Introductiecollege 1
Onderscheid binnen recht
Publiekrecht --> Staats- en bestuursrecht en strafrecht. Overheid is van de partij.
Privaatrecht --> tussen burgers/rechtspersonen onderling: onderscheid vermogensrecht, personen-
en familierecht
Europees/Internationaal recht --> kan zowel publiek als privaat zijn
In onze rechtstaat is de Trias Politica de basis van de scheiding ter machten (= machtsevenwicht)
waarin rechtspraak, de wetgevende macht en de uitvoerende macht in beginsel gescheiden zijn en
hebben we grondrechten.
Grondrechten
De Grondwet
Het Europees verdrag voor de rechten van de mens
De grondrechten zijn verdeeld tussen de klassieke en sociale grondrechten.
Bijvoorbeeld: vrijheid van meningsuiting vs. Zorg voor werkgelegenheid
Een formele wet hoeft niet persé een grondwet of grondrecht zijn. Dit kan wel getoetst worden aan
de EVRM of procespartijen.
Er is een beperking op grondrechten en samenloop van de grondrechten. Dit is bijvoorbeeld botsing
van godsdienstvrijheid en vrijheid van meningsuiting.
Onderscheiden in het recht
Dwingend recht (je mag er niet vanaf wijken) vs. regelend of aanvullend recht (vult zaken aan)
Formeel (procedure, handhaving) vs materieel recht (inhoud/gedragsbepalingen)
Rechtsbronnen: wetten - verdragen - de gewoonte - de jurisprudentie - doctrine
Voorrang
Internationaal recht (verdragen, in het bijzonder EVRM)
Nationaal recht; wet, ministerieel besluit, algemeen plaatselijke verordening
Specifieke gaan voor algemene
Onderscheid in handelen
Feitelijk handelen: niet gericht op een rechtsgevolg.
Rechtshandeling: wel gericht op een rechtsvervolg. Dit kan eenzijdig (opmaken testament) of
meerzijdig.
Is een handeling in strijd met de wet? Nietig verklaren.
Is een handeling onder een verkeerde voorstelling van zaken of onder druk tot stand gekomen?
Vernietigbaar.
Feitelijke handelingen kunnen dus wel rechtsgevolgen krijgen!
, Rechtsprekende instanties
De Rechtbank (11)
Het Gerechtshof (4)
De Hoge Raad (1)
De afdeling Rechtspraak van de Raad van State (1)
Europees Hof
Bijzondere rechtsprekende instanties en tuchtrecht
Bindend advies, Arbitrage en Mediation
Het gedwongen kader houdt juridisch in datgene wat mogelijk is waartegen de wil van betrokkene
zich verzet of datgene waar de betrokkene zijn wil niet kan bepalen (denk in het laatste geval aan
dwangzorg bij een ernstig verstandelijk beperkte of een patiënt met ernstige Alzheimer).
Alle rechtsgebieden zijn hierbij betrokken en kunnen elkaar op een of andere manier
overlappen/ondersteunen en vanuit de rechtsgebieden zijn verschillende opties (denk aan
huisverbod vanuit de burgermeester en een contactverbod opgelegd door de rechter).
Recht staat niet op zichzelf: er is altijd contact met deskundigen op andere terreinen. Denk aan de
Reclassering, Uitkeringsinstanties, Politie, Werkgevers etc.
, Week 2
Hoofdstuk 3 Civielrechtelijke thema’s
3.1 De rechtshandeling
Plaatsbepaling en definitie
Rechtsfeiten: alleen feiten die voor het recht van belang zijn. Aan deze feiten verbindt het recht
rechtsgevolgen. Als het rechtsgevolg intreedt door menselijk handelen, is er sprake van een
rechtsfeit dat ontstaat door menselijk handelen.
Bewuste rechtsgevolgen? à rechtshandelingen
Rechtmatige daad à gericht op hulp willen bieden
Onrechtmatige daad à gericht op niet denken aan de gevolgen
Soorten rechtshandelingen
Eenzijdige rechtshandeling à wanneer er maar één persoon nodig is om een rechtshandeling tot
stand te brengen (bv testament)
Meerzijdige rechtshandeling à wanneer er meer dan één persoon nodig is om een rechtshandeling
tot stand te brengen (overeenkomsten)
Totstandkoming privaatrechtelijke rechtshandeling
Voor het tot stand komen van een rechtshandeling moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan.
- Persoon moet handelingsbekwaam zijn: dit wil zeggen dat de persoon in staat is voor
zichzelf rechtshandelingen tot stand te brengen. Minderjarigen en onder curatele gestelden
mensen zijn handelingsonbekwaam. Zij hebben een wettelijk vertegenwoordiger.
- Persoon moet handelingsbevoegd zijn: persoon kan een bepaalde rechtshandeling
verrichten. Uitzonderingen: echtgenoten die gehuwd zijn in gemeenschap van goederen zijn
alleen gezamenlijk bevoegd voor het kopen van een woning. Iemand die misbruik zou
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Nikkijacobsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $8.08. Je zit daarna nergens aan vast.