Summary
Samenvatting Recht en Onderneming
- Course
- Institution
uitgebreide samenvatting van alles wat er in de les werd verteld + voorbeelden van prof Vanhees
[Show more]
Seller
Follow
emilie3
Content preview
Recht&OndernemingInleiding tot het recht
Wat is recht?
Bestaan
Omschrijven (3 componenten)
1. Gedrag ordenen
2. Afdwingbaar zijn
3. Wijzigen/aanpasbaar
Objectief recht subjectief recht (=rechten die u ontleend aan objectief recht)
Indeling van het recht
Nationale recht Internationale recht
Nationaal recht:
- Belgische oorsprong
Privaat recht Publiek recht
Privaat recht:
1. Burgerlijk recht
regelt ons hele functioneren bv. Huwelijk, erfenis, geboorte, meerderjarigheid…
Burgerlijk Wetboek (BW) Nieuw Burgerlijk Wetboek (NBW)
2. Ondernemingsrecht
bestaan en functioneren v/e onderneming
Wetboek van Economisch Recht (WER)
3. Gerechterlijk recht
Gerechterlijk Wetboek (Ger.W)
Publiek recht:
1. Grondwettelijk recht (GW)
-structuur
-beginselen bv. Scheiding der machten
-rechten en vrijheden
2. Bestuursrecht
3. Fiscaal recht
4. Strafrecht (SW)
5. Strafprocesrecht (W.StrafV)
,Relevantie onderscheid?
wordt steeds minder en minder relevant
- aanvullend of suppletief recht
= regels bestaan maar men kan daar van afwijken
- openbare orde
= u kan hier niet van afwijken
- dwingend recht
beschermen private belangen
onderscheid relativeren, onderscheid verliest meer en meer belang
Internationaal recht:
1. Internationaal privaatrecht
bepaald welk nationaal recht van toepassing is bij een buitenlands probleem bv.
BEL NED (W.IPR)
2. Internationaal publiekrecht of volkerenrecht (Verdragen)
3. Europees Recht !!!
- bijvoegdheden overdragen
bv. van lidstaten aan EU (reden Brexit)
- primotair of voorrangsrecht
heeft voorrang op elke nationale wetgeving
- rechtstreekse/directe werking
= u kan tegen rechter beroep doen als Belgisch recht =/ Europees Recht
Begrippen
Rechtsstaat
= je hebt een staat, neemt burgers belangen in veiligstel
Raad van Europa =/ EU
EVRM (Europees Verdrag v/d Rechten v/d Mens)
Wetsstaat
= het beschermen v/d zwakke burgers, iedereen te laten genieten v/d vrijheden
3 staatsmachten
= onafhankelijk van elkaar: scheiding
Wetgevende macht, Uitvoerende macht, Rechterlijke macht
Democratisch beginsel
= rechtstreeks gekozen door de bevolking
,Rechtsorders
Superanationale rechtsorde (EUR)
historisch:
1951/1952 °EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) (bestaat niet meer)
1957 EEG- Verdrag (Europese Economische Gemeenschap)
Euraton-Verdrag (atoomenergie)
DOEL: ECO POL (Spill over effect)
EG (Europese Gemeenschap)
EU (Europese Unie) 27 lidstaten
Instellingen
1. Europees Parlement (E.P.) 5 jaar
2. Raad v/d EU of Raad v/d Ministers
algemene raad
materies
3. Europese Raad (staatshoofden en regeringsleiders)
zet beleidslijnen uit
4. Europese Comissie (27 lidstaten)
mag geen nationale belangen verdedigen, alleen Europese belangen
De Europese Normen !!!
ER
primair Europees recht
secundair Europees recht
Primair ER
3 verdragen
1. Verdrag betreffende EU
2. Verdrag betreffende werking EU (VWEU) *
3. Euraton Verdrag
* Is VWEU direct werkend?
onderneming (direct werkend)
Artikel 101 VWEU
102 VWEU
Directe werking
- horizontale directe werking als de bepaling inroept tegen iemand die horizontaal van je
, staat (gelijk niveau bv. andere onderneming)
- verticale directe werking als bepaling inroept tegen iemand die hoger staat (overheid)
lidstaat: 3 criteria vervullen voor directe werking
1. Duidelijke verplichting bevatten voor lidstaat
2. Onvoorwaardelijke verplichting
3. Geen discretionele bevoegdheid voor lidstaat, geen beleidsruimte (1 mogelijkheid, duidelijk
zijn)
verticaal DW
verticaal + horizontaal DW
geen DW (als NIET aan 3 criteria voldoet)
Bv. artikel 34 (lidstaten: vrij verkeer van goederen) VWEU VVG
BEL wetgeving: margarine moest in vierkante kuipjes en boter moest rechthoekig zijn
DUI producent: levert ovale kuipjes aan BEL
BEL concurrent zegt dat dat niet mag en gaat naar rechter want tegen BEL wetgeving
DUI antwoord: artikel 34 VWEU als het in DUI legaal is gemaakt mag het overal in EU
verhandeld worden
directe werking: doet bepaling aan 3 vereisten?
Bepaling heeft directe werking, dus onderneming DUI mag beroep doen
Artikel 34 is zowel horizontaal als verticaal DW (in dit geval horizontaal DW want 2
ondernemingen)
Secundair ER
1. V0 (verorderingen)
2. Rl (richtlijnen) bindend
3. Besluiten
4. Resoluties
5. Aanbevelingen
1. V0?
Europese Wet
- horizontale en verticale DW
2. Rl
lidstaten omzettingstermijn (2 jaar)
- Nationale wetgeving harmoniseren
- DW?
1. omzettingstermijn niet verstreken DW
2. omgezet – nationale wetgeving GEEN DW want nationale wetgeving
3. termijn verstreken
, - foutief omgezet DW?
- niet omgezet
1. duidelijke verplichting LS
2. onvoorwaardelijke verplichting alleen verticale DW
3. geen beleidsruimte
3. Besluiten
bestemmeling
LS
particulier = onderneming
- besluit gericht op LS // Rl
- particulier: horizontale en verticale DW
4 Hof van Justitie (Hvj) (Luxemburg)
- Hvj
- zetelende rechters + advocaten generaal
- bevoegdheden:
1. prejudiciële vragen
2. lidstaten veroordelen-Rl.
3. nietigheid secundair recht
4. beroep Gerecht EU: “in rechte” oordelen (=kijken of de regels goed zijn toegepast)
- gerecht EU
- 27 rechters (iedere lidstaat 1 rechter)
- 1. Beroep ondergaan (Europese beslissing)
- 2. Uniemerk (merkbescherming) Europees merkbureau (Spanje)
niet mee eens? beroep doen bij gerecht EU
,Internationale rechtsorde
1. Verenigde Naties (VN)
Doel: vrede & veiligheid, respect voor rechten v/d mens, samenwerking tussen landen
Organen:
Algemene Vergadering
Veiligheidsraad
(15 leden/landen: 5 permanente leden met vetorecht (VS ,FRA,CHI,RUS,VK)
en 10 niet permanente leden (elk jaar een ander land)
Internationaal Gerechtshof
(Den Haag) zorgt conflicten op
2. Raad van Europa
Doel: samenwerking mensenrechten, bevorderen democratie
- verdragen afgesloten bv. Europees Verdrag voor de Rechten v/d Mens (EVRM)
Europees Hof v/d Rechten v/d Mens
bv. 1. zaak Marckx: vrouw in verwachting, dochter wordt geboren maar niet uit huwelijk
kind is bastaard (onderscheid kind gehuwd en kind ongehuwd)
tweederangskinderen dus vrouw klaagt BEL aan bij Europees Hof v/d Rechten v/d
Mens (mag alleen als je eerst in BEL naar rechtbank bent geweest, maar niet
goedgekeurd was)
2. moord Julie van Espen
Hof van Asise vroeger moest beslissing niet motiveren bij moord (u bent
schuldig aan moord) een juridische beslissing moet gemotiveerd worden
,Nationale Rechtsorde
Federale
Gemeentelijke en Gewestelijke allemaal op zelfde niveau (Federaal staat bv. niet
lokaal boven lokaal
1. Federale
Instellingen:
1. Federale parlement
1. samenstelling
- Kamer van Volksvertegenwoordigers
1. wetgeving- Hoe?
Initiatief nemen: - kamerleden (wetsvoorstel)
- regering (koning) wetsontwerp
amendementen (voorstel wijziging wetsvoorstel)
commissie
plenaire vergadering
evocatierecht
afkondiging koning
Belgisch staatsblad
tegenstelbaarheid aan derden (iedereen wordt
geacht de wet te kennen 10 e dag na publicatie in
Belgisch staatsblad)
2. controle – regering
- Senaat - vertegenwoordigers van Gemeenschappen/Gewesten
- gecoöpteerde senatoren (gebuisden v/d verkiezingen)
2 bevoegdheden:
- conflicten oplossen tussen gemeenschappen
- soms medewetgever bv. grondwetsherziening
- evocatierecht (aangenomen wet van Kamer bespreken)
kamer heeft wel altijd laatste woord
, 2. Federale regering
= koning + regering
regering
1. 1e minister
2. vice- 1e minister
3. minister (aantal ministers is beperkt)
4. staatssecretaris (altijd gehecht aan minister)
staatsraden
1. kernkabinet (1e minister + vice- 1e minister)
2. ministerraad (1e minister + vice- 1e minister + minister)
3. regeringsraad (1e minister + vice- 1e minister + minister + staatssecretaris)
4. ministercomité (bevoegd voor betaalde materie bv. financiën)
5. kabinet
koning
rechtsorders (Koninklijke Besluiten (K.B.)) (rechter kan KB NIET nietig verklaren)
- gewone K. B.
- volmachtsbesluit (volmachtwet) (K.B)
- opdrachtwet (K.B) K.B kan ook gewijzigd worden door ander K.B
- kaderwetten (taken van parlement) (K.B)
5. Gemeenschappen en gewesten
- 3 gemeenschappen: Vlaamse, Franse, Duitstalige gemeenschap
Bevoegdheden: cultuur
- 3 gewesten: Vlaamse, Waalse, Brusselse Hoofdstedelijk Gewest
Bevoegdheden: economie
Impliciete bevoegdheden
De gemeenschappen en gewesten zijn bevoegd voor alle aangelegenheden waarvoor het
Vlaamse Parlement NIET bevoegd is, MAAR ze zijn noodzakelijk om de eigenlijke bevoegdheden
te kunnen uitoefenen
,6. Lokaal niveau
- Provincies
- provincieraad (6jaar)
- debutatie (4 pers.) (hoofd: provinciegouverneur)
- provinciegriffier (hoofd provenciale administratie)
Bevoegdheden: rampenplannen, toerisme…
- Gemeenten
- gemeenteraad (6 jaar)
- college van burgemeester en schepenen
- burgemeester (voorzitter college van burgemeester en schepenen + ambtenaar + medehoofd
plaatselijke politiezone
- andere ambtenaren: gemeentesecretaris, gemeenteontvanger, hoofdcommissaris
- verzelfstandigde agentschappen
intercommunale samenwerkingsverbanden
samenwerkingsverbanden tussen gemeenten waardat men bepaalde bevoegdheden
maatschappelijk probeert te regelen
- zuivere intercommunales: gemeenten
- gemengde intercommunales : gemeente + private partner bv.vuilophaling
Kritiek : bevriende politieke vrienden (geen controle)
DEEL II: Bronnen v/h recht
Wetsbegrip
1. eng: regelgeving die gemaakt wordt door de kamer van volksvertegenwoordigers
2. ruimer: bindende norm
Hiërarchie van normen
Publicatie Blad v/d EU (P.B.)
- serie L. (wetgeving) besluiten
- serie C. (bekendmakingen, geen juridische kracht)
Grondwet
- zittende artikels nieuwe parlement (constituante)
, Wet
- kamer van volksvertegenwoordigers
- gepubliceerd in Belgisch Staatsblad (www.juridad.be)
Decreten
- ondertekend door regering
Ordonnanties
- wetgeving die gemaakt wordt door Brusselse Hoofdstedelijke Raad ~= decreten
Brussels Hoofdstedelijk Gewest is niet gelijkwaardig aan de twee andere gewesten
Koninklijk Besluiten
- uitgevaardigd door federale regering
Belgisch Staatsblad
Besluiten van Gewest- of Gemeenschapsregering
Belgisch Staatsblad
Ministerieel Besluit
- Koninklijke Besluiten uitvoeren
Belgisch Staatsblad
Provinciaal Reglement
Gemeentelijk Reglement
Rechtsspraak
In België GEEN precedenten !!!
= een rechter is niet gebonden door een uitspraak v/e andere rechter
Bv. Gentse rechter kan anders beslissen dan rechter in Antwerpen
Eenheid van Rechtsspraak
Hof van Cassatie (beroep stellen “in rechte”) -> kijken of de rechtsregels goed zijn toegepast
MAAR ook geen precedenten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emilie3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.86. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
48756 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now