Summary
Samenvatting Biologie vwo 6 Afweer
- Course
- Level
Samenvatting van alle basisstoffen uit thema 4 afweer.
[Show more]
Seller
Follow
Suze17
Content preview
Biologie Thema 4; Afweer4.1: Bescherming
Inwendig en uitwendig milieu
Het inwendige milieu is gescheiden van het uitwendige milieu door het
dekweefsel van de huid, de longen en de darmen
De inhoud van het maag-darmkanaal hoort bij het uitwendige milieu
Lichaamsvreemde stoffen
Stoffen of cellen die niet in je lichaam thuishoren > lichaamsvreemd
Het afweersysteem of immuunsysteem beschermt het lichaam
tegen de lichaamsvreemde stoffen
Het binnendringen van pathogenen (ziekteverwekkers) in je lichaam wordt
een infectie genoemd
Schimmels infecteren vaak alleen de huid
Bacteriën, virussen en eencellige dieren infecteren ook de rest van
het lichaam
Virussen
Virussen bevatten DNA of RNA met een eiwitmantel (capside)
Virussen kunnen zich niet zelfstandig voortplanten maar hebben daar
gastheercellen voor nodig
Het virus bindt aan de receptoren op de gastheercel
Het virus-DNA of virus-RNA komt terecht in het cytoplasma van de
gastheercel
In het cytoplasma vindt vermenigvuldiging van het virus plaats
Als virussen zich in je cellen vermenigvuldigen heb je last vaan een
virusinfectie
Virussen kunnen cellen doden of beschadigen door de afgifte van eiwit
verterende enzymen
Virussen kunnen ook geïnfecteerde cellen toxinen laten produceren
waardoor de cel sterft
De eerste verdedigingslinie
De huid en de slijmvliezen vormen de eerste verdedigingslinie tegen de
gevaren van buitenaf
Mechanische afweer: afweer met behulp van fysieke aanpassingen
Goede bacteriën op de huid en in de darmen, slijmvliezen
Chemische afweer: afweer met behulp van stoffen
Zweet, maagsap
In de kiemlaag van de huid liggen pigmentvormende cellen >
melanocyten
Melanocyten vormen het donkere pigment melanine
Melanocyten geven melanine af aan de opperhuidcellen
Vorming van melanine wordt gestimuleerd door zonlicht
Melanine beschermt delende cellen in de kiemlaag tegen de
schadelijke invloed van ultraviolette straling
4.2: Afweer
Het immuunsysteem
, Wanneer ziekteverwekkers of schadelijke stoffen het interne milieu
binnendringen wordt het immuunsysteem geactiveerd
Aangeboren afweer (aspecifieke afweer): gericht tegen vele
verschillende typen ziekteverwekkers, komt voor bij alle dieren en
planten en dient als eerste afweer tegen infectie
Verworven afweer (specifieke afweer): het deel van je
immuunsysteem dat je gedurende je leven ontwikkelt, is gericht
tegen één type ziekteverwekker en komt alleen voor bij gewervelde
dieren
Belangrijke organen van het immuunsysteem zijn:
Beenmerg
Thymus (klier boven in de borstholte)
Milt
Lymfeknopen
Bovenstaande 4 organen heten lymfoïde organen en hebben een functie
bij de opslag en transport van witte bloedcellen
In het rode beenmerg ontstaan verschillende typen witte bloedcellen:
Fagocyten > aangeboren afweer
Lymfocyten > verworven afweer
Fagocyten (aangeboren afweer)
Als een ziekteverwekker het lichaam binnendringt wordt het direct
aangevallen door fagocyten
Fagocyten gebruiken receptoren om de ziekteverwekkers te
herkennen
Er zijn 2 typen fagocyten:
Granulocyten: reageren snel en maken de ziekteverwekkers
binnen enkele minuten onschadelijk
Lysosomen smelten samen met het blaasje waarin de bacterie is
ingesloten
Enzymen uit de lysosomen doden de bacteriën en de granulocyt
gaat daarbij vaak ook dood
Monocyten: na de aanmaak in het beenmerg wordt het opgeslagen
in de milt of via de bloedbaan naar weefsels
Uit monocyten ontstaan macrofagen en dendritische cellen
Als monocyten de bloedbaan verlaten veranderen ze van vorm en worden
het macrofagen genoemd
Macrofagen: kunnen meerdere ziekteverwekkers onschadelijk
maken en zitten in het hele lichaam
Dendritische cellen: vooral op plaatsen waar ziekteverwekkers
kunnen binnenkomen zoals de huid
Macrofagen kunnen koorts veroorzaken
In de reactie met de ziekteverwekkers scheiden ze cytokinen af en
dat verhoogt de normwaarde van de temperatuur
Cytokinen behoren tot de groep van mediatoren: eiwitten met
een regulerende functie
Koorts: als de normwaarde van 37 graden verhoogd wordt, gaat het
lichaam trillen om warmte op te wekken > het lichaam gaat warmteverlies
tegen door het vernauwen van de bloedvaten in het gezicht waardoor je
bleek wordt > door de hoge temperatuur bij koorts worden afweerreacties
versneld.
Antibiotica: medicijnen die bacteriële infecties bestrijdt en werkt niet bij
infecties door een virus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Suze17. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.44. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now