Aanvankelijk schrijven
Schrijven is een complexe, motorische activiteit met cognitieve, motorische, creatieve, ruimtelijke en
culturele aspecten, die bestaat uit doelgerichte bewegingen .
• vormonderscheidingsvermogen, kritische waarneming: verschillen of ‘fouten’ herkennen (m en n
of B en D onderscheiden)
• oog-handcoördinatie: samenwerking van ogen en schrijfhand
• lateralisatie: voorkeur schrijfhand
• automatiseren van bewegingen
3 belangrijke dingen bij het aanvankelijk schrijven:
1) Goede potloopgreep: direpuntsgreep
hulpmiddelen: kneedbaar gom, mallen,..
Leerlijn (in stijgende moeilijkheidsgraad):
Voorbereidend schrijven bij kleuters gebeurt best met wascokrijt. Dit is vettig, glijdt goed en
is heel goed om grote vormen te maken.
Het potlood is fijner materiaal en is het meest aangename om in het eerste leerjaar te
gebruiken om te leren schrijven.
De rollerpen of de balpen heeft opnieuw een fijnere punt.
Eventueel een vulpen
2) Correcte en ontspannen schrijfhouding (7)
voeten plat op de grond + naast elkaar
stoel goed aangeschoven + niet te hoog/ te laag
rug tegen rugleuning bovenlichaam licht voorovergebogen
afstand tussen ogen + schrijfoppervlak = ongeveer 30 cm
blad of schrift onder hoek van 20° niet-schrijvende hand ligt op papier
,3) bladligging
2. leerlijn
Voorbereidend schrijven (laatste KL en L1)
• ontwikkeling van spieren in hand en vingers
• overgang van grote schrijfbewegingen naar fijnmotorische oefeningen
• aanleren correcte schrijfhouding, potloodgreep en bladligging
Beginnend schrijven (L1 en L2)
• schrijven met correcte potloodgreep, schrijfhouding en bladligging
• aanleren van letters en hoofdletters en hun verbindingen
• aanleren van cijfers
Voortgezet schrijven (L3 e.v.)
• schrijven met correcte potloodgreep, schrijfhouding en bladligging
• automatiseren letters en hun verbindingen
• afbouw schrijven met hulplijnen: schrijven op een grondlijn
• schrijven zonder voorbeeld
• sneller schrijven (tempo ↑)
• begeleiding naar persoonlijk handschrift
,verschillende handschriften:
Schneider
D’Haese
3. Evaluatie
het schrijfproduct: hoe ziet de neerslag op het blad eruit, wat kunnen we lezen?
het schrijfproces (houding en pengreep): hoe komt het product tot stand?
welke houding wordt aangenomen? zijn de potloodgreep en de bladligging goed?
de snelheid: schrijft het kind vlot en snel of gaat het stroef en langzaam?
Observeren tijdens schrijven + feedback geven over product en proces
, Creatief schrijven
1. Inleiding
Spelling is een ondersteunende vaardigheid die je nodig hebt om creatief te schrijven. Spelling ook
makkelijker om te geven dan creatief schrijven kan je tegelijk geven.
Schrijven = taalvaardigheid verschillende domeinen:
kwaliteit van geschreven teksten is niet erg hoog
instructies en feedback schieten vaak tekort
reflecteren na schrijfopdrachten gebeurt weinig
schrijfontwikkeling van lln wordt in weinig scholen opgevolgd
2. Wat is schrijven?
Schrijven en lezen = schriftelijke vaardigheden
Schrijven en spreken = productieve vaardigheden, maar belangrijke verschillen:
bij schrijven niet alleen ideeën structureren maar ook geordend op papier zetten
vaak ontbreekt onmiddellijke feedback (wel bij spreken) *
geen non-verbale signalen bij schrijven *
schrijven= niet vluchtig en blijvend van aard
* digitale communicatievormen stuk van toepassing (emoticons + antwoord)
Kleuters ‘schrijven’ al via tekeningen of proberen zelf te schrijven
‘denkend schrijven’ in de 2de graad bv. Schrijfopdrachten in boek
Functies van taal/schrijven:
- communicatieve functie (brief/mails): concrete boodschap doorgeven
- expressieve functie (gedicht/liedje): gevoelens en gedachten uiten op papier
- conceptualiserende functie (schema/samenvatting): schrijven helpt om ideeën te ordenen.
- sociale functie (eigen klascode): hoe je schrijft, bepaalt bij welke groep je hoort.
Ongeacht de uiteindelijke vorm is een schrijfproduct vaak het resultaat van een complex bestaand uit
componenten:
De schrijver voorkennis, motivatie, de attitudes en talige competenties hebben invloed op
hun schrijfvaardigheid.
Schrijver = zender van de boodschap, de lezer is de ontvanger: hij decodeert de boodschap
De socioculturele context heeft invloed op de talige competenties van de schrijver:
thuissituatie, culturele achtergrond (sneeuwwit)
Is er een rijke geletterdheid thuis?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MevrouwAnoniem. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.11. You're not tied to anything after your purchase.