Inleiding In De Ontwikkelingspsychologie (6470ONTW)
Summary
Samenvatting + Aantekeningen - Developmental Psychology, ISBN: 9780077175191 - Inleiding In De Ontwikkelingspsychologie
0 purchase
Course
Inleiding In De Ontwikkelingspsychologie (6470ONTW)
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Book
Developmental Psychology 2/e
Uitgebreide samenvattingen en aantekeningen van alle hoofdstukken (H1, H2, H4, H5, H6, H7, H8, H9, H10, H11, H12, H13, H14 en H15) en colleges voor het vak Inleiding in de Ontwikkelingspsychologie, Pedagogische Wetenschappen. Het behandelde boek is Developmental Psychology van P. Leman.
,Hoofdstuk 1, Developmental Psychology
Themes and Contexts
De ontwikkelingspsychologie (developmental psychology) is een studiegebied dat veranderingen in
de cognitieve, sociale en andere vermogens van individuen probeert te begrijpen en te verklaren, in
de eerste plaats door veranderingen in het waargenomen gedrag van het kind te beschrijven en in de
tweede plaats door de processen te ontdekken die aan deze veranderingen ten grondslag liggen. Dus
wat er verandert en hoe deze veranderingen tot stand komen. Op basis daarvan worden
ontwikkelingstheorieën gevormd en getoetst door middel van empirische onderzoeken. De
ontwikkelingspsychologie wordt op meerdere niveaus onderzocht, waardoor men op meerdere
niveaus kan benoemen hoe de ontwikkeling plaats vindt (sociale interacties, denkprocessen en
biologisch). Al deze niveaus zijn belangrijk voor het uitleggen van ontwikkeling.
De eerste empirisch wetenschappelijk onderzoek naar de menselijke ontwikkeling werd
waarschijnlijk gedaan door Darwin. Over het algemeen zag men kinderen als mini-volwassenen.
Onderzoek in de ontwikkelingspsychologie beïnvloedt de ervaringen van mensen gedurende hun
hele leven. Ontwikkelingspsychologen hebben sociaal beleid en wetgeving die voor kinderen, families
en de zorg voor de ouderen relevant zijn, beïnvloed.
THEMES OF DEVELOPMENT
Er zijn meerdere thema’s over ontwikkeling, namelijk: over de oorsprong van het menselijk gedrag,
de specifiteit of algemeenheid van verandering en de individuele contextuele krachten die de
ontwikkeling bepalen en sturen.
Origins of behaviour: inheritance and environment
Het nature vs. nurture debat is het debat over de vraag hoe we de relatie tussen omgeving en
overerving moeten begrijpen. Nature wordt ook wel nativism genoemd, het idee dat ontwikkeling
voornamelijk beïnvloed wordt door erfelijke factoren. Nurture wordt ook wel empiricism genoemd,
het idee dat ontwikkeling voornamelijk wordt beïnvloedt door omgevingsinvloeden. Tegenwoordig
zijn de meeste theorieën het erover eens dat beide van invloed zijn op ontwikkeling. Wel wordt nog
onderzocht hoe deze samenwerken in het veroorzaken van ontwikkeling.
Genetische variatie tussen verschillende individuen kan zorgen voor verschillende
ontwikkelingsuitkomsten door de verschillende manieren waarop de genetische overervingen
samenwerkt met de omgeving van het kind. De interactie tussen erfelijke factoren en omgeving is
een dynamisch en actief proces waaraan het kind zelf een actieve en vitale bijdrage levert.
Describing developmental change: continuity versus discontinuity
Een andere vraag is hoe het patroon van ontwikkeling omschreven moet worden. Over twee
patronen wordt vaak gedebatteerd. Continuous development is een patroon van ontwikkeling
waarbij de vaardigheden geleidelijk en soepel veranderen, het is een continu en kwalitatief proces en
er zijn geen abrupte veranderingen. Discontinuous development is een patroon van ontwikkeling
waarbij veranderingen plotseling optreden, waardoor kwalitatief verschillende ontwikkelingsstadia
ontstaan. Siegler had een invloedrijke kijk op deze vraag. Hij ziet ontwikkeling als in principe continu,
maar omdat de ontwikkeling van een reeks vaardigheden parallel plaatsvindt, kan het lijken dat de
algehele ontwikkelingsverandering in bekwaamheid wordt afgewisseld met plotselinge of
discontinue verschuivingen. Dit worden de ‘overlapping waves’ genoemd, we gebruiken een
bepaalde strategie tot we een betere leren, waardoor we deze meer gebruiken en de oudere minder.
,Critical and sensitive periods
Er is onderzocht in hoeverre bepaalde ervaringen bijzonder belangrijk zijn op specifieke leeftijden. De
critical period is een ontwikkelingsperiode (leeftijdscategorie) waarin specifieke ervaringen van vitaal
belang zijn om de ontwikkeling op een typische manier te laten verlopen. De sensitive period is een
ontwikkelingsperiode (leeftijdscategorie) waarin bepaalde ervaringen belangrijk zijn voor een
typische ontwikkeling. Als die ervaringen in die periode niet plaatsvinden, kan er toch sprake zijn van
een typische ontwikkeling.
Domain-general or domain-specific development
Een andere vraag is in hoeverre de ontwikkeling van nieuwe vaardigheden invloed heeft op andere
domeinen. De domain-general development is het idee dat ontwikkelingen van invloed kunnen zijn
op een breed scala van vaardigheden. Piaget is een van de psychologen die dit dacht. De domain-
specific development is het idee dat de ontwikkeling van verschillende vaardigheden onafhankelijk
(afzonderlijk) plaatsvindt en weinig invloed heeft op vaardigheden in andere domeinen. Er is een
enige overeenkomst tussen deze twee en de nature/nurture-vraag. Zo zouden aangeboren
cognitieve vermogens domeinspecifiek zijn, maar dat is niet altijd zo en anderen zeggen dat
domeinspecifieke ontwikkeling niet altijd een sterke invloed van overerving vereist.
Locus of developmental change
Nog een vraag is wat er verandert als er ontwikkeling plaatsvindt. Het level of explanation is de
manier waarop wij ervoor kiezen psychologische vermogens (en de ontwikkelingen daarvan) te
beschrijven. Verklaringsniveaus kunnen zijn: emotioneel, sociaal, gedragsmatig en biologisch.
Verandering vindt tegelijkertijd plaats op al deze niveaus. Een andere, meer controversiële vraag is,
welk verklaringsniveau van verandering het meest informatief is voor ons. Hiervoor moet vastgesteld
worden of de factoren die invloed hebben op de ontwikkelingsveranderingen zich voornamelijk op
het ene of het andere niveau bevinden. Echter zijn steeds meer ontwikkelingswetenschappers van
mening dat ontwikkeling waarschijnlijk veroorzaakt wordt door meerdere factoren op alle niveaus.
PERSPECTIVES ON DEVELOPMENT
Door de verschillende verklaringsniveaus hebben ontwikkelingspsychologen soms hele verschillende
manieren gekozen om psychologische ontwikkeling te verklaren.
Individual characteristics and contextual influences
Ontwikkelingspsychologen moeten rekening houden met individuele variaties in ontwikkeling.
Verschillende paden in ontwikkeling kan ervoor zorgen dat die individuen worden gezien als atypisch
in hun ontwikkeling, maar ook onder de typische ontwikkeling zijn variaties in paden.
Ontwikkelingspsychologen verschillen in hun mate van nadruk op individuele kenmerken versus
situationele en contextuele invloeden. Ontwikkeling is een interactie tussen genen en omgeving.
Er is onderzoek gedaan individuele kenmerken door te kijken naar hoe verschillende kinderen
reageren op situationele uitdagingen of risico’s (biologisch, psychologisch en omgevingsfactoren)
voor gezonde ontwikkeling. Individuele kinderen reageren op verschillende manieren op risico’s.
Research Close-Up – The significance of early deprivation: findings from the English and
Romanian adoptee project
Het Engelse en Roemeense Adoptee Project (ERA) beoordeelde de ontwikkeling van kinderen, als
gevolg van vroege deprivatie voor sociaal, emotioneel en cognitief functioneren, (op elfjarige leeftijd)
die begin jaren negentig in het Verenigd Koninkrijk uit Roemenië werden geadopteerd. Deze
kinderen zijn opgegroeid tijdens jaren van extreme economische tegenspoed in Roemenië, hadden
, geen ouders en waren geplaatst in instellingen in Roemenië waar ze vanaf jonge leeftijd extreme
armoede hebben ervaren. Er was geen sociaal contact of stimulatie en fysieke mishandeling en
ondervoeding. Kinderen werden vóór hun 4e verjaardag geadopteerd in Britse gezinnen en werden
in drie groepen verdeeld op basis van wat ze mee hadden gemaakt. Metingen rond het moment van
adoptie waren onder meer geboortegewicht, hoofdomtrek en een beoordeling van
ontwikkelingsstatus. Op zesjarige leeftijd hadden ze een algemene meting van algemene
vaardigheden door de McCarthy-test, op elfjarige leeftijd deden ze de WISC.
Hieruit bleek dat voor kinderen die vroeg geadopteerd werden, de gevolgen van deprivatie minder
aanwezig waren. Kinderen die na zes maanden werden geadopteerd, werden echter tot tien jaar
later ernstig getroffen door deprivatie in termen van cognitief functioneren. Dit laat zien hoe
belangrijk een zorgzame en stimulerende sociale omgeving is voor de ontwikkeling van een kind,
maar ook dat een kind voor de zes maanden mogelijk minder last heeft van de sociale aspecten van
de omgeving en dat na zes maanden een gevoelige periode ontstaat waarin kinderen behoefte
hebben aan een ondersteunende en stabiele sociaal-emotionele omgeving.
Cultural contexts
Door het onderzoek naar de invloed van context op de kinderontwikkeling is er meer interesse
gekomen naar het verband tussen ontwikkeling en cultuur. Verschillende soorten ervaringen kunnen
invloed hebben op de ontwikkeling. Het onderzoeken van de ontwikkeling tussen culturen levert
informatie op over variatie in het bereik van menselijk potentieel en expressie die kan ontstaan in
verschillende omstandigheden van groei. Ook geeft het informatie over de rol van de (culturele)
omgeving in de ontwikkeling van psychologische vaardigheden. Zo blijkt dat sommige
basisvaardigheden die men voor lief neemt variëren tussen verschillende culturen.
The biological perspective
Wanneer we ontwikkelen verandert er biologisch iets. Zonder biologisch lichaam, brein en
zenuwstelsel zouden we niet kunnen ontwikkelen. Echter is het niet heel zinvol om de opkomende
gehechtheidsrelatie tussen ouder en kind te beschrijven op het niveau van neuronen. Tegenwoordig
erkennen veel ontwikkelingspsychologen dat een biologisch perspectief op ontwikkeling cruciaal is,
doordat de ontwikkeling en de interactie van erfelijke factoren en omgeving plaatsvindt op het
niveau van neuronen en patronen van functionele hersenactiviteit. Er zijn bepaalde manieren
waarop hersenen en neuronen zich gedragen en ontwikkelen, dus oefenen deze 'biologische
beperkingen' invloed uit op de ontwikkeling van gedrag, sociale relaties en cognitieve vermogens.
The ecological perspective
Het ecological perspective is een perspectief dat het belang benadrukt van het begrijpen van niet
alleen de relaties tussen organismen en verschillende milieusystemen, maar ook de relaties tussen
dergelijke systemen onderling. Bronfenbrenner biedt een theoretisch kader dat de lagen van
omgevings- of contextuele systemen beschrijft die van invloed zijn op de ontwikkeling van kinderen.
Het microsystem is de omgeving waarin het kind leeft en communiceert met de mensen en
instellingen die het dichtst bij haar staan. Het mesosystem omvat de onderlinge relaties tussen de
componenten van het microsysteem. Het exosystem bestaat uit de omgevingen die de ontwikkeling
van een kind kunnen beïnvloeden, maar waarmee het kind grotendeels indirect contact heeft. Het
macrosystem vertegenwoordigt de ideologische en institutionele patronen van een bepaalde cultuur
of subcultuur. Deze systemen veranderen in de loop van tijd, wat Bronfenbrenner het chronosystem
noemt. Voor Bronfenbrenner omvat ontwikkeling de interactie van een veranderend kind met de
veranderende ecologische context in al zijn complexiteit.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller BdE5. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
