H1. Codificaties en
modernisering van privaatrecht
(19de-21ste eeuw)
Codificatie (van Latijn codex = 'wetboek' + facere = 'maken',[1] dus letterlijk 'het maken van een wetboek'), is het zo volledig
mogelijk en systematisch op schrift stellen van recht, waaraan de overheid uitsluitende gelding of exclusieve werking
verleent. Door deze exclusiviteit verkrijgt de codificatie tevens de pretentie van volledigheid. Codificatie kan betrekking
hebben op een bepaald rechtsgebied, bijvoorbeeld het privaatrecht. De term is afkomstig van Jeremy Bentham (1748-
1832).
De nationale staten en codificaties in de 19de eeuw
19de-20ste eeuw: staats-centrisme en positivisme ‘klassiek’ beeld
recht
- Volgens het rechtspositivisme is het de taak van de rechtswetenschapper om positief
rechterlijk materiaal te analyseren en te beschrijven en tot rechtsnormen om te
vormen om ze vervolgens te ordenen tot een hiërarchische structuur van
rechtsnormen.
Codificaties en nationale rechtsculturen
- Einde ‘Ancien Régime’ (1789) = begin moderniteit
- Glorieperiode codificatie = 19de eeuw
- Codificaties =
o Instrumenten van nationalisering rechht
o Instrumenten van centralisering en homogenisering recht
o Symptoom voor inzegening nationale staten
- Recht - Macht
Het Franse model: Code Napoleon 1804-1810
- Code civil (1804) (politieke kracht)
, o 1789 Fr. Revolutie modernisering
- Code de procédure civile (1806)
- Code de commerce (1807)
- Code d’instruction criminelle (1808)
- Code pénal (1810)
modernisering bevindt zich in het evenwicht tussen de oude waarden van het AR en de
idealen van de Franse revolutie
Het Duitse model: Bürgerliches Gesetzbuch (BGB) 1900
- Het Bürgerliches Gesetzbuch (BGB) is het belangrijkste Duitse wetboek op het gebied
van het burgerlijk recht. Het BGB werd op 18 augustus 1896 uitgevaardigd, op 24
augustus van dat jaar gepubliceerd om op 1 januari 1900 in werking te treden.
- Het BGB is opgedeeld in 5 delen
o Algemeen deel
o Verbintenissenrecht
o Goederenrecht
o Familierecht
o Erfrecht
- ‘professorenrecht’
o Het is geschreven voor en door juristen, vaak zeer gedetailleerd en moeilijk
(maar nauwkeurig) geformuleerd (in tegenstelling tot bijv. de Code Civil).
Pandectisten: lazen digesten
Germanisten: willen duitse geest terugvinden
o Deze juristen fungeerden los van de wetgever, met een praktische
gerichtheid, in een poging het hele recht te omvatten
- Otto v. Gierke (germanist) : stelt dat het ontwerp van de BGB "een druppel
socialistische olie mist".
o [1]. Romeins formalisme en de anti-gemeenschap overdrijving van
individualisme zijn kenmerkend voor deze oriëntatie van de BGB
o [2]. Gierke daarentegen ging alleen in op de rol van vrouwen in de BGB
o [3]. Er was overeenstemming tussen de BGB-auteurs over de patriarchale rol
van mannen en de conservatieve ideeën over huwelijk en gezin werden ook in
de BGB geïmplementeerd. Dit stond in contrast met het liberale aspect van
het Duitse burgerlijk wetboek, dat met name op het gebied van contracten-
en eigendomsrecht een rol speelde.
o Het gebrek aan bescherming van de burger tegen de burger bleek
problematisch en asociaal te zijn, wat leidde tot misbruik van vrijheden door
economisch en intellectueel superieure klassen.
o Het denken van de overheid werd ook weerspiegeld in de BGB. Vooral het
associatierecht werd hierdoor gevormd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zanaschrauwen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.39. You're not tied to anything after your purchase.