Cursus MKA
Prof Politis, prof Declerck
Lesmateriaal
• Cursustekst
• Hoorcolleges: meer dan wat te kennen is
• Examenvragen (op voorhand gegeven)
• In deze cursus: volledige cursustekst + integratie van de lessen (de delen die belangrijk
waren) + oplossing van de examenvragen doorheen de cursus.
Examen: bestaat uit 5 delen
1. Deelname practicum (2p)
2. 2 kennisvragen (4p+4p) uit lijst
3. 1 casusvraag (5p)
4. 1 beschouwelijke vraag (5p)
➔ Het volstaat dus niet om enkel de lijst met vragen vanbuiten te leren! Je moet echt wel de
cursus kennen.
➔ Samen met NKO (ook open vragen)
Inhoud
1. Propedeutica – technische onderzoeken
o NIET, dit is voor het practicum.
2. Harde tandweefsels
3. Medisch gecompromitteerde pt en mondzorg
4. Aangeboren misvormingen (malformaties) gelaat en hals
5. Traumatologie van tanden, kaken en gelaatsschedel
6. Orthognatische heelkunde
7. Mondmucosaletsels
8. Aandoeningen van de speekselklieren
9. Infecties van de orofaciale streek
10. MKA oncologie van de weke delen
11. Edentulisme
Tip: MKA + NKO is echt heel veel, begin er tijdig aan! Er zijn in dit vak ook heel veel nieuwe begrippen
waarmee we nog niet vertrouwd zijn dus het gaat niet heel vlot.
• De lessen zijn niet heel gestructureerd, ook de ppt is vaak niet duidelijk.
• De cursustekst en de lessen komen ook vaak niet overeen!
• Belangrijkste les om te kijken: medisch gecomprommiteerde pt → probeer deze wel te kijken
want dit hoofdstuk wordt bevraagd als een casusvraag.
Zwart wit afdrukken volstaat omdat er niet veel afbeeldingen zijn. Soms is het wel nuttig om de
afbeeldingen van de examenvragen ook in kleur te bekijken.
1
,H2 Harde tandweefsels
Declerck
Examenvragen:
1. Bespreek zuigflescariës
2. Bespreek het pH-verloop van de tandplaque en de implicaties ervan voor 'voedings'-
gewoonten (snoepconsumpties)
3. Bespreek de etiologie van tandbederf
4. Is melk even schadelijk als suiker voor de tanden?
5. In welke graad van tandbederf is pijn het meest prominent? Waarom?
6. Welke is de rol van een fopspeen bij het ontstaan van tandbederf bij kinderen?
7. Wat is de rol van fluor bij de preventie en/of behandeling van cariës?
8. Men zegt soms dat xylitol-bevattende kauwgom goed is tegen tandbederf. Is dat een mythe?
9. Bespreek de pre-eruptieve en/of formatieve STRUCTUUR afwijkingen van de tanden.
10. Bespreek de post-eruptieve en/of formatieve STRUCTUUR afwijkingen van de tanden.
11. Bespreek de oorzaken van exogene verkleuringen van tanden.
12. Bespreek de oorzaken van endogene verkleuringen van tanden.
13. Bespreek de verschillende vormen van hypodontie.
14. Wat is een mesiodens?
15. De transitie van melkgebit naar definitief gebit gaat soms gepaard met problemen bij het
wisselen. Bespreek er 4.
16. Wat zijn gewoonlijke problemen bij de doorbraak van melktanden? Wat doe je eraan? Moet
je ergens op letten?
17. Geef het tandnummer (2cijferig) van de blijvende eerste molaar in de rechter bovenkaak
18. Geef het tandnummer (2cijferig) van de eerste melkmolaar in de linker onderkaak
19. Welke tand is tand met nummer 73? In welk kwadrant bevindt zich deze tand?
20. Welke tandafwijking zie je op deze foto; welke zijn mogelijke lokale oorzaken? welke
diagnose (afb 1)
a. Persisterende melktanden
21. Welke diagnose stel je op onderstaande foto? wat zijn mogelijke oorzaken? (afb 2)
a. Wortelcariës
2
,Anatomie van gebit en tanden
Vorming gebitselementen:
• Ectodermale en mesenchymale structuren betrokken
• Start 6e à 7e week na conceptie
o Dus als je zo vroeg in de zwangerschap nog medicatie, RT,… krijgt zal dit invloed
hebben.
• Voltooid 2j na doorbraak in mondholte
Heel wat metabole, omgevings- en/of lokale stoornissen kunnen impact hebben op ontwikkeling
Samenstelling van gebit
Melkgebit:
• 20 gebitselementen
• Onderkaak: 10, bovenkaak 10
• 5 per kaakhelft of kwadrant
• Vertrekkend van middellijn onderscheiden we
o 2 snijtanden
▪ 1 centrale
▪ 1 laterale
o 1 hoektand
o 2 melkmolaren
• Spleetjes tussen tanden is normaal: anders zou er
later geen plaats zijn.
Definitief gebit
• 32 gebitselementen
• Onderkaak: 16, bovenkaak 16
• 8 per kaakhelft of kwadrant
• Vertrekkend van middellijn onderscheiden we
o 2 snijtanden
▪ 1 centrale
▪ 1 laterale
o 1 hoektand
o 2 premolaren
o 3 molaren
▪ 3e = wijsheidstand of verstandskies
3
, Nummering van tanden en kwadranten
Kwadranten
• Onder- en bovenkaakhelft – verdeling in 2 helften → 4 kwadranten
• Kwadrant 1 = rechts bovenaan voor pt enzovoort (zie afb)
• In melkgebit: kwadranten worden genummerd van 5 tot 8 op zelfde manier als volwassen
Tanden
• Elke tand krijgt een nummer
• 1e cijfer = kwadrant
• 2e cijfer = plaats van tand op tandboog
o 1 tot 8 in definitief gebit
o 1 tot 5 in melkgebit
EXAMEN
• Geef het tandnummer van de blijvende eerste molaar in de rechter bovenkaak
o 16
• Geef het tandnummer van de eerste melkmolaar in de linker onderkaak
o 74
• Welke tand is tand met nummer 73? In welk kwadrant bevindt zich deze tand?
o 7e kwadrant
o = kwadrant in melkgebit waar tanden van de linker onderkaak zich bevinden.
4
Prof Politis, prof Declerck
Lesmateriaal
• Cursustekst
• Hoorcolleges: meer dan wat te kennen is
• Examenvragen (op voorhand gegeven)
• In deze cursus: volledige cursustekst + integratie van de lessen (de delen die belangrijk
waren) + oplossing van de examenvragen doorheen de cursus.
Examen: bestaat uit 5 delen
1. Deelname practicum (2p)
2. 2 kennisvragen (4p+4p) uit lijst
3. 1 casusvraag (5p)
4. 1 beschouwelijke vraag (5p)
➔ Het volstaat dus niet om enkel de lijst met vragen vanbuiten te leren! Je moet echt wel de
cursus kennen.
➔ Samen met NKO (ook open vragen)
Inhoud
1. Propedeutica – technische onderzoeken
o NIET, dit is voor het practicum.
2. Harde tandweefsels
3. Medisch gecompromitteerde pt en mondzorg
4. Aangeboren misvormingen (malformaties) gelaat en hals
5. Traumatologie van tanden, kaken en gelaatsschedel
6. Orthognatische heelkunde
7. Mondmucosaletsels
8. Aandoeningen van de speekselklieren
9. Infecties van de orofaciale streek
10. MKA oncologie van de weke delen
11. Edentulisme
Tip: MKA + NKO is echt heel veel, begin er tijdig aan! Er zijn in dit vak ook heel veel nieuwe begrippen
waarmee we nog niet vertrouwd zijn dus het gaat niet heel vlot.
• De lessen zijn niet heel gestructureerd, ook de ppt is vaak niet duidelijk.
• De cursustekst en de lessen komen ook vaak niet overeen!
• Belangrijkste les om te kijken: medisch gecomprommiteerde pt → probeer deze wel te kijken
want dit hoofdstuk wordt bevraagd als een casusvraag.
Zwart wit afdrukken volstaat omdat er niet veel afbeeldingen zijn. Soms is het wel nuttig om de
afbeeldingen van de examenvragen ook in kleur te bekijken.
1
,H2 Harde tandweefsels
Declerck
Examenvragen:
1. Bespreek zuigflescariës
2. Bespreek het pH-verloop van de tandplaque en de implicaties ervan voor 'voedings'-
gewoonten (snoepconsumpties)
3. Bespreek de etiologie van tandbederf
4. Is melk even schadelijk als suiker voor de tanden?
5. In welke graad van tandbederf is pijn het meest prominent? Waarom?
6. Welke is de rol van een fopspeen bij het ontstaan van tandbederf bij kinderen?
7. Wat is de rol van fluor bij de preventie en/of behandeling van cariës?
8. Men zegt soms dat xylitol-bevattende kauwgom goed is tegen tandbederf. Is dat een mythe?
9. Bespreek de pre-eruptieve en/of formatieve STRUCTUUR afwijkingen van de tanden.
10. Bespreek de post-eruptieve en/of formatieve STRUCTUUR afwijkingen van de tanden.
11. Bespreek de oorzaken van exogene verkleuringen van tanden.
12. Bespreek de oorzaken van endogene verkleuringen van tanden.
13. Bespreek de verschillende vormen van hypodontie.
14. Wat is een mesiodens?
15. De transitie van melkgebit naar definitief gebit gaat soms gepaard met problemen bij het
wisselen. Bespreek er 4.
16. Wat zijn gewoonlijke problemen bij de doorbraak van melktanden? Wat doe je eraan? Moet
je ergens op letten?
17. Geef het tandnummer (2cijferig) van de blijvende eerste molaar in de rechter bovenkaak
18. Geef het tandnummer (2cijferig) van de eerste melkmolaar in de linker onderkaak
19. Welke tand is tand met nummer 73? In welk kwadrant bevindt zich deze tand?
20. Welke tandafwijking zie je op deze foto; welke zijn mogelijke lokale oorzaken? welke
diagnose (afb 1)
a. Persisterende melktanden
21. Welke diagnose stel je op onderstaande foto? wat zijn mogelijke oorzaken? (afb 2)
a. Wortelcariës
2
,Anatomie van gebit en tanden
Vorming gebitselementen:
• Ectodermale en mesenchymale structuren betrokken
• Start 6e à 7e week na conceptie
o Dus als je zo vroeg in de zwangerschap nog medicatie, RT,… krijgt zal dit invloed
hebben.
• Voltooid 2j na doorbraak in mondholte
Heel wat metabole, omgevings- en/of lokale stoornissen kunnen impact hebben op ontwikkeling
Samenstelling van gebit
Melkgebit:
• 20 gebitselementen
• Onderkaak: 10, bovenkaak 10
• 5 per kaakhelft of kwadrant
• Vertrekkend van middellijn onderscheiden we
o 2 snijtanden
▪ 1 centrale
▪ 1 laterale
o 1 hoektand
o 2 melkmolaren
• Spleetjes tussen tanden is normaal: anders zou er
later geen plaats zijn.
Definitief gebit
• 32 gebitselementen
• Onderkaak: 16, bovenkaak 16
• 8 per kaakhelft of kwadrant
• Vertrekkend van middellijn onderscheiden we
o 2 snijtanden
▪ 1 centrale
▪ 1 laterale
o 1 hoektand
o 2 premolaren
o 3 molaren
▪ 3e = wijsheidstand of verstandskies
3
, Nummering van tanden en kwadranten
Kwadranten
• Onder- en bovenkaakhelft – verdeling in 2 helften → 4 kwadranten
• Kwadrant 1 = rechts bovenaan voor pt enzovoort (zie afb)
• In melkgebit: kwadranten worden genummerd van 5 tot 8 op zelfde manier als volwassen
Tanden
• Elke tand krijgt een nummer
• 1e cijfer = kwadrant
• 2e cijfer = plaats van tand op tandboog
o 1 tot 8 in definitief gebit
o 1 tot 5 in melkgebit
EXAMEN
• Geef het tandnummer van de blijvende eerste molaar in de rechter bovenkaak
o 16
• Geef het tandnummer van de eerste melkmolaar in de linker onderkaak
o 74
• Welke tand is tand met nummer 73? In welk kwadrant bevindt zich deze tand?
o 7e kwadrant
o = kwadrant in melkgebit waar tanden van de linker onderkaak zich bevinden.
4
