Summary
Samenvatting proces en didactiek van lezen en schrijven
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak proces en didactiek van lezen en schrijven gegeven door Rudy Vandevoorde
[Show more]
Seller
Follow
justinetimmerman
Reviews received
Content preview
Inleiding1|Belang van het aanvankelijk lezen
Aanvankelijk lezen = lezen tot en met het 1 ste leerjaar
Voortgezet lezen = na het 1ste leerjaar
Orthodidactici = mensen die kinderen leren lezen in het NIET normale circuit
Lezen is de belangrijkste competentie die kinderen in het basisonderwijs ontwikkelen en een
belangrijke basisvaardigheid
Technische leervaardigheid is cruciaal voor het lezen en het uitbreiden van de woordenschat, maar
ook voor het rekenen (vraagstukken) → voor de totale schoolloopbaan.
Technisch lezen = techniek om te kunnen lezen (superbelangrijk voor het begrijpen lezen)
Begrijpen lezen = begrijpen van wat je technisch hebt ontcijfert
2| DSM-wending in leesmethodiek
DSM = directe systeem methodiek
↳ nieuwe versie van het leren lezen
1.1 Globale of directe aanpak
Valentik Ickelsamer
Globale of globaliserende methodiek
Waarbij leerlingen als het ware zelfontdekkend leren lezen door eerst woorden en zelfs
zinnen in te prenten.
Woorden en zinnen vanbuiten leren
Zonder leesboekjes
→ verbod in Frankrijk hierop
Directe aanpak
Waarbij leerlingen op een directe, expliciete manier geleerd wordt de leescode te ‘kraken’
Eerst letters, dan woorden
Structuurmethodiek
= directe methode met globale trekken
Zoals bv veilig leren lezen (maan roos vis)
Analyseren = woorden in stukjes hakken
Synthetiseren = stukjes aan elkaar plakken
1
,Deel 2: Historiek van de leesmethodes
1| Inleiding
DSM heeft veel uit de geschiedenis geleerd
2| Spelmethodes
= oudste methode
2.1 Lezen met alfabetnamen
Aanleren van het alfabet
Benoemen de letter van de woorden met hun alfabetnaam
o Boer = Bee-oo-ee-er
Werkgeheugen (auditief kort termijngeheugen) is beperkt → per lettergreep
o Werkgeheugen: genoeg tijd om de letters aan elkaar te plakken en te zeggen
o Vinger = Vee, ie, ine → vin; gee, ee, erre → ger; vin+ger = vinger
2.2 Wastafeltje, ABC-plankjes, hornbook, ABC-boek
2.4 Zwakke en inspirerende kanten van de
spelmethodiek
2.4.1 Kritiek op spellen met alfabetnamen
Moeilijkheid: vloeiende verbinding van letters tot een woord
2.4.2 Inspirerende aspecten
Beklemtoning van automatisatie
Indrillen van woorden (is tegenwoordig belangrijker geworden)
Het lettergroep- en lettergreeplezen
Letterverbindingen
KM-woordjes (klinker, medeklinker)
o Ob, ub, ac, ec, ic, oc, uc,…
MK-woordjes (medeklinker, klinker)
o Ba, be, bi, bo, bu
→ beperken van het letter voor letter spellen
o Ba-l, v-os,…
Naast script ook geschreven letter
Zowel de geschreven als gedrukte letters kwamen aan bod
2
, 3| Klankmethodes
3.1 Klanksynthetische en complexere klankmethodes
Klassikaal onderwijs in de 19de eeuw + intrede van gediplomeerde leerkrachten
→ natuurlijke klank van de letters
o /k/-/ee/-/rrrr/
Tweeklanken als klankgeheel
o /ei/, /ij/, /aai/, /ooi/, /oei/
3.2 Vroege klankmethodes in de 16de en 17de eeuw
Ickelsamer ontwierp rond 1550 een klankmethode
o Het leren van de klanken werd ondersteund door allerlei geluiden → klanken werden
samengevoegd tot een woord
Comenius in 1654
o Spelleesmethode: prent tonen, bijhorende zin voorlezen, letter en hoofdletter tonen
o ↳ Leren en schrijven/spelling gingen samen
3.3 Schneither en Nieuwold
(klank)Methode: nieuwe leerwijze om kinderen binnen zeer korten tijd te leren lezen en denken
Beweerde met zijn methode kinderen in 60u leesonderwijs een behoorlijke leesvaardigheid te
ontwikkelen
Bv: kraai – aai, kooi – ooi, pauw – auw → afbeelding benoemen en klank eruit halen
Klanken en medeklinkers via analyse van woorden geleerd
Daarna klanken weer samenvoegen
Letterklusters (woorden zonder betekenis)
→ letterrad (klassikaal)
Leert met lettersklusters, niet elk woord heeft een betekenis (principe van de blauwe map
met kaartjes)
3.4 Methode Prinsen (1817)
Officiële methode in Nederland
→ geen simpele klanksynthesemethode, ze vertoont al veel kenmerken van de latere methodes en
onze DSM
Prinsen leert eerst alle afzonderlijke klanken en bijhorende letter(s) aan, hij vertrekt niet van losse
klanken
→ afbeelding waarbij klinker of medeklinker en bijhorende letters gediscrimineerd werden
Kenmerkte: geleidelijke en progressieve complicering
Leesmachine = met zetramen en letterkastjes die hij in de drukkerijen aantrof (voorloper van de
letterdoos, blauwe doos met geel deksel)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller justinetimmerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.68. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now