Summary
Samenvatting Colleges Cognitieve en Taalontwikkeling
- Course
- Institution
Uitwerking van alle hoorcolleges van het vak Cognitieve en Taalontwikkeling
[Show more]
Seller
Follow
Ella21
Content preview
TaalontwikkelingWat is taal? – HC1
- Taal is een systeem waarmee een relatie kan worden gelegd tussen signalen en concepten
- Zes taaldimensies
o Pragmatiek interactie tussen context en de betekenis van een bepaalde uitspraak
o Semantiek letterlijke betekenis van zinnen, frasen
o Syntaxis onderliggende structuren van zinnen
o Morfologie woordstructuur
o Fonologie systeem van spraakklanken
o Fonetiek taalproductie en taalperceptie
Hockett’s kenmerken (die de menselijke taal karakteriseren)
- Creativiteit het samenvoegen van woorden
- Semanticiteit woorden kunnen refereren naar objecten of ideeën, maar hoeven niet in de
ruimte aanwezig te zijn
- Arbitrariteit er is geen 1 op 1 relatie tussen de manier waarop een woord klinkt en de
betekenis ervan
- Verplaatsing het hoeft niet per se te zijn dat wat je zegt ook daadwerkelijk waar is. Het hoeft
ook niet zo te zijn dat waar je naar refereert op dat moment plaats vindt.
Kunnen dieren taal leren?
- Syntaxis (grammatica)
o Apen kunnen woorden 4 weken lang onthouden en basale woorden herkennen
o Vogels zijn niet in staat om de onderliggende grammatica (patronen) te doorgronden. Wel
figuren onderscheiden maar geen patronen
- Categorische perceptie (bijv. uitspraak van ‘r’)
o Mensen maken gebruik van categorische perceptie verschillende uitspraken van een
letter delen we in dezelfde categorie in
, o Dit gaat moeizamer bij dieren
Hebben dieren taal of kunnen ze taal leren?
- Communicatiesystemen van andere dieren delen veel van de kenmerken van de menselijke taal,
maar
o De overlap is zeer selectief
o Mensen maken veel sterker gebruik van alle mogelijkheden die de kenmerken bieden
- Er is overlap in de manier waarop mensen en dieren spraakklanken verwerken, maar mensen
doen dit met een veel groter gemak
o Categorische perceptie
o Statistisch leren
Wat is taal?
- Brede definitie van taal semantiek, taalperceptie en productie. Wat komt kijken bij
taalgebruik, sociale en culturele aspecten van taal
- Smalle definitie van taal je moet in staat zijn om recursie te hebben (zinnen oneindig lang
maken door verschillende structuren)
Kritische periode: definitie
- Kritische periode = plasticiteit/leervermogen van het brein om iets te kunnen leren
- Daalt in de puberteit niet meer in staat om een moedertaal te leren
- Kenmerken
o Periode van grootste plasticiteit
o Tijdstip waarop plasticiteit sterk verminderd is
Vroeg in ontwikkeling
Kort
o Effecten van deprivatie zijn onomkeerbaar
Hoe kunnen we toetsen of er bij taalwerving sprake is van een
kritieke periode?
- Wolfskinderen
o Kon niet praten
o Nauwelijks in aanraking geweest met mensen
o Kon alleen korte woorden leren
- Genie
o Geïsoleerd opgegroeid
o Bijna geen taal, werd gestraft voor het uiten van taal
o Moeite met grammatica en morfologie, fonologie, syntaxis
o Na vier jaar intensieve taaltraining veel moeite met syntactische verplaatsing
(structuurmanipulaties in zinnen)
Tweede taalleerders
- Vooral uitspraak blijkt lastig om op latere leeftijd te leren
o Mate van accent bepaald door AoA (leeftijd waarop je een taal wilt gaan leren)
o Zelfs vroege tweede taalleerders zijn van T1 leerders te onderscheiden
o Algehele cognitieve achteruitgang
,Mogelijke oorzaken kritische periode
- Afname in plasticiteit in taalgerelateerde delen van het brein
o Auditieve cortex voor basale verwerking van geluid
o Centrum van Broca voor taalproductie
o Centrum van Wernicke verantwoordelijk voor taalperceptie
- Gebrek aan toegang tot universele grammatica
- Toename van informatieverwerkingscapaciteit
- Taalgerelateerde delen van het brein krimpen
Kritische periode en taalontwikkeling
- Sommige studies beweren dat gedurende de kritische periode de leervaardigheid gelijk blijft
- Tegenwoordig worden de onset en offset ook beschouwd als onderdeel van de kritische periode
- Kritische periode start bij de geboorte
- Pasgeborenen hebben voorkeur voor hun moedertaal
- Pasgeborenen kunnen minimale paren onderscheiden (bal-dal)
- Wanneer begint de afname in leervaardigheid?
o Dit begint bij kinderen tussen de 4-7 jaar oud af te nemen
- Wanneer eindigt de kritische periode?
o Saxton kritieke periode waarna taalleervermogen volledig verdwijnt is controversieel.
Aannemelijker is een geleidelijke afname in taalleervermogen
o Sensitieve periode (voorzichtigere benadering) i.p.v. kritische periode
Verschillende sensitieve perioden, afhankelijk van type vaardigheid?
Invloed van de omgeving – HC2
Behaviorisme Skinner
- Nadruk op omgevingsfactoren
- Taal wordt gezien als verbaal ‘gedrag’
- Taalverwerving m.b.v. algemene leermechanismen
o Klassieke conditionering
o Operante conditionering (straffen en belonen)
- Belangrijke rol van imiteren en oefenen
- Voornaamste problemen van behaviorisme
o U-shaped development
, o ‘creativiteit’ van de beginnende taalleerder
- Kritiek door Chomsky
o Kinderen produceren uitingen en vervoegingen die ze nooit hebben gehoord (geen imitatie)
o Kinderen zijn creatief in het maken van zinnen
Nativisme Chomsky
- Nadruk op aangeboren taalleervermogen Faculty of Language (universele regels/grammatica
van de taal)
- Taal verschilt fundamenteel van andere cognitieve domeinen
- Kinderen hebben een Language Acquisition Device (later universele grammatica)
o Twee universele regels
Vermijd woordfinale stemhebbende medeklinkers (vermijd be, de ke aan het eind van
het woord)
Zorg dat klanken in de stam en vervoegingen gelijk blijven
- Basis van de universele grammatica is dat alle grammaticale regels universeel zijn, alleen de
volgorde is uniek
Door het ordenen van universele taalregels kan een kind komen tot de juiste grammatica en
uiteindelijk een moedertaal spreken
- Belangrijkste argument voor nativisme is ‘armoede van de stimulus’
o Input bevat niet alle typen constructies die een kind leert en is vaak ambigu (iets kan op
meerdere manieren geïnterpreteerd worden) o.b.v. alleen input is taal dus niet leerbaar
o Input bevat fouten/versprekingen
- Belangrijkste kritiek op nativisme
o Nauwelijks aandacht voor de rol van de omgeving bij taalverwerving
Interactionisme Bruner
- Nadruk op interactie tussen aangeboren taalleervaardigheden én omgeving
- Taalontwikkeling is gerelateerd aan andere ontwikkelingsgebieden
- Language Acquisition Support System strategieën om taalverwerving van kinderen te
ondersteunen
o Scaffolding
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ella21. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now