Samenvatting waarin het het heel boek van basiskennis taalonderwijs wordt besproken. Goed te gebruiken voor kennisbasis toets Nederlands PABO 3, maar ook fijne samenvatting voor pabo 1 en 2.
Hoofdstuk 1: de kennisbasis van de Nederlandse taal
§1: opzet van kennisbasis
Worden steeds hogere eisen gesteld aan kennisniveau van iedereen.
In KB taal wordt beschreven wat leraar basisonderwijs moet weten om goed
taalonderwijs te kunnen geven.
Verdeeld in 9 domeinen:
o Mondelinge taalvaardigheid
o Woordenschat
o Beginnende geletterdheid
o Voortgezet technisch lezen
o Begrijpend lezen
o Stellen
o Jeugdliteratuur
o Taalbeschouwing.
o Spelling.
4 invalshoeken
Leerinhoud
= wat de basisschoolleerling moet weten en kunnen in een bepaald domein.
Kerndoelen en tussendoelen.
Vaardigheden die kinderen moeten hebben bij het schrijven van een tekst of het
spellen van woorden.
Domeindidactiek
= manier waarop je de leerinhoud van een bepaald domein aan kinderen onderwijst.
Vaardigheden die een leerkracht moet hebben om goed onderwijs te kunnen geven
in een bepaald taaldomein.
Het fundament
Bij elk domein heb je achtergrondkennis nodig. = fundament.
Theorieën over leesproces.
Taaldidactiek en taalbeleid
De opsplitsing van taalonderwijs is stijf, domeinen lopen door elkaar.
Algemene taaldidactische principes.
§2: inhoud van kennisbasis
Kennisbasis is verzameling van begrippen die belangrijk zijn voor het geven van
taalonderwijs.
Literatuurlijst.
Kennisbasis is naslagwerk.
§3: toetsing van kennisbasis
Landelijke toets met 100 vragen.
Hoofdstuk 2: taalonderwijs en taal
,§1: taalonderwijs
In basisonderwijs wordt veel tijd en energie gestoken in het taalonderwijs.
Meeste scholen 8 uur per week aan taal.
Belang van taalonderwijs
Kinderen leren moeiteloos hun moedertaal.
Kinderen maken zich taal eigen in normale interactie met hun omgeving.
Waarom wel onderwijs geven:
o Schriftelijke taalvaardigheid leren kinderen niet spontaan.
Gebeurd op school.
Vooral taalzwakke kinderen hebben hulp nodig.
o Niet alle kinderen kunnen zich zelfstandig een bepaald niveau van
taalvaardigheid eigen maken.
Taalzwakke kinderen kunnen niet alles onder woorden brengen. Ze
hebben hier hulp bij nodig.
o Op school leer je een ander soort taalgebruik dan in het dagelijks leven.
Staandaardnederlands
Regels voor taal.
Je leert uitdrukkingen en begrippen die je in dagelijks leven niet heel
vaak tegen komt.
Zinnen uit elkaar halen.
o Bepaalde taalvormen leer je alleen met behulp van het taalonderwijs.
Je leert bepaalde taalvormen niet in het dagelijks taalgebruik en bij de
verschillende vakken op school is er ook geen tijd voor.
Je leert iets van de wereld om je heen en taal is communicatiemiddel.
o Als je kinderen plezier in het lezen van boeken wil bijbrengen, dan moet je
daar apart aandacht aan besteden.
Boeken bieden mogelijkheden om weg te duiken van wereld.
Kunt plezier alleen bevorderen als je kinderen in aanraking brengt met
boeken.
Taalonderwijs op de basisschool
Taalonderwijs wordt vaak gesplitst in verschillende onderdelen of domeinen.
Kinderen leren lezen met behulp van methode.
Bij taalonderwijs ligt nadruk sterk op schriftelijk taalgebruik
Methode heeft voordelen voor leerkracht.
In de kerndoelen is taalonderwijs opgesplitst in 3 onderdelen:
o Mondeling onderwijs
o Schriftelijk onderwijs
o Taalbeschouwing.
Indeling vaak vanaf groep 3.
Zorgt voor overzicht.
Mondelinge taalvaardigheid
Spreken en luisteren en voeren van gesprekken centraal.
Discussie, spreekbeurt.
Spreek- en luisterstrategieën leren hanteren.
Woordenschat
Aanleren van betekenis van nieuwe woorden, uitdrukkingen, zegswijzen en
spreekwoorden.
Strategieën aanleren om achter betekenis van onbekende woorden te komen.
Belangrijker geworden.
, Leren van nieuwe woorden ontwikkelen spreek- en luistervaardigheid.
Beginnende geletterdheid
Geletterdheid = het vermogen om schriftelijke taal te begrijpen en te gebruiken.
Ontwikkeling van geletterdheid worden 3 stadia onderscheiden:
o Ontluikende geletterdheid = voorschoolse periode.
o Beginnende geletterdheid = groep 1 – 3.
o Gevorderde geletterdheid = na groep 3.
Geen domein, maar fase.
Aanvankelijk lezen: leren lezen in groep 3. Beginselen van het lezen bijbrengen.
Aparte methode.
Voortgezet technisch lezen
= gaat om het kunnen ontcijferen van letters het hardop lezen van woorden.
Efficiënte leesstrategieën.
Vaardigheid van het decoderen van de teksten vergroten.
Begrijpend lezen
= begrijpen van de tekst, het achterhalen van de bedoeling.
Stellen van vragen over tekst.
Stellen
= schrijven van teksten.
Gedachten, ervaringen en waarnemingen weergeven in vorm van verschillende
soorten tekst.
Jeugdliteratuur
Lezen van literaire teksten staat centraal.
Informatieve boeken en fictie.
Doel is kinderen in aanraking brengen met verschillende genres.
Ontwikkelen literaire smaak.
Taalbeschouwing
Kinderen laten reflecteren op de taalvorm, de manier waarop iets is verwoord en het
gebruik van taal.
Het gaat erom dat kinderen in de vorm van de taal bijzonderheden en regelmaat
ontdekken.
Traditionele grammatica, ontleden.
Spelling
Kinderen kunnen de meest voorkomende woorden correct schrijven en belangrijkste
spellingsregels toepassen.
Hanteren van interpunctie.
§2: taalsysteem
Taal is communicatie
We kiezen automatisch goede woorden en juiste zinsconstructies.
Taal is ingewikkeld systeem met veel regels.
Functies van taal
Grote rol in leven
Taal heeft verschillende functies voor mensen:
, o Communicatieve/sociale functie
o Conceptualiserende/cognitieve functie
o Expressieve functie
Communicatieve functie
Door middel van taal maken we contact met mensen.
Taal als communicatiemiddel.
Spreker geeft boodschap door aan hoorder.
Interactie tussen mensen.
Sociale taalfuncties:
o Zelfhandhaving: jezelf beschermen en verdedigen door middel van taal.
o Zelfsturing: ordenen met woorden en plannen aankondigen.
o Sturing van anderen: sturen van eigen handelen of gedrag van anderen.
o Structurering van gesprek: taal gebruiken om gespreksverloop te
beïnvloeden.
Conceptualiserende functie
Taal als hulpmiddel om je gedachten te ordenen en greep te krijgen op werkelijkheid.
Verwijzen naar betekenissen en concepten in de werkelijkheid met taal.
3 conceptualiserende functies:
o Rapporteren: verslag doen van iets wat in de werkelijkheid voor komt.
o Redeneren: extra denkstap. Je ordent de gebeurtenis chronologisch, trekt
conclusies.
o Projecteren: proberen te verplaatsen in gedachten en gevoelens van iemand
anders.
Expressieve taalfunctie
Taal om te experimenteren, gevoelens te uiten.
Woordkeuze
Verschillende niveaus van taal
Taal gebruiken we om met anderen te communiceren.
Taal is gebonden aan bepaalde regels.
Je kunt veel fouten maken.
Taal is een systeem dat opgebouwd is uit allerlei elementen: klanken, woorden,
zinnen, teksten.
Voor samenvoegen van elementen zijn regels.
Niveaus: zie hfst. 10.
Recursief systeem: een element van taal kan weer eenzelfde element van de taal
bevatten.
Hoofdstuk 3: mondelinge taalvaardigheid
§1: Taalverwerving
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottevranken00. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.23. You're not tied to anything after your purchase.
