Summary
samenvatting Nederlandse taalbeheersing II
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting Nederlandse taalbeheersing II (NTBII). Boek + PPTs werden gebruikt.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followiremcenber
Reviews received
Content preview
NTB IICoherentierelaties en -markeerders
Belang van coherentie: een coherente tekst is een samenhangende tekst. Als de zinnen van
een tekst genoeg samenhang vertonen, kunnen de lezers ervan in hun geheugen een
samenhangend model van de tekst opbouwen, een mentale representatie. Als de tekst niet
voldoende samenhangend is, dan hebben de lezers ervan moeite om een mentale
representatie op te bouwen. De tekst is dan dus minder makkelijk te begrijpen.
Coherentie kan op twee manieren geanalyseerd worden:
- Analyse van de referentiële coherentie: onderzoek naar verwijzende woorden in een
tekst en of deze goed begrepen kunnen worden. Het gaat hier om de verwijzing tussen
zinnen: woord verwijst naar een woord uit de andere zin. Hierdoor kun je de relatie
tussen woorden aangeven en voorspellen welke interpretatieproblemen de lezers
kunnen hebben als de relatie niet duidelijk wordt weergegeven. Het doel is dus om na
te gaan of zinnen goed op elkaar aansluiten en of de tekst gemakkelijk te lezen is.
- Analyse van de relationele coherentie: onderzoek naar de betekenisrelatie tussen
de verschillende tekstdelen. Relationele coherentie wordt duidelijk gemaakt door
coherentiemarkeerders, maar deze is niet altijd aanwezig. Lezers kunnen een relatie
achterhalen door hun kennis van de wereld.
➔ Coherentieanalyse komt neer op het inventariseren en beoordelen van referentiële
verwijzingen en relationele verbanden in een tekst. Bij het inventariseren gaat men na welke
referentiële verwijzingen en relationele verbanden in een tekst te vinden zijn en hoe ze duidelijk
gemaakt worden in de tekst. Bij het beoordelen gaat men na welke interpretatieproblemen
waarom kunnen optreden en wat de oplossing is om deze te vermijden.
Achtergronden van de coherentieanalyse
Is samenhang een eigenschap van een tekst of is het iets wat tot stand komt in het hoofd van
de lezer?
1960-1970: samenhang is een eigenschap van de tekst. Er werd onderzoek gedaan naar
tekstuele elementen die voor samenhang zorgden in de tekst, maar er werd geen aandacht
geschonken aan elementen die niet uitgedrukt werden door woorden, maar alleen in het hoofd
van de lezer tot stand kwamen. Dit door de kennis van de wereld.
Referentiële coherentie
Het gaat hier om het verwijzen met verwijzingen naar een referent (= entiteit waarnaar
verwezen wordt) in de tekst. Er kunnen meerdere verwijzingen zijn die naar eenzelfde entiteit
verwijzen, dan spreken we over corefererentie.
- Anaforische verwijzingen: verwijzing verwijst naar een referent die eerder in de tekst
verscheen. (Jan (antecedent)… Hij…)
- Cataforische verwijzingen: verwijzing verwijst naar een referent in de tekst die nog
moet komen. Een vooruit verwijzing. (Hij… Jan…)
- Exofore verwijzingen: verwijzingen die naar een referent verwijzen buiten de tekst.
Verwijzingen die alleen te begrijpen zijn door de kennis van de wereld van de lezer.
(Gisteren…)
- Afhankelijke verwijzingen: verwijzingen die je alleen kunt interpreteren met behulp
van een antecedent.
, - Onafhankelijke verwijzingen: verwijzingen die verwijzen naar een ander woord in de
tekst, maar die we ook kunnen begrijpen zonder het ander woord.
- Collocationeel lexicaal verband: woorden die niet naar eenzelfde entiteit verwijzen,
maar die toch een relatie met elkaar hebben. (bloemen en vaas)
➔ Het doel van de referentiële coherentieanalyse is te bepalen welke interpretatieproblemen
kunnen optreden als gevolg van een onduidelijke verwijzing. Dit kan zijn door de afstand
tussen referent en verwijzing of door de vorm van de verwijzing. In een tekst kunnen
referentiële verwijzingen voorkomen, maar dit betekent niet dat de tekst samenhangend is.
Het is dus niet mogelijk een coherentieanalyse te maken van een tekst door enkel te kijken
naar de referentiële verwijzingen.
Relationele coherentie
Om een volledige analyse te maken van een tekst heb je ook een relationele
coherentieanalyse nodig. Dit houdt in dat men gaat kijken naar de relaties tussen tekstdelen.
Hier wordt niet alleen gekeken naar relaties tussen zinnen, zoals bij de referentiële
coherentieanalyse, maar ook binnen zinnen.
Globale coherentie ≠ globale verwijzing (= verwijzing naar een paar zinnen terug):
samenhang tussen grotere delen van een tekst (twee alinea’s of eerste helft en tweede helft
van een tekst).
Coherentiemarkeerders
= signaalwoorden
Coherentiemarkeerders zijn niet altijd aanwezig. De lezer kan soms de betekenisrelatie ook
zelf interpreteren. Lezers gaan altijd op zoek naar een betekenisrelatie, ook al is die er niet.
De aanwezigheid van coherentiemarkeerders kan zowel de tekst begrijpelijker maken of net
niet. Een lezer die weinig kennis heeft over het onderwerp zal de relaties tussen tekstdelen
niet zien en heeft dus coherentiemarkeerders nodig. Diegene die wel kennis hebben over
het onderwerp kunnen de relaties zelf achterhalen en hebben die coherentiemarkeerders
niet nodig. De markeerders zullen hen soms zelfs hinderen om verder te lezen.
Causale relaties: de ene gebeurtenis veroorzaakt een andere gebeurtenis.
- Oorzaak-gevolg
- Middel-doel
- Voorwaarde-gevolg
- Probleem-oplossing
- Argument-standpunt
➔ De volgorde kan variëren.
Additieve relaties: de informatie die gegeven werd, wordt uitgebreid.
- Opsomming
- Voorbeeld
- Samenvatting (samenvatting), parafrase (zelfde conclusie trekken, maar met andere
woorden)
- Proces (opsomming van gebeurtenissen die na elkaar plaatsvinden), procedure
(handelingen die uitgevoerd moeten worden om een specifiek doel te bereiken)
- Extra informatie (alleen mogelijk als geen andere relatie mogelijk is en als de tekstdelen
handelen over hetzelfde onderwerp)
➔ De volgorde kan alleen variëren bij een opsomming. Bij de andere ligt de volgorde vast.
, Polariteit: positieve of negatieve relatie tussen twee tekstdelen.
Contrastieve relatie: negatieve causale relatie.
Tegenstellingen: negatieve opsomming.
Problemen bij het interpreteren van relationele coherentie
Soms worden coherentiemarkeerders op een verkeerde wijze gebruikt en soms is er een te
grote afstand tussen de tekstdelen die een relatie onderhouden met elkaar. Dit kan zorgen
voor interpretatieproblemen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iremcenber. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78140 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now