Introductie: informatie en de informatiemaatschappij
Westerse samenleving = informatiemaatschappij of kenniseconomie
“Kennis is macht”
o Informatie is belangrijke productiefactor
o Primair goed
Mensen worden dagelijks overspoeld met informatie
Autonoom, snel en efficiënt goede selectie van informatie te kunnen maken
1.1 Wat is informatie?
Informatie = min of meer gestructureerde kennis die ergens beschikbaar is of kan worden
gemaakt
Definitie?
o Uiteenlopende antwoorden
o Bv: Informaticus verwijst naar kloksnelheid van een computer, politicus naar
resultaten van het beleid, econoom naar beurskoersen…
o Floridi: “Of our mundane and technical concepts, information is currently one of the
most important, most widely used and least understood”
Brede definite
o Van Losee
o News or facts about something (verwijzing naar ‘Cookie Monster’)
o Het gaat 1) over 2) ‘iets’, en het biedt 3) nieuwe en 4) correcte gegevens.
Essentieel dat we informatie kunnen begrijpen, betekenisvol is
Voor anderen pas betekenisvol: als ze het kunnen gebruiken
Health & Bryant: Individuen gebruiken en wisselen informatie uit met het oog op reduceren
van onzekerheid over de werkelijkheid en het bereiken van sociale competentie
o Vooropgestelde doelen bereiken
o Voorbeeld: Basketbalspeler wil bal door de ring gooien => Gebruikt informatie uit
eerdere pogingen
o Vertaald naar sociaalwetenschappelijk onderzoek: Wetenschappers zullen informatie
verzamelen en gebruiken over het onderwerp van hun onderzoek
1.2 De informatiemaatschappij
Enkele decennia geleden: informatie uitsluitend in gespecialiseerde bibliotheken
Alle informatie over heel wat wetenschappelijke onderwerpen ter beschikking
o Zeer uitgekiende classificatiesystemen
Bv: Universele Decimale Classificatie (UDC)
o Ontwikkeld door Paul Otlet en Henri Lafontaine
o Classificatiesysteem waarvan een object kon worden gerangschikt en teruggevonden
1
,Voorbeeld Classificatie UDC
Code Omschrijving
3 Sciences sociales – la table principale
33 Economie politique
335 Socialisme
335.52 Socialisme réformiste
(493) Belgique- division commune de lieu
(493.5) Hainaut – division commune de lieu
(=393.2) Flamands – division commune de peoples
“1885-1960” -Division commune de temps
Vandaag: Opkomst van de massamedia en informatie- en communicatietechnologie (ICT)
Toegenomen afhankelijkheid van informatie: elk individu wordt dagdagelijks geconfronteerd
met een informatiestroom
‘Informatiemaatschappij’
o Méér informatie
o Het maatschappelijk leven wijzigt
Webster: Meeste auteurs beschrijven de informatiemaatschappij vanuit 5 dimensies
1. Technologische dimensie: Opkomst en doorbraak van technologische innovaties
(informatica, audiovisuele media)
2. Economische dimensie: Informatie steeds belangrijker voor economische
vooruitgang (‘Kenniseconomie’)
3. Tewerkstellingsdimensie: Dominantie van ‘kenniswerkers’
4. Ruimtelijke dimensie: Ontstaan van informatienetwerken over tijd en ruimte heen
5. Culturele dimensie: Collectieve toegang tot en gebruik van informatie en
informatiekanalen
Opdracht wetenschapper vandaag: Uit overvloed van informatie relevante informatie
selecteren
Vereist de nodige information skills
o Zoeken, analyseren, evolueren en toepassen van informatie
o In het raam van een onderzoeksontwerp
2
,Hoofdstuk 1: Wetenschapsmodellen
!! Tekst Herman Koningsveld BB
1.1 Wat is wetenschap?
1. Empirisch (onderzoek)
Betrekt zich op feitelijk bestaande gegevens
Die op één of andere manier geobserveerd kunnen worden
2. Onpartijdig, objectief
Positieve betekenis: Niet blijven staan bij de onmiddellijke evidentie, MAAR eerder de
werkelijkheid in haar verborgen samenhang vatten
o Bv: Waarom is iets zo?
o Niet enkel beschrijven!
Negatieve betekenis: Afstand doen eigen subjectiviteit, persoonlijke vertekeningen (‘bias)
vermijden
o Eis van repliceerbaarheid of controleerbaarheid
o = meest bekeken manier en erg moeilijk
o Bv: Is dit wel mogelijk? Je bent immers altijd mens, je hebt vooroordelen
3. Kritische en systematische samenhang
Negatief: Eis om niet zonder meer de spontane en onmiddellijke evidenties te volgen
o Onderzoeksresultaten in vraag stellen
o Indien mogelijk repliceren
Positief: Wil om systematisch, methodisch te werken in functie van het doel
(onderzoeksvraag)
4. Gericht op verklaringen (orde, causaliteit)
Wetten en theorieën opstellen ter verklaring van de waargenomen verschijnselen
o Proberen verklaren hoe dingen werken
o Sociale wetenschappen formuleren geen universele wetten
5. Provisoir, voorlopig
Conclusies kunnen steeds weerlegd worden door nieuwe inzichten
o Wetenschap heeft nooit een eindpunt
o Bij elke verklaring → Nieuwe vragen bij
1.2 Wetenschappelijke kennis en niet-wetenschappelijke kennis
Wetenschappers pretenderen kennis te leveren die objectiever, zekerder en
betrouwbaarder is dan alledaagse kennis
o Verder kijken dan wat je gewoon ziet
o Bv: Gekleed als een heks, maakt niet dat je een heks bent
o Wetenschap is kijken op een systematische manier!
Hoe weten of de kennis die we doorheen systematische observatie vergaard hebben betrouwbaar is?
Antwoorden van de wetenschapsfilosofie
o De empirische cyclus: het standaardbeeld van de wetenschappen
3
, o Hypothetisch-deductieve methode
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RoosMartens25. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.