Summary
1: TOP: samenvatting REM. zie bundel voor verkoop
- Course
- Institution
Compleet, kernachtig en genoeg om de vaTOP: samenvatting REM. zie bundel voor verkoopk goed te volgen en af te sluiten.
[Show more]
Seller
Follow
Max1998
Content preview
11-02-2021REM Leerdoelen Probleem 1
Leerdoelen:
1. Wat is rechtseconomie?
2. Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een juridische en een economische benadering?
Vraag 1: Wat is rechtseconomie?
Economie is de leer van de schaarste: de behoeften zijn oneindig maar de middelen zijn schaars. Als
middelen schaars zijn, moeten er keuzes gemaakt worden. Om ervoor te zorgen dat je middelen op
zo’n manier inzet dat je in zoveel mogelijk behoeften kan voorzien moet je kijken naar efficiëntie
(doelmatigheid). Efficiëntie: het op zodanige wijze gebruiken van de financiële, personele en materiële
middelen:
- dat bij een gegeven hoeveelheid middelen een maximale opbrengst wordt verkregen;
- dat voor een hoeveelheid opbrengst van een gegeven effectiviteit een zo gering mogelijke
inbreng gebruikt wordt.
Hiermee ga je verspilling van middelen tegen, zorg je ervoor dat je geen onnodige kosten maakt en
waardevol gebruik van middelen niet onbenut laat (= deadweight loss).
Rechtseconomie is de economische benadering van het recht. Via het toepassen van economische
concepten op de juridische vraagstukken probeert de rechtseconomie het recht en de werking van het
recht te analyseren. De rechtseconomische analyse wordt gebruikt om:
1. de effecten van juridische regels op het gedrag van mensen te beschrijven en te voorspellen;
2. te evalueren of deze effecten maatschappelijk gezien wenselijk zijn en;
3. zo nodig alternatieve oplossingen te bedenken.
Bij de rechtseconomie zijn vooral Ronald Coase en Richard Posner belangrijk geweest voor de
ontwikkeling van de rechtseconomie.
Posner: ongeschreven recht (jurisprudentie) is vaak economisch efficiënt. Redenen hiervoor:
- wetgevers geven vaak regels over de verdeling van de welvaart, dit geeft rechter ruimte om
zich bezig te houden met de efficiëntie;
- jurisprudentie is vaak het recht wat we zouden krijgen als we een economisch efficiënt
rechtssysteem zouden creëren.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de positieve economische analyse van het recht en de
normatieve economische analyse van het recht.
Positieve rechtseconomie Normatieve rechtseconomie
Er wordt gekeken of het bestaande recht efficiënt is. Er wordt geprobeerd aan te geven hoe het recht zou
moeten zijn, met als uitgangspunt dat het recht
M.b.v. economische principes wordt een verklaring efficiënt moet zijn.
gegeven voor bestaande rechtsregels en
rechtsinstituties. Er worden aanbevelingen gedaan. M.b.v. het
efficiëntiecriterium wordt aangegeven welke
Ook worden geprobeerd om de gedragseffecten rechtsregel gehanteerd zal moeten worden.
van het recht te voorspellen of te evalueren.
, De rechtseconomie stelt dus drie fundamentele vragen:
- waarom hebben wij een rechtsregel? (positief);
- wat is het effect van bepaalde rechtsregels? (positief);
- welke rechtsregel is wenselijk vanuit efficiëntie (normatief).
In de rechtseconomie is welvaart een belangrijk begrip. Welvaart: de mate waarin behoeften
bevredigd (kunnen) worden met de beschikbare middelen. Hoe meer een situatie is zoals iemand wil,
hoe welvarender hij is. Welvaart gaat over alles waar mensen waarde aan hechten (bijv. milieu of de
belangen van anderen).
- Individuele welvaart: de mate waarin de behoeften van een individu worden bevredigd.
- Maatschappelijke welvaart: de welvaart van alle individuen gezamenlijk.
Rechtsregels geven prikkels aan mensen om bepaald gedrag te kiezen omdat zij de individuele
welvaart van mensen beïnvloeden. Rechtsnormen laten zien welk gedrag wordt verwacht en
sanctioneren afwijkend gedrag. Hiermee worden kosten en vaten veranderd van mensen die
verschillende gedragskeuzes moeten maken. Mensen passen hun gedrag aan rechtsregels aan als ze
dat een hogere welvaart oplevert dan niet-naleving. Dit heeft invloed op de welvaart van andere
mensen (bijv. minder verkeersongelukken door het bestaan van snelheidsboetes).
Nadat is geanalyseerd welke prikkels bepaalde rechtsregels waarschijnlijk zullen uitoefenen of het
gedrag van mensen, wordt bekeken tot welke maatschappelijke uitkomst de reactie van mensen op
deze rechtsregels leidt zorgen de effecten voor een hogere of lagere maatschappelijke welvaart?
Het uiteindelijke doel van de rechtseconomie: in de rechtseconomie wordt gestreefd naar rechtsregels
die de maatschappelijke welvaart maximaliseren.
Omdat de mate van welvaart van individuen niet direct te meten is, wordt er uit gegaan van een aantal
gedragsveronderstellingen. Vanuit de gedachte dat mensen rationeel handelen en proberen hun
individuele welvaart de maximaliseren is het mogelijk om de effecten van een rechtsregel te
voorspellen. Dat mensen rationeel handelen betekent dat zij reageren op prikkels vanuit rechtsregels
en dat veranderingen in rechtsregels de gedragskeuzes van mensen zullen beïnvloeden. Rationele
mensen zullen de baten van het wederrechtelijk gedrag afzetten tegen de kosten daarvan.
Gedrag is rationeel als iemand er naar neigt de gedragslijn te kiezen die de welvaart het meeste dient
uit de ter beschikking staande alternatieven.
Hoe meet je efficiëntie?
In de rechtseconomie is efficiëntie een kernbegrip. Aan de hand van de maatstaf van efficiëntie wordt
beoordeeld in hoeverre rechtsregels kunnen bijdragen aan een verhoging van de maatschappelijke
welvaart. Efficiëntie: de totale kosten en baten van een situatie. Er is sprake van maximale efficiëntie
als een rechtsregels meebrengt dat een zo gunstig mogelijk saldo van kosten en baten voor alle
partijen gezamenlijk wordt bereikt.
Er zijn drie soorten kosten in de rechtseconomie:
I: de prikkelkosten
II: de transactiekosten
III: de risico-kosten: risico = de kans om iets waardevols te winnen (= positief risico) of verliezen (=
negatief risico). Er is een onzekerheid in de uitkomst.
De efficiëntste regel is degene die de drie kosten samen het meest minimaliseert.
Alfred Marshall: bij de invoering van een rechtsregel hebben sommige voordelen en anderen nadelen.
Om de voordelen van een rechtsregel te bepalen moet er aan elk individu gevraagd worden hoeveel
ze zouden betalen voor het voordeel (als de verandering voordelig voor hem was) of om het nadeel te
voorkomen (als de verandering nadelig voor hem was). Bij een positieve som zijn de voordelen hoger
dan de nadelen en is er een economische verbetering. De nadelen hiervan zijn dat iedereens mening
subjectief is en dat mensen ook kunnen liegen in de hoop een som geld te krijgen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Max1998. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.18. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now