Week 1 – Huwelijksvermogensrecht titel 1.6 en 1.7 BW
Actuele stand van zaken
• Titel 1.7: wettelijk stelsel ‘de standaard’ = huwelijksvermogensrecht zoals het normatief
voor iedereen zou moeten gelden (juridisch/maatschappelijk gewenst)
Wettelijke gemeenschap van goederen.
• Sinds 1 jan 2018: nieuwe standaard zoals bepaald in wetsvoorstel 33987
Alleen voor huwelijken gesloten vanaf 1 jan 2018
• Dus: lange tijd 2 stelsels van huwelijksvermogensrecht naast elkaar.
Rechtspraktijk: nieuwe wet van 1 jan 2018 speelt nog geen rol. Het oude recht is net zo
belangrijk als het nieuwe recht.
Voorbeeld: Voor 1 jan 2018 moesten ouders bij een schenking met een uitsluitingsclausule aangeven dat de
schenking privé is zodat de schoonfamilie niet met de schenking ervandoor gaat. Het ene kind kan gehuwd zijn
voor 1 jan 2018 en de ander na 1 jan 2018. Het kind voor 1 jan 2018 moest de uitsluitingsclausule maken, maar
voor het kind na 1 jan 2018 is dat niet nodig als hij getrouwd is in beperkte gemeenschap van goederen.
Inhoud Huwelijksvermogensrecht
Titel 1.6 BW
Geldt voor alle huwelijken, maar niet voor samenwoners zonder huwelijk.
Rechten en verplichtingen van echtgenoten
Art. 1:81 BW = basis huwelijksvermogensrecht
• Getrouwdheid
• Hulp & bijstand
Regeling van langstlevende echtgenoot. Ook na echtscheiding met verplichtingen
(alimentatie: uitwerking van art. 1:81 BW) of overlijden.
Op moment dat het huwelijk door overlijden ontbonden is of de alimentatieplichtige
overleden is, dan houdt de plicht op. De erfgenamen nemen deze plicht niet over.
Art. 1:82 BW
• Verzorging en opvoeding van de kinderen verplichting tov elkaar.
Art. 1:84 BW: Kosten van de huishouding
• Draagplicht: in evenredigheid van inkomen en als dat niet voldoende is, in
evenredigheid van het vermogen.
• Fourneerplicht
• Bijzondere omstandigheden
• Te veel bijdragen aan de kosten van huishouding (Ter Kuile/Kofman)
Niet eeuwig blijven terugvorderen, maar binnen een redelijk termijn (1 jaar).
• Afwijken van art. 1:84 BW door huwelijkse voorwaarden, maar ook in onderhands
stuk.
• Onderhoudsplicht bij niet-samenwonen samen eigenaar dus samen kosten delen
en degene die blijft wonen moet …
Titel 3.7: als het huwelijk is ontbonden dan krijg je een ontbonden gemeenschap
Art. 1:85 BW
• Aansprakelijkheid voor schulden gewone gang van de huishouding
, • Contractspartij aansprakelijk voor de betaling van het nakomen van het contract
dat hij heeft gesloten.
• ‘Tweehoofdige’ aansprakelijkheid beide echtelieden hoofdelijk aansprakelijk.
Degene die boodschappen doet is contractspartij en is aansprakelijk voor het betalen
en nakomen van het contract. Art. 1:85 BW maakt de andere echtgenoot ook
aansprakelijk omdat het gaat om de gewone gang van huishouding.
Schuldeiser kan kiezen welke van de echtgenoten hij aanspreekt. Die echtgenoot
moet de schuld dan geheel betalen.
• Gewone gang van huishouding = afhankelijk van het inkomen en het
uitgavenpatroon.
Art. 1:87 BW: vergoedingsrechten (en plichten) beleggingsleer.
Ene echtgenoot onttrekt geld uit het vermogen van de andere echtgenoot.
De ene echtgenoot koopt een huis en de ander investeert in het huis en wil daar een vergoeding voor.
a. Nominaliteitsleer = verplichtingen tot betaling van geldsom worden voldaan door
betaling van het nominale bedrag van de verschuldigde som, ongeacht de
waardestijging of -daling van het geld.
b. Beleggingsleer (art. 1:87 BW) = economisch belang (Kriek-Smit); degene die
geïnvesteerd heeft loopt economisch risico; investering meer of minder waard wordt.
= Vergoeding van gedeelte van de waarde van het goed op tijdstip waarop de
vergoeding wordt voldaan.
Als geïnvesteerd is in een woning en die is meer of minder waard geworden is dan
krijg je dat in evenredigheid van je investering terug.
a. Wat is uit het vermogen van de investerende echtgenoot gekomen
b. Wat is er van geïnvesteerde gedeelte over of wat is ervan geworden
evenredigheid met investering terug.
Wat is er geïnvesteerd en welk percentage van het goed bedraagt de investering?
Uitzonderingen nominale waarde (lid 3):
- Zonder toestemming van echtgenoot tenminste nominale bedrag.
- Consumptiegoederen (verbruik) altijd nominaal terugbetaald.
- Inmiddels vervreemde goederen zonder vervanging: Later de investering
vervreemd en niks in de plaats gekomen waarde op moment van investering
(nominale bedrag).
Kriek-Smit: huis gefinancierd door de vrouw en stond op naam van de man. Uiteindelijk was het huis
op moment van de echtscheiding veel meer waard. De vrouw wilde niet alleen haar geïnvesteerde
geld maar ook meedelen in de waardegroei. Aanvankelijk was beslist dat ze alleen haar nominale
vordering zou krijgen. HR: naar billijkheid (billijkheidscorrectie) meer gegeven dan lening nominale
vordering. Als wettelijke regeling is de beleggingsleer opgenomen.
• Vergoedingsplicht bij vermogensverschuiving
• Vergoeding van gedeelte van de waarde van het goed op het tijdstip waarop de
vergoeding wordt voldaan = beleggingsleer.
• Regelend recht = afwijken bij huwelijkse voorwaarden.
Geen vergoeding verschuldigd in geval van voldoening aan een natuurlijke verbintenis.
Tijdens het huwelijk verjaren vorderingen tussen echtgenoten niet.
Koude uitsluiting = niks gemeenschappelijk. Ieder een eigen vermogen.
Vragen:
,Door koude uitsluiting is verrekening uitgesloten.
1/5e dus 200.000 euro. Om de vergoedingsrechten moet precies weten wat iets waard is op
het moment van de investering doormiddel van een waardetaxatie.
Bij geldlening bij een bank altijd hoofdelijke verbondenheid.
Uit privémiddelen worden de schulden afgelost door de man A. A heeft hele lening afgelost.
De woning van 200.000 euro en gefinancierd na 20 jaar.
Hij krijgt zijn investering terug van 200.000 euro en de oevrige 300.000 delen ze samen. A
krijgt dus 350.000 euro en B 150.000 euro.
Beperkingen in de handelingsbevoegdheid van de echtgenoten
Art. 1:88 BW: toestemming andere echtgenoot vereist voor handelingen, anders
handelingonbekwaam:
• Overeenkomsten strekkende tot vervreemding, bezwaring of in gebruikgeving en
rechtshandelingen strekkende tot beëindiging van het gebruik van de echtelijke
woning en toebehoren.
• Giften met uitzondering van de gebruikelijke niet bovenmatige.
• Overeenkomsten die ertoe strekken zich als borg of hoofdelijk schuldenaar te
verbinden, zich voor een derde sterk te maken of zich tot zekerheid van een schuld
van een derde te verbinden, uitz. normale beroep of bedrijf.
• Overeenkomsten van koop of afbetaling, uitz. normale beroep of bedrijf.
Beroep art. 1:88 BW gezinsbeschermende bepaling: alleen door andere echtgenoot
beroep doen op vernietigbaarheid. Binnen 3 jaar moet beroep op vernietiging.
Sanctie op ontbreken van toestemming handelingsonbekwaam:
• Vernietiging; art. 1:89 BW
• Uitzondering; derden te goeder trouw
Art. 1:90 BW: Bestuur
Goederenrechtelijke afdeling van huwelijksvermogensrecht.
Bestuur = beschikken en het verrichten van feitelijke handelingen. Het gaat niet om
obligatoire handelingen (ovk sluiten).
Een echtgenoot is bevoegd tot het bestuur van zijn eigen goederen en tot het bestuur van
goederen van een gemeenschap.
• Bestuur eigen goederen
• Bestuur gemeenschapsgoederen (art. 1:97 BW)
Wat is bestuur?
Art. 1:90 lid 2 BW:
• Uitoefening van de aan dat goed verbonden bevoegdheden
• Beschikken en feitelijk handelen
• Geen limitatieve opsomming
• Overlaten van bestuur
• Toetreden bij bestuursonbevoegd handelen
• Bestuursopdracht (art. 1:91 BW)
, Alles wat in de gemeenschap valt, valt onder het gezamenlijke bestuur. Een erfgename is
altijd bestuurder. Bij samen het bestuur dan kan je alleen beschikken over het aandeel in de
gemeenschap.
Bestuur: boek 1 en boek 3 titel 7.
Derdenbescherming bij bestuursbevoegdheid
Art. 1:92 lid 1 BW
• Verhouding tot art. 3:86 BW
• Verzet tegen stoornis (art. 1:92 lid 2 BW)
Echtgenoot achter komt dat een goed is verdwenen uit de echtelijke woning. Dan kan hij
het terugvorderen door de derde te verstoren.
• Derdenbescherming tegen niet-opeisbaarheid vergoedingsrechten (art. 1:92 lid 3 BW)
Kenbaarheid is minder streng dan niet weten of hoeven te weten uit art. 3:11 BW, maar
echtgenoot kan als die snel in de gaten heeft ook makkelijk terugvorderen.
Versoepeling van de goeder trouw.
Titel 1.7 BW : De wettelijke gemeenschap van goederen
Geldt voor alle gemeenschappen.
Art. 1:93 BW: wettelijk gemeenschap van goederen
• Ontstaat van rechtswege
• Op de dag van huwelijksvoltrekking
• In beginsel alle goederen en schulden van beide echtgenoten, behoudens hetgeen
bepaald in art. 1:94 lid 2, 5 & 7 BW
Rechtskarakter huwelijksgemeenschap
• Maatschap
• Communio pro partibus indivisis (Romeinse recht)
• Gezaamde hand (Germaanse recht)
• Mede-eigendom
• Rechtspersoonlijkheid
• Bijzondere gemeenschap
Wat valt buiten de gemeenschap?
Art. 1:94 Lid 2 BW:
a. Goederen krachtens erfopvolging bij versterf, making, lastbevoordeling of gift
verkregen
b. Pensioenrecht (wet Verevening Pensieonrechten en rechten op
nabestaandenpensioen) alleen bij huwelijkse voorwaarden of
echtscheidingsconvenant afwijken van pensioenverevening.
c. Rechten ivm art. 29, 30 en 34 Boek 4 BW
Alles wat geërfd wordt valt buiten de gemeenschap van goederen.
Voorbeeld: 10.000 euro geërfd en geïnvesteerd in de verbouwing. Er moet aangetoond worden wat geërfd is.
Hof: krachtens uitsluitingsclausule verkregen om schulden van gemeenschap te voldoen dan heeft mevrouw een
vergoedingsvordering op de gemeenschap. Hof: op = op
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frederiquehubbelmeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.