Summary
Samenvatting Ademhaling fysiologie
- Course
- Institution
Samenvatting ademhaling fysiologie slides prof. Neyrinck
[Show more]
1 review
By: groenethee • 1 year ago
Seller
Follow
zGNK
Reviews received
Content preview
INHOUDHoofdstuk 1: organisatie van het respiratoir systeem ............................................................................................ 5
Inleiding ............................................................................................................................................................... 5
Definitie ............................................................................................................................................................... 5
Samenstelling van de lucht ............................................................................................................................. 5
Gasmengsels ....................................................................................................................................................... 5
Bloedgaswaarden ............................................................................................................................................ 6
Vochtige lucht vs droge lucht .......................................................................................................................... 6
Geleidende luchtwegen ...................................................................................................................................... 6
Alveolen .......................................................................................................................................................... 7
Dubbele bloedsvoorziening............................................................................................................................. 7
Definities ......................................................................................................................................................... 7
Volumes en capaciteiten ................................................................................................................................. 8
Hoofdstuk 2: mechanica van de ventilatie .............................................................................................................. 9
Inleiding ............................................................................................................................................................... 9
Statische eigenschappen van de long ................................................................................................................. 9
Inspiratie ......................................................................................................................................................... 9
Expiratie .......................................................................................................................................................... 9
Druk-volume relatie ...................................................................................................................................... 10
Compliantie ............................................................................................................................................... 11
Oppervlaktespanning .................................................................................................................................... 11
Surfactant .................................................................................................................................................. 12
Klinische praktijk ........................................................................................................................................... 13
Statische parameters .................................................................................................................................... 13
Dynamische eigenschappen van de long .......................................................................................................... 13
Luchtstromen ................................................................................................................................................ 14
Laminaire flow ........................................................................................................................................... 14
Turbulente flow ......................................................................................................................................... 14
Transitionele flow...................................................................................................................................... 14
Weerstand ..................................................................................................................................................... 14
Effect van longvolume ............................................................................................................................... 14
Obstructieve longziekten .............................................................................................................................. 14
Restrictieve longziekten ................................................................................................................................ 15
Dynamische parameters ............................................................................................................................... 15
Effect van transmurale druk op luchtweg ..................................................................................................... 15
Effect van collaps op flowcurve..................................................................................................................... 16
1
, Ademhalingscyclus ............................................................................................................................................ 16
Rust (net voor inspiratie) .............................................................................................................................. 16
Halfweg inspiratie (dynamisch) ..................................................................................................................... 16
Einde inspiratie (statisch) .............................................................................................................................. 16
Halfweg expiratie (dynamisch) ...................................................................................................................... 17
Hoofdstuk 3: transport 02 en CO2 in bloed ............................................................................................................ 18
Transport O2 ...................................................................................................................................................... 18
O2 in plasma .................................................................................................................................................. 18
O2-verbruik .................................................................................................................................................... 18
Hemoglobine (hb) ......................................................................................................................................... 18
Structuur ................................................................................................................................................... 18
Soorten ...................................................................................................................................................... 18
Klinisch ...................................................................................................................................................... 19
Gebonden aan O2 ...................................................................................................................................... 19
Hb-O2 dissociatie curve ................................................................................................................................. 19
Effect van temperatuur ............................................................................................................................. 20
Effect van pH ............................................................................................................................................. 20
Effect van CO2............................................................................................................................................ 20
Effect van 2,3-diphosphoglyceraat (DPG) ................................................................................................. 20
Transport CO2 .................................................................................................................................................... 21
Vormen.......................................................................................................................................................... 21
Transport ....................................................................................................................................................... 21
CO2-dissociatie curve..................................................................................................................................... 21
Hoofdstuk 4: gasuitwisseling in de long ................................................................................................................ 22
Diffusie .............................................................................................................................................................. 22
Barrière ......................................................................................................................................................... 22
Algemeen homogene barrière .................................................................................................................. 22
Alveolaire wand......................................................................................................................................... 22
Complexiteit .................................................................................................................................................. 23
Variatie in A en a ....................................................................................................................................... 23
Variatie in PO2 en PCO2 in alveolen ........................................................................................................... 23
Variatie in PO2 in capillairen ...................................................................................................................... 23
Wet van Fick .............................................................................................................................................. 23
Diffusie-limitatie ................................................................................................................................................ 24
Perfusie-limitatie ............................................................................................................................................... 24
O2 en CO2: diffusie- of perfusie-limitatie ........................................................................................................... 25
Pathologische omstandigheden die diffusie verminderen ........................................................................... 26
2
,Hoofdstuk 5: perfusie van de long ........................................................................................................................ 27
Pulmonale circulatie .......................................................................................................................................... 27
Lage perfusiedruk .......................................................................................................................................... 27
Longvolume ................................................................................................................................................... 28
Alveolaire vaten ........................................................................................................................................ 28
Extra-alveolaire vaten ............................................................................................................................... 28
Combinatie ................................................................................................................................................ 28
Pulmonaal arteriële druk .............................................................................................................................. 29
Mechanisme .............................................................................................................................................. 29
PVR beïnvloeden ........................................................................................................................................... 29
Regionale verschillen in distributie (perfusie) ............................................................................................... 29
Zone 1........................................................................................................................................................ 30
Zone 2........................................................................................................................................................ 30
Zone 3........................................................................................................................................................ 30
Zone 4........................................................................................................................................................ 31
Samenvattend ........................................................................................................................................... 31
Regionale verschillen in ventilatie................................................................................................................. 31
Hoofdstuk 6: ventilatie-perfusie verhoudingen .................................................................................................... 32
Ventilatie ........................................................................................................................................................... 32
Alveolaire gas vergelijking ............................................................................................................................. 32
Hyperventilatie .......................................................................................................................................... 33
Ventilatie-perfusieverhouding .......................................................................................................................... 33
Dode ruimte ventilatie .................................................................................................................................. 34
Shunt ............................................................................................................................................................. 34
Zuurstoftransportcascade ............................................................................................................................. 34
Hoofdstuk 7: controle van ventilatie ..................................................................................................................... 35
Centrale controle .............................................................................................................................................. 35
Central pattern generator (CPG) ................................................................................................................... 36
Neuronale controle ........................................................................................................................................... 36
Medulla (oblongata) ...................................................................................................................................... 36
Pons ............................................................................................................................................................... 36
Chemische controle .......................................................................................................................................... 36
Perifere chemoreceptoren ............................................................................................................................ 37
Centrale chemoreceptoren ........................................................................................................................... 38
Integratie van receptoren ............................................................................................................................. 38
Hypercapnie .............................................................................................................................................. 38
Hypoxie ..................................................................................................................................................... 38
3
, Bijzondere ademhalingspatronen ..................................................................................................................... 39
Hoofdstuk 8: zuurstoftransportcascade ................................................................................................................ 41
Hypoxie vs hypoxemie ...................................................................................................................................... 41
Atelectase...................................................................................................................................................... 41
Schema .......................................................................................................................................................... 42
Restrictieve longziekten .................................................................................................................................... 43
Obstructieve longziekten .................................................................................................................................. 43
Verhoogde weerstand ................................................................................................................................... 44
Acute/adult respiratory distress syndrome (ARDS) .......................................................................................... 44
Fysiologische effecten ................................................................................................................................... 44
Protective ventilation .................................................................................................................................... 45
Prone-ventilatie............................................................................................................................................. 45
Rug liggen (supine positie) ........................................................................................................................ 45
Ophangen in thorax – rug liggen ............................................................................................................... 45
Buik liggen (prone positie) ........................................................................................................................ 45
Ophangen in thorax – buik liggen ............................................................................................................. 46
4
, ADEMHALING: FYSIOLOGIE
HOOFDSTUK 1: ORGANISATIE VAN HET RESPIRATOIR SYSTEEM
INLEIDING
Longen van dieren worden soms gebruikt om mensen te redden → indien die warm bewaard worden, kunnen
die weefsel actief herstellen mbv stamceltherapie en zo kwaliteit van organen verbeteren
DEFINITIE
Externe ademhaling = uitwisseling van O2 en CO2 tussen de atmosfeer en de mitochondria
Interne ademhaling = oxidatieve fosforylatie in de mitochondria
Doel respiratoir systeem → belangrijke processen
- Afvalproducten uit het lichaam verwijderen
- Diffusie: passief transport via concentratiegradiënten → korte afstanden overbruggen
- Convectie: vervoer van gassen via gesofisticeerde pomp en transportsystemen (lucht wordt naar
binnen getrokken) → lange afstanden overbruggen
- Oppervlakte:
- Transportcapaciteit
SAMENSTELLING VAN DE LUCHT
- N: 79%
- O: 21% (van 760 mmHg = 149 mmHg)
- CO2, Ar, H2O…
GASMENGSELS
Elk gas heeft een partiële druk = druk van het mengsel dat afkomstig is van dit gas
Ideale gaswet: Pz = Xz . Ptotaal
Wet van Dalton: totale druk van een gasmengsel is de som van hun partiële drukken
- Nog steeds 21% O2 aanwezig in de lucht, maar totale druk verandert wel naargelang de omgeving, bv
Alpen → concentratie = fractie . totale luchtdruk
- Partiële luchtdruk is evenredig met de molaire fractie
Wet van Henry: de concentratie van O2 en CO2 opgelost in water is proportioneel aan de partiële druk in de
gasfase
- Partiële drukken van een gas gelden ook voor gas opgelost in vloeistof, zoals bv plasma
- O2(gedissocieerd) = S . PO2
- Hoe hoger PO2 in vacuüm, hoe meer moleculen gaan oplossen in de vloeistof → evenredig
5
,BLOEDGASWAARDEN
Bloedgaswaarden: De concentratie O2 en CO2 wordt steeds uitgedrukt in partiële drukken. De gasfase en
vloeistoffase (het bloedstaal) moeten steeds in evenwicht zijn, dus partiële drukken O2 en CO2 zijn gelijk in
beide fasen. Dus als bloed in longen aankomt met weinig O2 en veel CO2, dan moet dit gecorrigeerd worden
door O2 in bloed te halen en CO2 bloed te verlaten.
- Bloedgasanalyse: in korte tijd weten wat de waarden zijn van de patiënt
- Hoeveelheid opgeloste O2 en CO2 weergeven in bloedplasma
VOCHTIGE LUCHT VS DROGE LUCHT
Lucht wordt ingeademd en als in lichaam terecht komt, bij 37° zal de lucht vochtig worden en condenseren
→ neemt zelf een partiële druk aan
Dampspanning van water voldoet niet aan ideale gaswet (want zit tegelijk in vloeistof- en
gasfase, is geen puur gas) → correctie wanneer lucht bevochtigd wordt in respiratoir systeem
- 47 mmHg dampspanning
- Correctie: dampspanning aftrekken van atmosferische druk
→ PO2 niet 21% van 760 mmHg, maar 21% van 760-47 mmHg)
Convectie: lucht stroomt in en uit de longen
- Efficiënter O2 rondvoeren en dieper O2 in ons lichaam brengen (via Hb)
- Thorax is de motor van ademhaling
o Lucht niet in pompen, maar zuigen → negatieve druk
o Vroeger kunstmatig: thorax naar buiten zuigen, lucht passief naar binnen
o Nu kunstmatig: lucht in thorax blazen → positieve druk
- Interactie tss ventilatie en perfusie, dus linkerlong ventileren en bloed naar rechterlong sturen, is
onnodig
GELEIDENDE LUCHTWEGEN
3 generaties per vertakking en lucht gaat telkens trager stromen
- Lucht geleiden tot waar processen gaan plaatsgrijpen → conducting airways → geen functionele
gasuitwisseling
- Generatie 0: luchtpijp
- Generatie 1: hoofdstambronchus
- Generatie 16: terminale bronchiool
- Generatie 17-23: alveolen (gespecialiseerde units)
- Dode ruimte: geleidende luchtwegen pakken een bepaald volume in en dit is dus niet vrij voor lucht
- Aan eindalveolen gaat lucht niet meer stromen, maar door diffusie gasuitwisseling bevorderen →
alveolar airways → functionele gasuitwisseling
Patiënt beademen: ventilator → positieve druk → alleen luchtwegen beademen en komt niet tot aan alveolen
6
, ALVEOLEN
- Oppervlakte wordt vergroot van 0,1 m2 tot 100 m2
- Lucht komt binnen via epitheel (O2-arm bloed aanvoeren door capillairen)
- Basale membraan
- Uitwisseling door diffusie
- Lucht gaat naar linker circulatie (O2-rijk bloed verlaat capillairen)
DUBBELE BLOEDSVOORZIENING
- A. pulmonalis: O2-arm bloed naar terminale respiratoire units
o Distale vertakkingen overleven op diffusie
o Bronchi en trachea hebben wel een circulatie nodig → O2-rijk bloed wordt naar hier gestuurd
- V. pulmonalis: mengeling van O2-arm bloed (> bronchi) en O2-rijk bloed (> alveolen)
o Bloed stroomt terug naar linker atrium
Meer dan ademhaling
- Geurzin
- Processen van ingeademde lucht
o Verwarmen → daling oplosbaarheid
o Bevochtigen
o Filteren
- Bloedreservoir van linker hart (440 ml)
- Metabole functies
DEFINITIES
Longcapaciteit: volume dat in longen gaat, is afhankelijk van hoe je ademt (bv rust <-> sporten)
- Wordt gemeten met spirometer → uitlezen met wijzertje
Inspiratoir reserve volume (IRV) = wat nog extra kan ingeademd worden vanuit normale ademhaling
Expiratoir reserve volume (ERV) = wat nog extra kan uitgeademd worden vanuit normale ademhaling
Teugvolume (TV) = wat je in- en uitademt in rust (verschil tss in- en uitademen) → ong 0,5l
Restvolume (RV) = nog in longen na max uitademing → ‘laatste adem uitblazen’ bij sterven
- Kan getraind worden, bv duiken
Vitale capaciteit (VC) = verschil tss max in- en uitademen, geen lucht meer te verplaatsen (IC + ERV) → ong 5l
Functioneel residuele capaciteit (FRC) = nog in longen na normale ademhaling, reservevat (ERV + RV)
- PAO2 (alveolaire PO2) = 100
Inspiratoire capaciteit (IC) = (TV + IRV)
Totale longcapaciteit (TLC) = IRV + TV + ERV + RV = FVC + (in)
Geforceerd uitgeademd volume (FEV1) = volume lucht
dat na 1 seconde is uitgeademd tijdens maximale
snelle uitademing → normaal 80%
7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zGNK. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.72. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78600 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now