Intern en extern gedefinieerde opvoedingssituaties:
- Intern: opvoeders zelf
- Extern: buitenstaander
Problematische opvoedingssituatie is gevolg van de interactie tussen:
- Primair gevolg: hoe opvoeders opvoeden
- Secundair gevolg: kenmerken van het kind, ouders of bredere maatschappelijke context
Invloed van context = interactioneel en ecologisch
Sociale constructen: plaats, tijd en cultuur (vanuit modellen)
Aspecten in behandeling:
- Evidence-based & pratice-based: kwaliteit van interventie in praktijk
- Steeds meer aandacht voor ‘werkzame factoren’
- Meervoudige of multimodale behandeling: complexiteit en samenhang met meerdere
factoren (kind, gezin, omgeving)
- Specialistische aangelegenheid
- Paradigmaverschuiving: individu systeem/context en samenhang
Kinderen met leerproblemen/stoornissen
Algemene leervoorwaarden:
- Sensomotorische ontwikkeling
- Visuele perceptie
- Auditieve perceptie
- Taal en denken (expressief en receptief)
o Opnemen en uitdrukken
- Sociale ontwikkeling en adaptatie
Specifieke leervoorwaarden:
- Bijzondere kennis en vaardigheden op specifiek domein van schoolse vaardigheden
- Grafeem = het schrijven
- Foneem = het horen
- Intermodale integratie: juiste horen en juiste noteren
- Schoolse vaardigheden: koppeling tussen grafeem en foneem (moet perfect zijn)
Soorten leerproblemen/stoornissen
- Primair: schoolse vaardigheden
- Secundair: omstandigheden buiten leren van die schoolse vaardigheden
Discrepantiecriterium: verschil reële vs. verwachte niveau
- Kritiek: IQ geen goede maat
Drie criteria leerproblemen:
1) Achterstand
2) Hardnekkigheid/didactische resistentie
o Oefening heeft niet geholpen
o Response-to-instruction / intervention
o Soorten hulp vanuit school:
Instructie en oefening in klas
Geprotocolleerd aanbod van differentiatie
,Beknopte punten vanuit samenvattingen + colleges
Individuele remediërende hulp
3) Exclusiviteit: andere oorzaken uitsluiten
o Voorwaarden hiervan:
Hardnekkig niet (volledig) door andere condities te verklaren
Leerproblemen ernstiger
Typen leerproblemen:
1) Leesstoornis (dyslexie)
2) Spellingsstoornis (dysorthografie)
3) Rekenstoornis (dyscalculie)
o Procedureel toepassen ervan
o Geheugen ophalen hoe het moest
Comorbiditeit: Voorkomen van twee of meer aandoeningen:
- Gedrags- en emotionele problemen met leerstoornissen
o ADHD en depressie
- Leerstoornis en motorische ontwikkeling
- Dyslexie en specifieke taalontwikkelingsstoornissen
Oorzaken van leerstoornissen:
- Genetisch
- Neuro(psycho)logisch
o Dyslexie linker hemisfeer
Disconnectie tussen hersenzones
Maar lezen is = aangeleerd?
o Temporo-pariëtale- en occipito-temporale-cortex minder geactiveerd
o Frontale cortex overgeactiveerd compensatiestrategieën
o Meeste rekenproblemen in frontale- en pariëtale hersenzones
o Dyscalculie intrapariëtale sulcus
o Makkelijker dan genetische benadering
- Cognitief
o Basisfunctiemodel: volgens (relatief) vaste volgorde
Leerstoornissen gevolg van: gebrekkige ontwikkeling van senso-motoriek,
visuele- en auditieve perceptie
Actuele ontwikkelingsmodellen domeinspecifiek
o Informatieverwerkingstheorie/procesmodel: Verwerkingsproces nieuwe kennis
opdoen of vaardigheden verwerven
Langetermijngeheugen bestaat uit: declaratieve- (feiten), procedurele
voorkennis (proces) en metacognitieve kennis (wat heb je + toepassen)
Aandachtsprocessen het verloopt adequaat
Automatisering (procedureel naar geheugen)
Wat bedoelen we met niet/slecht automatiseren?
- Vraagt veel aandacht (bv. hakken en plakken)
- Tegelijk op iets anders letten is een probleem
- Gevoeligheid voor storing is groot
- Tempo is laag of fouten nemen toe
- Bij spanning gaat het flink slechter
- Verbetering blijft beperkt
- Psychologische basisbehoeften - Kwetsbaarheid
- Eisen in evenwicht met mogelijkheden - Ontwikkelen waarden en normen
Diagnostiek:
- Classificerend:
o Doel: probleem onderkennen als één of ander type
- Verklarend
- Handelingsgericht:
o Doel: beslissingen over behandeling te ondersteunen
o Taakniveau (didactisch onderzoek)
Niveaubepaling verzameling van voldoende concreet lees-, spelling- of
rekengedrag hypothesen gevormd welke oplossingsstrategie, en of
hiervoor taakspecifieke voorkennis aanwezig is
Probleemgeschiedenis ook belangrijk
o Procesonderzoek
Wanneer taakniveau niet genoeg inzicht levert of maatregelen niet genoeg
effect geven
Behandeling:
- School/gezin is essentieel om te begeleiden
o Nadeel: doelgroep is niet specifiek
- Taakgericht:
o Proces = uitgangspunt
o Behandeling expliciet door instrictieprincipes laten sturen
Direct: leerinhoud opsplitsen in deelstappen
Indirect: systematisch aanleren van oplossingsstrategieën en verantwoording
Metacognitieve vaardigheden zijn heel belangrijk
- Gericht op het wegwerken van tekorten remediëren
- Gaan uit van de te leren taak
STICORDI-maatregel: (volgorde is van belang!!)
- Motiveren/stimuleren: activiteiten opzetten zodat het het kind stimuleert
- Compenseren: toch taak uitvoeren door hulpmiddelen
- Remediëren: hulp geven bij vaardigheden die het kind wel heeft
- Dispenseren: van bepaalde opdracht ontslaan
Hersenscan geeft de activiteit weer maar is geen echte verklaring
Didactiek als oorzaak? kan wel probleem versterken of in stand houden
- Aanpak = (ortho)didactisch van aard
Jongeren met autismespectrumstoornis
Autismespectrumstoornis: problemen in sociale communicatie, sociale interactie en met beperkt,
repetitief patroon van gedragingen, interesses of activiteiten.
- Kan erg variëren van verstandelijk beperkt tot hoogbegaafd
- Pervasief = doordringend, zicht uitbreidend, ernstig
Prevalentie: toenemende cijfers
Toegenomen bekendheid, betere onderkenning en een verbreding van de definitie en
criteria
Vaker bij jongens
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chfreriks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.