Summary
Samenvatting Arbeids- en Organisatiepsychologie + WPO
- Course
- Institution
Samenvatting van lessen + notities WPO
[Show more]
Seller
Follow
Otley
Content preview
Arbeids & organisatiepsychologie:Er is een afbakening tussen werknemer en de organisatie.
Situering van de A&O – psychologie:
Historische en maatschappelijke evoluties:
Filosofie:
• Plato:
- Beschrijft ideale Staat als plaats waar individuen die taken toegewezen krijgen waarvoor
best geschikt
- Stelt: geen 2 personen exact gelijk geboren; mensen verschillen qua natuurlijke
begaafdheden
- Stelt militaire geschiktheidstests op om soldaten van ideale Staat te selecteren
• Juan de Dios Huarte y Navarro:
- Grote individuele verschillen
- Verschillende beroepen vereisen verschillende vaardigheidspatronen
- Belang van goede professionele diagnostiek door de staat, zodat men jongeren kan
verplichten het kennisdomein te bestuderen waarvoor meest geschikt
o Voordeel voor staat
o Voordeel voor individu: geen tijd en moeite verspillen
Natuurwetenschappelijke methode:
• Observatie → hypothese → toetsing → verwerping/aanvaarding hypothese
• Bv Milgram experiment
Maatschappelijke ontwikkeling/ sociale invloeden
Humanisme
1
,Eerste academische ontwikkelingen:
• 1876: Wilhelm Wundt:
- Experimentele methode
- Introspectie
• Arbeidspsychologie – consumentenpsychologie:
- 1901: Walter Dill Scott
o Toespraak over psychologie en reclame
o Voor eerst commerciële activiteit linken aan psychologische inzichten
- 1912: Hugo Münsterberg
o Psychology and industrial efficiency
o Toepassen van empirisch – natuurwetenschappelijke methode op selectie
Methodologische invloeden:
• Differentiële psychologie:
- Galton, Pearson:
o Sterke interesse in individuele verschillen
o Experimentele methode
o Ontwikkelen van statistische technieken (gemiddelde, standaardafwijking,
correlatie)
o Basis voor selectiepsychologie
- McKeen Cattell, Binet & Simon, Terman, Yerkes:
o Individuele verschillen in cognitieve vaardigheden
o Intelligentietests
- Guilford, Cattell:
o Individuele verschillen in persoonlijkheid
Evolutie van maatschappelijke beeld over de mens in een arbeidssituatie:
• < 20ste eeuw:
- Werknemer volgt slaafs instructies en heeft geen eigen mening
• De rationeel-economische mens:
- Werknemer heeft vooral rationeel – economische motieven
- Taylor, scientific management:
o Werkmethoden moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijke principes
o Selecteer, train en ontwikkel elke werknemer op een wetenschappelijke manier
o Zorg ervoor dat de geplande werkmethode gevolgd wordt
o Managers analyzeren en plannen, werknemers voeren uit
- Gillbreths, time and motion studies
• De sociale mens:
- Werknemers hebben ook sociale behoeften
- Mayo, Hawthorne effect
• De naar-ontplooiing-zoekende mens:
- Werknemers willen ook persoonlijk iets opsteken van het werk; ze willen ontwikkelen en
bijleren
- Herzberg, tweefactorentheorie:
o Hygiëne factors/ dissatisfiers en motivators/ satisfiers
2
, o Visie:
▪ Extrinsiek is belangrijk, maar daarboven moet ook aandacht besteed
worden aan intrinsiek
▪ Mensen willen graag interessant werk, verantwoordelijkheid,…
▪ Mensen zoeken mogelijkheden om meer van zichzelf in het werk te
leggen
o Kritiek:
▪ Zeer eenvoudig
▪ Slechte repliceerbaarheid
▪ Weinig ruimte voor individuele verschillen
- Job Desing school:
o Organisatie bereikt beste resultaten als werk interessant is
o Taakpakketten kunnen zo samengesteld worden dat ze interessant zijn door:
▪ Job enlargement
▪ Job enrichment
o Kritische bedenkingen:
▪ Individuele verschillen
▪ Verwachtingen door job enrichment
▪ Kunnen alle werknemers de omschakeling wel aan?
▪ Leidinggevende verliest deel macht
▪ Opwaartse verschuiving
• De complexe mens:
- Maslow, behoeftenpyramide:
o Kritische bedenkingen:
▪ 5 behoeften worden niet consistent teruggevonden
▪ Ranking is niet consistent
▪ Strikte hiërarchie wordt niet ondersteund
o Typisch westers
o Individuele verschillen
- mcGregor, X & Y theorie
-
3
, Betekenis van werk vandaag
• Werk = zingever:
- Meer dan enkel geld verdienen
- Latente functies
- Individuele verschillen in werkethiek
o Job involvement vs instrumentele arbeidsoriëntatie
o Arbeidsoriëntaties:
• Niet hetzelfde voor werklozen:
- Economische zekerheid
- Persoonlijke status
- Zelfrealisatie en identiteit
- Sociaal contact
- Tijdstructuur
- Bijdrage tot samenleving
• Gevolgen:
- Daling psychisch welzijn
- Daling levenskwaliteit
- Stijgt terug na lange werkloosheid
- Vergelijkbaar effect bij jobonzekerheid:
o Daling psychisch welzijn
o Depressiviteit
o Psychosomatische klachten
o Daling arbeidssatisfactie
o Daling organizational commitment
Werken: welke prestatie leveren?
• Werken = het leveren van een prestatie
- Gaat over het proces en niet het resultaat
- Het proces valt onder controle van de werknemer, het resultaat niet altijd
- Kan problematisch zijn bij prestatiebeoordelingen
- Taakprestatie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Otley. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78998 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now