeutische behandeling bij ziekte van Parkinson per stadia: ...................................... 50
12.2 Evidence: ..................................................................................................................................... 53
13 De student legt uit wat Parkinsonnet inhoudt................................................................................ 54
13.1 Parkinsonnet: .............................................................................................................................. 54
14 De student legt het zelfmanagement en de rol van de mantelzorg uit bij de vroege, midden- en
late fase van de ziekte van Parkinson. ........................................................................................................ 55
14.1 Zelfmanagement: ........................................................................................................................ 55
14.2 Rol van de mantelzorger: ............................................................................................................ 56
15 Toepassingsleerdoel. De student legt het verband tussen de casus van dhr. Baggen en
bovenstaande leerdoelen aan de hand van het geleerde. ......................................................................... 57
,Taak 6 Een geest en een lichaam in een harnas
Dhr. Baggen is 72 jaar en heeft de ziekte van Parkinson. Hij gebruikt medicatie, die goed werkt. Toch
zijn er in de dagen periodes, waarin het minder met hem gaat. Zijn handelingsproblemen nemen dan
toe. Hij komt dan moeilijk op gang en beweegt erg traag en stijf. De rechterarm trilt van tijd tot tijd.
Soms lijkt hij niet van zijn plaats te kunnen komen. Dat gebeurt dan bij de transfers (draaien en
verplaatsen in bed, in/uit bed of een stoel komen) en het lopen. Het lijkt alsof hij bij deze complexe
activiteiten moet nadenken wanneer hij deze probeert uit te voeren. Gek genoeg is traplopen voor hem
vrij gemakkelijk. Hij is steeds minder actief. Zijn angst om te vallen speelt daarbij een rol. Hij is
afgelopen maand twee keer kort na elkaar gevallen. De ene keer was hij duizelig. Een andere keer
struikelde hij over zijn eigen benen. Hij kwam na die valpartijen niet zonder hulp weer op de been.
Zijn vrouw geeft aan dat hij thuis steeds minder actief is. Het liefst zit hij in zijn luie stoel. Hij praat niet
meer zo veel. Zijn spraak is zacht, monotoon en langzaam, maar soms juist zeer snel. Hij reageert
ook trager op vragen en de laatste tijd vergeet hij meer dan voorheen wel eens wat. Zijn gelaat
toont geen emoties. Het lijkt wel een masker. Tijdens het lopen, telt hij soms de passen en dan loopt hij
beter. Dansen op een leuk muziekje gaat hem merkwaardig genoeg goed af. Mevrouw Baggen vindt
dit op zijn minst vreemd. Op verwijzing van de Parkinson verpleegkundige van de Parkinsonpoli in het
Medisch Centrum raadplegen ze fysiotherapeut Cues, die deelneemt aan Parkinsonnet. De wens is om
beter en veiliger te kunnen bewegen en ook om meer actief te worden. Jij loopt momenteel stage bij deze
fysiotherapeut en krijgt de opdracht om het FMH behorende bij deze casus vorm te geven aan de hand
van de huidige richtlijn op dit gebied.
Probleemtaak
Deze taak loopt van 8 maart tot en met 18 maart.
Tijdpad
Datum Onderwijsactiviteit
Maandag 08-03 OWG 7 Afsluiten taak 5 en opstart taak 6
Dinsdag 09-03 HC/WL Parkinson
VH 6.1 Manueel faciliteren alweer (voorbereidingsopdracht voor VH 6.2)
Dinsdag 09-03 VH 6.2 Trainen van functionele vaardigheden bij de ziekte van Parkinson
oneven groepen
Woensdag 10-03
even groepen
Donderdag 11-03 OWG 8 Tussenrapportage taak 6
Vrijdag 12-03 VH 6.3 Trainen in de vroege fase en faciliteren (verdieping na VH 6.1)
oneven groepen
Maandag 15-03
even groepen
Maandag 15-03 OWG 9 PICO loket: info volgt via Moodle
Dinsdag 16-03 VH 6.4 FMH bij MP onderzoek (FMH, anamnese, meetinstrumenten)
oneven groepen
Woensdag 17-03
even groepen
Donderdag 18-03 OWG 10 Afsluiten taak 6 en opstarten taak 7
,Centrale probleemstelling
Hoe ziet het Fysiotherapeutisch methodisch handelen eruit bij een patiënt met de ziekte Parkinson?
Leerdoelen vaardigheden
1. De student voert een Fysiotherapeutisch Neurologisch Assessment uit bij een patiënt met de ziekte
van Parkinson in fase 3 volgens Hoehn en Yahr conform de KNGF-richtlijn Parkinson.
2. De student voert een behandeling uit bij een cliënt met de ziekte van Parkinson fase 3 volgens
Hoehn en Yahr gericht op het verbeteren van transfers en activiteiten uit het ADL.
3. De student past het principe van onderzoekend behandelen en behandelend onderzoeken toe
binnen het fysiotherapeutisch methodisch handelen bij een cliënt met de ziekte van Parkinson fase
3 volgens Hoehn en Yahr conform de KNGF-richtlijn Parkinson.
4. De student houdt in zijn benadering van de cliënt rekening met de specifieke kenmerken van de
motoriek van de ziekte van Parkinson fase 3 volgens Hoehn en Yahr, zodanig dat een optimale
bewegingsrespons ontstaat.
5. De student houdt in zijn benadering van de cliënt rekening met de specifieke kenmerken op
communicatief gebied van de ziekte van Parkinson fase 3 volgens Hoehn en Yahr zodanig dat een
optimale bewegingsrespons ontstaat.
6. De student hanteert gerichte manuele facilitatietechnieken bij het aanleren van vaardigheden aan
de cliënt met de ziekte van Parkinson fase 3 volgens Hoehn en Yahr, zodanig dat een optimale
bewegingsrespons ontstaat.
7. De student past cognitieve bewegingstrategieën toe bij een cliënt met de ziekte van Parkinson fase
3 volgens Hoehn en Yahr, zodanig dat een optimale bewegingsrespons ontstaat.
8. De student past cueingstrategieën toe bij een cliënt met de ziekte van Parkinson fase 3 volgens
Hoehn en Yahr, zodat een beweging wordt geïnitieerd of kan worden voortgezet.
9. De student voert een training uit met cliënten in eind fase 2 en begin fase 3 volgens Hoehn en
Yahr.
Leerdoelen theorie
1. De student beschrijft de anatomie van het extrapiramidale baansysteem en de basale kernen.
2. De student beschrijft invloed van het extrapiramidale systeem en de basale kernen op de
sensomotoriek.
3. De student beschrijft de pathologie, pathofysiologie, de symptomen, epidemiologie en de prognose
van de ziekte van Parkinson.
4. De student maakt onderscheid tussen de ziekte van Parkinson en Parkinsonismen.
5. De student beschrijft de classificatie volgens Hoehn en Yahr bij de ziekte van Parkinson.
6. De student legt uit welke invloeden de motorische, cognitieve en emotionele symptomen van de
ziekte van Parkinson hebben op gebied van activiteiten en participatie.
7. De student legt het verband tussen de ziekte van Parkinson en de hersenmodellen.
8. De student legt het verband uit tussen de motorische leervormen/leerstrategiëen/elementen uit het
raamwerk Motorisch Leren en de ziekte van Parkinson.
9. De student legt het medisch onderzoek en de medische behandeling bij morbus Parkinson uit.
, 10. De student beschrijft het Fysiotherapeutisch Neurologisch Assessment bij de ziekte van
Parkinson volgens de KNGF-richtlijn Parkinson bij de verschillende stadia.
11. De student beschrijft de mogelijke meetinstrumenten bij de ziekte van Parkinson volgens de KNGF-
richtlijn Parkinson.
12. De student beschrijft de fysiotherapeutische behandeling bij de ziekte van Parkinson bij de diverse
stadia volgens de richtlijn Parkinson.
13. De student legt uit wat Parkinsonnet inhoudt.
14. De student legt het zelfmanagement en de rol van de mantelzorg uit bij de vroege, midden- en late
fase van de ziekte van Parkinson.
15. Toepassingsleerdoel. De student legt het verband tussen de casus van dhr. Baggen en
bovenstaande leerdoelen aan de hand van het geleerde.
Voobereidingsopdracht voor OWG 8
Bekijk onderstaande films op Youtube. Dit is essentieel voor een goede beeldvorming van de
zeer diverse problematiek bij de ziekte of misschien beter de syndromen van Parkinson.
Daarnaast is het bekijken van de diverse films op Youtube van Parkinsonnet zeker ook een
goede ondersteuning voor jullie leerproces. Noteer jullie bevindingen.
- In OWG 8 bespreken jullie middels een groepsgesprek deze en wat jullie hebben geleerd uit de
films.
https://www.youtube.com/watch?v=RgN_Sl2dy68 Parkinson heb je niet alleen
https://www.youtube.com/watch?v=ftGkCp8plng: Parkfit leven met Parkinson
https://www.youtube.com/watch?v=kebf0skgOHk : Leven met Parkinson: Met pakpaal voor in en uit bed
https://www.youtube.com/watch?v=3-wrNhyVTNE Freezing of fait
https://www.youtube.com/watch?v=bmi1hYOnTHs Strategies Used By Patients With Parkinson
Disease to Improve Their Gait and Mobility
Taakverantwoordelijke: Henk Pepels
,1 De student beschrijft de anatomie van het extrapiramidale
baansysteem en de basale kernen.
Bron: Internet: https://www.youtube.com/watch?v=TMz9p7ODzFc
Bron: Internet: https://www.youtube.com/watch?v=7ESy268xzls
Bron: https://www.kinderneurologie.eu/onderwijsplein/motoriek.php
Bron: https://mijn.bsl.nl/de-basale-
kernen/18260120?searchResult=5.extrapiramidale%20banen&searchBackButton=true&fulltextView=tru
e
1.1 Motorisch systeem:
Het motorische systeem wordt ook wel onderverdeeld in:
• lateraal systeem:
o Stuurt ledematen aan
o Enkelzijdig
o Stuurt contralaterale lichaamshelft aan
• mediaal systeem:
o Stuurt romp en nek aan
o Dubbelzijdig
o Stuurt beide lichaamshelften aan
• Binnen dit motorisch systeem wordt er ook nog een onderscheidt gemaakt tussen:
o Piramidale banen/tractussen
o Extrapiramidale banen/tractussen
, Motorisch systeem
Piramidaal systeem Extrapiramidaal systeem
(willekeurige bewegingen) (Onwillekeurige bewegingen)
1.1.1 Piramidale baansysteem:
• Banen controleren “vrijwillige bewegen”
• OORSPRONG: CEREBRALE CORTEX
• Lopen vanuit cortex door medullaire piramides
• Onderscheiden binnen het piramidaal systeem:
o Tractus corticospinalis: (belangrijkste motorische
baan) (lopen naar voorhoorn ruggenmerg)
▪ Lateralis: info voor arm en been
• Al gekruist in medulla oblongata
(80% van vezels)
▪ Ventralis: info voor romp en nek
• Kruist op niveau van toepassing
(20% van vezels)
o Tractus corticobulbaris
▪ Verantwoordelijk voor willekeurige bewegingen in
nek, gezicht en hoofd
▪ Vezels lopen van cortex naar de craniale zenuw in
hersenstam
• Signaal van de hersenschors verloopt naar thalamus en medulla
oblongata naar ruggenmerg en zo naar spier via een perifere zenuw
• Zorgt voor aanspanning van spieren
• Wat gebeurt er wanneer piramidale circuit zonder remming en
sturing kan werken?
o Inhiberende functie valt weg
o Er ontstaat een continue aanspanning van de spier
, 1.1.2 Extrapiramidale baansysteem:
• OORSPRONG: IN HERSENSTAM
• Banen lopen NIET door medullaire piramides
• Verantwoordelijk voor “onvrijwillige bewegingen”
en “modulatie” van spieren (bv reflexen,
automatisch bewegen, tonus regulatie, coördinatie,
balans..)
• Zorgen voor regulatie van de piramide baan
o Zou er geen regulatie zijn dan zouden spieren
aangestuurd blijven op te contraheren
• Extrapiramidale banen zorgen voor de regulatie van
spanning
o Bij Morbus Parkinson zijn de extrapiramidale
banen verstoort
• We onderscheiden volgende extrapiramidale banen:
Extrapiramidale tractussen
Tractus rubrospinalis Oorsprong: rode nucleus in midden hersenen
Stuurt contralaterale zijde aan
Taak: verantwoordelijk voor fijne motoriek
Tractus reticulospinalis medullaris Oorsprong: Reticulair formation in medulla
Ipsilaterale aansturing
Aanpassen houdingsspieren met name de
flexoren
Tractus reticulospinalis pontienne Oorsprong: Reticulair formation in pons
Ipsilaterale aansturing
Aanpassen houdingsspieren met name de
extensoren
Tractus vestibulospinalis Oorsprong: Vestibular nucleus
Ontvangt input van het binnenoor
Aanpassen spiertonus bij verandering stand
hoofd
Speelt rol bij balans en houding in relatie tot
verandering van stand van het hoofd
Tractus raphespinalis Oorsprong: nucleus raphe magnus in medulla
Modulatie binnenkomende sensorische
informatie om in te spelen op motorische
coördinatie
Tractus tectospinalis Oorsprong: Tectum of superior colliculus
Aansturing contralaterale zijde
Automatisch draaien hoofd en romp naar de
visuele stimulus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fysioprozuyd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now