Nut van regels
- Laten het maatschappelijk leven geordend verlopen.
- Sluiten aan bij waarden en normen die we met elkaar delen.
Het recht = Het totaal van alle wettelijk vastgelegde regels.
Rechtsgebieden
1. Publiekrecht
Tussen de overheid en de burger (en organisaties en bedrijven)
o Zowel kleine overtredingen (door rood rijden) als zware misdrijven (moord).
2. Privaatrecht
Tussen burgers (en organisaties/bedrijven)
o Wetsregels met betrekking tot familiaire (of relationele) verhoudingen tussen
mensen.
Voorbeelden:
Huwelijk
Scheiding
Erfenis
Rechtstaat = Rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur (van de overheid).
Kerntaken van de overheid in een rechtstaat
1. Rechtshandhaving
o De overheid zorgt ervoor dat we ons aan de wetten houden. (geweldsmonopolie)
2. Rechtsbescherming
o Wetten die ons beschermen tegen machtsmisbruik door overheid
Paragraaf 2 voorwaarden voor een rechtsstaat
Voorwaarden van een rechtsstaat
1. Grindrechten vastgelegd in grondwet
2. Verdeling van de macht (trias politica)
3. Legaliteitsbeginsel (de overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken als die
beperkingen in wetten zijn vastgelegd)
Grondrechten = basisrechten voor een menswaardig leven
1. Klassieke grondrechten = grondrechten die de overheid moet garanderen.
o Gelijkheidsbeginsel
o Kiesrecht
o Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging
, o Vrijheid van meningsuiting
2. Sociale grondrechten = grondrechten waarbij de overheid een zorgplicht heeft
o Recht op werkgelegenheid
o Recht op sociale zekerheid
o Recht op onderwijs
Verdeling van de macht (trias politica)
1. Wetgevende macht
o Taak: maakt wetten
o Wie: regering of parlement
o Parlement stemt om wet aan te nemen
2. Uitvoerende macht
o Taak: voert wetten uit
o Wie: regering
o Leidinggeven aan ambtenaren
3. Rechterlijke macht
o Taak: rechtspraak
o Wie: onafhankelijke rechters
Checks and balances = Verschillende machten controleren elkaar en ‘houden elkaar scherp’.
Waarom is onafhankelijke rechtspraak belangrijk?
1. Zorgt voor een eerlijk proces
2. Beschermt tegen de overheid
3. Voorkomt dat mensen voor eigen rechter spelen
Paragraaf 3 criminaliteit en opspring
Overtredingen
- Minder ernstige strafbare feiten
- Maximale straf: 1 jaar celstraf
- Voorbeelden: door rood rijden, zwartrijden, wildplassen.
Wat kan een officier van justitie besluiten
1. Seponeren
o Afzien van verdere vervolging
2. Transactie of strafbeschikking
o Geldboete of taakstraf
3. Vervolgen
o De zaak wordt doorgestuurd naar een rechter
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chantalwiegand. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.81. You're not tied to anything after your purchase.