Beroep 3A
Hoofdstuk 1 – Leren: een complex en onzichtbaar proces
1.1 Algemeen beeld van het fenomeen leren
• Drie vormen van leren:
§ Formeel leren
- Georganiseerd leren dat plaatsvindt binnen reguliere onderwijs-, trainings- of
opleidingsinstituten.
- Gestructureerd door expliciete leerdoelen, beschikbare tijd om te leren en didactische
ondersteuning.
- Voldoet aan bepaalde kwaliteitseisen.
- Leidt tot een officieel erkend diploma of certificaat met civiel effect.
§ Informeel leren
- Niet doelgericht.
- Niet georganiseerd.
- Kan overal plaatsvinden.
- Treedt spontaan op als ‘bijproduct’ van niet op leren gerichte activiteiten.
- Leidt niet tot een officieel erkend diploma of certificaat.
- Netwerkleren is een vorm van informeel leren.
§ Non-formeel leren
- Doelgericht.
- Georganiseerd.
- Vindt meestal plaats buiten de reguliere onderwijs- of opleidingsinstituten.
- Wordt niet per definitie afgesloten met en bewijs van bekwaamheid of een erkend diploma
met maatschappelijk effect.
- Voorbeelden van non-formeel leren zijn het bezoeken van congressen, het volgen van
langlopende cursussen, het volgende van langlopende trainingen en het ondernemen van
studiereizen.
• Nog twee indelingen met betrekking tot leren
§ Indeling op leerinhoud:
- Cognitief
- Sociaal-affectief
- Psychomotorisch
- Competentieleren
§ Indeling van de sturing van het leerproces:
- Geleid
- Begeleid
- Zelfstandig (of zelfregulerend leren)
1.2 Leren, rijping en de rol van de hersenen
1.2.1 Leren en rijping
• Leren volgens de vroege psychologie:
§ Er is alleen sprake van leren als het waarneembare gedrag is gewijzigd door buiten het individu
gelegen factoren.
§ Er is sprake van rijping als de gedragsverandering toegeschreven kan worden aan biologische
factoren.
- In de persoon of het organisme gelegen factoren.
§ Ontwikkeling als bijgevolg als de accumulatie (opeenstapeling) van leerervaring.
- Rijping creëert de voorwaarden die leren mogelijk maken.
, Hoofdstuk 1 1755945 Josh Tukker
Leren: een complex en onzichtbaar proces
• Leren volgens de huidige psychologie:
§ Er bestaat wel een verschil tussen leren en rijping, maar het onderscheid tussen de begrippen
is minder scherp.
- Voorbeeld: het kunnen lopen van een 1-jarig kind.
® Vroegere psychologie: vorm van rijping, omdat het een resultaat is van fysiologische
veranderingen in het centrale zenuwstelsel.
® Huidige psychologie: ook de omgevingsfactoren zijn van belang.
o Een kind ziet mensen in verticale positie.
o Een kind kan zich optrekken in een box.
• Elementaire gedragsveranderingen komen niet spontaan tot stand, maar ze vereisen de
aanwezigheid van stimulerende factoren.
1.2.2 Rol van de hersenen
• De hersenen hebben een structuur. Deze hersenstructuur bestaat grofweg uit de grote hersenen,
de kleine hersenen en de hersenstam.
§ Het bovenste gedeelte van de stam wordt gevormd door de middenhersenen en de pons.
§ Het onderste gedeelte van de stam, het verlengde merg, vormt de verbinding met het
ruggenmerg.
Limbisch systeem
Schorswinding
Thalamus
Hersengewelf
Amygdala
Middenhersenen
Hippocampus
Pons
Kleine hersenen
Verlengde merg
• De grote hersenen zijn verdeeld in twee helften, ook wel de hemisferen genoemd, die met elkaar
verbonden zijn door de hersenbalk.
§ De buitenkant bestaat uit de cortex (of hersenschors) en ligt om de middenhersenen geplooid.
§ Elke hersenhelft bestaat uit vier kwabben:
- Frontaalkwab (of frontale cortex)
® Heeft onder andere te maken met beoordeling, problemen oplossen, spreken en
schrijven, intelligentie, concentratie, impulscontrole, doelgerichtheid en zelfbeeld.
® In een deelgebied van de frontaalkwab achter ons voorhoofd ligt de prefrontale cortex.
o Veel leerprocessen vinden hier plaats en cognitieve vaardigheden (zoals plannen)
worden hier geregeld.
o Dit gebied is pas in de late adolescentie uitgerijpt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller joshtukker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.46. You're not tied to anything after your purchase.