Book review
Ik had een wapenbroeder opdracht - VWO 6
- Course
- Level
- Book
Ik heb het boek "Ik had een wapenbroeder" uitgewerkt en kenmerken benoemd. Ik heb een 8 gekregen voor deze opdracht.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Followthijmenbeuker
Content preview
Ik had een wapenbroederMaarten ’t Hart
Ik had een wapenbroeder Thijmen Beuker en Bertel Oosting
Uitgeverij De Arbeiderspers, A6a
Amsterdam Mevrouw Graziano
Eerste druk 1973 26 november 2021
Psychologische roman, 191 blz.
Samenvatting 1
Ik had een wapenbroeder bevat drie hoofdstukken, ‘De verhoren’, ‘Kleine oorlog’ en ‘De
grafkelders’.
De verhoren
1
Ton Anbeek, Jaap Goedegebuure en Bart Vervaeck, Lexicon van literaire werken · dbnl. (Z.D.). DBNL.
Geraadpleegd op 25 november 2021, van
https://www.dbnl.org/tekst/anbe001lexi01_01/lvlw00258.php
,De ik-verteller, Ammer Stol, zit tijdens zijn militaire diensttijd in voorlopig arrest. Vier dagen
eerder, op maandagochtend is een ernstig ongeluk gebeurd. Een joodse mederekruut,
Arthur Holm, is daarbij omgekomen. Met hem had Ammer een homoseksuele relatie.
Uit de verhoren wordt langzamerhand het een en ander duidelijk. Het weekend voor die
fatale maandag hebben zij samen in Amsterdam doorgebracht. Arthur is daar op
zaterdagavond gesignaleerd met een meisje: Annette. Ammer beweert die avond op de
kamer van Arthur te hebben doorgebracht. De overste die hem verhoort, wil meer weten
over Ammers homoseksualiteit en waarover beide vrienden zondagavond ruzie hadden.
Ammer weigert hierover iets mee te delen. Zijn advocaat veronderstelt dat de autoriteiten
zullen proberen aan te tonen dat het een vies homoseksueel zaakje is, zodat zij zelf vrijuit
zullen gaan. Ammer voelt zich schuldig aan het ongeluk, ook al heeft hij dat niet bewust
veroorzaakt. Met zijn vader die dominee is, praat hij over homoseksualiteit, geloof, onschuld
en wroeging. Deze begrijpt wat zijn zoon bezighoudt, je schuldeloos schuldig weten. In zijn
cel roept Ammer zich de gesprekken in herinnering die hij met Arthur voerde. Wat daarin
opvalt is Arthurs preoccupatie met concentratiekampen. Naast hun ‘herengesprekken’ over
literatuur en muziek hield Arthur lange monologen over de dood en het jood-zijn.
Kleine oorlog
Dit hoofdstuk bevat drie delen, waarvan het middendeel als enige een titel meekrijgt:
‘Vetermars’. Tijdens de eerste oorlogsoefening zitten Arthur en Ammer in een kuil te
wachten op de aanval. Arthur wil een passerend stelletje als spionnen behandelen, maar
Ammer is daartegen. Zij praten over grootheid, macht en intimidatie. Als ze weggaan, geeft
het meisje Ammer een bosje klaprozen. Arthur vergelijkt zijn laboratoriumexperimenten
met ratten met het leven in een concentratiekamp: het gevoel van macht, het recht van de
sterkste. Dit ervoer hij ook in de ontmoeting met het stelletje. Tijdens het patrouille lopen
de volgende nacht nemen zij een wachtpost seksueel te grazen. Terug in het kamp heeft
Ammer een dagdroom, waarin hij een vrouw is, die samen met Arthur een concert bezoekt.
‘Vetermars’: Ammers groep bouwt een krijgsgevangenkamp. Andere rekruten behoren tot
de vijand en worden gevangengenomen. Hun schoenveters worden aan elkaar gebonden;
zo marcheren zij onder bewaking door het gebied. Na vele uren bereiken zij het punt waar 's
ochtends de oefening begon: zij hebben een cirkel beschreven. De ruimte tussen de met
draad afgezette bomen blijkt te klein voor zoveel gevangenen. Een van hen rookt een
sigaret. Voor straf moet hij op zijn buik liggen, zijn voeten worden aan een boomstam
vastgemaakt. Als na een paar uur de groep bevrijd wordt, komt ook aan deze marteling een
einde. Ammer ervaart dit alles als absurd.
De grafkelders
De ‘ik’ is onder bewaking aanwezig bij de begrafenis van zijn grootvader. Op instigatie van
de grafdelver vlucht Ammer naar de grafkelders. Daar overdenkt hij het waarom van de
moord. Speelde jaloezie een rol, om Arthurs contacten met Robert Stegman, Marijke
Reehorst en sergeant Eelwout of om Ammers ergernis om de lange monologen van Arthur
met die eeuwige parallellen met nazi-Duitsland? Hij komt tot de slotsom dat hij elk detail
moet ophalen, élke herinnering aftasten, elk gebaar van Arthur en hemzelf opnieuw beleven
en zo zijn verhaal aan een onpartijdige buitenstaander vertellen. Deze kan dan het schuldig
of niet-schuldig uitspreken.
, Ammer verlaat zijn schuilplaats. Hij ontmoet buiten in de rietlanden Maarten, een vriend
van Jakob Valler, met wie Ammer in Engeland op vakantie was. Ammer vertelt zijn verhaal,
behalve wat in Amsterdam gebeurd is. Maarten geeft een nogal
Filosofisch getinte reactie op zijn relaas. De dood van Arthur is geen resultaat van rationele
overwegingen. Dus wat is dan de betekenis van een term als ‘schuld’? In het licht van
biologische processen is deze dood even geldig als iedere andere: een eind aan het leven.
Maarten stelt voor dat Ammer bij hem in huis blijft, de beslissing van de krijgsraad kan hij
dan rustig afwachten.
Als Maarten naar zijn werk is, leest Ammer in de krant over zijn vlucht. Ook over het meisje
met wie Arthur gezien is. Ammer besluit op te schrijven waarom hij is zoals hij is. Het gaat
daarbij niet alleen om homoseksualiteit, maar ook om het andere; dit laatste heeft met
kleding te maken. Ammer schrijft vervolgens op de zolderkamer waar hij geslapen heeft de
jeugdherinneringen ‘Kabouters’, ‘Cowboy’, ‘Optocht’.
‘Kabouters’: De vierjarige Ammer gaat met zijn moeder naar een openbare les op de
kleuterschool. De kinderen verkleden zich als kabouters. Hij geniet van hun mooie pakjes,
hun witte klompjes, die over de vloer kletteren als ze lopen. Met een beroep op de bijbel
reageert zijn moeder afwijzend op zijn vraag of hij zich ook mag verkleden.
‘Cowboy’: Als Ammer in de tweede klas van de lagere school zit, komt een schoolfotograaf
langs die kinderen als cowboy portretteert, met kampvuur en gitaar. Hij mag niet op de foto.
Voor zijn moeder zijn cowboys goddeloze mensen die vieze liedjes zingen. Verkleedpartijen
zijn bijbels gezien uit den boze. Twee maanden later ziet zijn vader de cowboyfoto; hij vindt
hem leuk
‘Optocht’: Als Ammer negen jaar is, organiseert het stadsbestuur een gekostumeerde
optocht. Hij vergaapt zich aan de mensen die prachtig en onherkenbaar vermomd zijn.
Ammer verbeeldt zich voor het slapen gaan vaak dat hij zich verkleedt als meisje. Als zijn
moeder hem ziet meelopen in de optocht moet hij binnenkomen, omdat het heidens is. Zij
vindt het ‘Godgeklaagd’ en meent dat zijn vader daar zondag iets over moet zeggen in de
preek. Niettemin vervolgt Ammer zijn weg.
Bij Maarten in de buurt wandelt Ammer tot zonsondergang. Hij denkt na over de dood van
Arthur, over wroeging, schuldgevoelens, droefheid, leegte; de fatale onbereikbaarheid van
een ander mens. Maarten leest het krantenverslag en vraagt zich af wie dat meisje is dat
genoemd wordt. Ammer besluit nu alles te vertellen. Arthur en hij hebben weekendverlof
en gaan naar Amsterdam. Arthur woont clandestien en heeft een gedeelte van het huis
verhuurd aan twee lesbische meisjes. Ammer laat merken dat hij zich graag eens als vrouw
zou kleden. Hij wil uit zijn eigen huid kruipen en een ander zijn. Als vrouw mag hij zwakker
zijn, aanhankelijk, teder. Uit de kledingkast van de onderhuursters halen zij een pruik,
kleding en schoenen voor de travestie van Ammer. Arthur kleedt en schminkt Ammer.
Tijdens de wandeling naar de Bijenkorf om valse wimpers en nagels te kopen doopt hij hem
om tot Annette. Voorbijgangers en verkoopster hebben niets in de gaten. 's Avonds gaan zij
naar de film ‘Mon Oncle’. Na afloop wandelen zij over de grachten en ontmoeten Marijke
Reehorst. Zij accepteert Ammer zonder meer als Annette. Arthur bekent dat hij meisjes toch
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thijmenbeuker. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76799 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now