Summary
Samenvatting Ethiek en Recht GVB
- Course
- Institution
Samenvatting van 19 pagina's voor het vak Ethiek en Recht GVB aan de HW
[Show more]
1 review
By: Hossel • 8 year ago
All chapters are well along wit
Seller
Followstudentjeee
Reviews received
Content preview
Ethiek in praktijk, Zorgethiek: denken oververantwoordelijkheid en zorgbehoeften
De betekenis van het begrip afhankelijkheid
Afhankelijkheid is dat je anderen nodig hebt om te kunnen leven, steun of hulp
behoevend van anderen.
De plaats en belang van dit begrip in de zorg
Afhankelijkheid is voor zeer veel ouderen moeilijk te dragen. Het betekent voor
velen: veel of alles moeten vragen en niet meer zelf kunnen beslissen.
Afhankelijkheid wordt in de zorg voor ouderen meestal geassocieerd met fysiek
functioneren en de mate waarin bijvoorbeeld de ADL zelfstandig kan worden
uitgevoerd. Maar het is belangrijk om autonomie in twee fasen te onderscheiden:
1) Het nemen van een besluit en 2) Het uitvoeren van het besluit. Binnen
afhankelijkheid kan dus ook ruimte bestaan voor autonomie.
De mogelijke reactie van patiënten op hun afhankelijkheid
Patiënten ervaren hun afhankelijkheid vaak als een verlies van zelfbeschikking en
eigenwaarde. Ze vechten er vaak tegen en proberen ‘groot en sterk’ te zijn,
omdat ze zich vaak schamen voor hun afhankelijkheid. Uit angst voor of juist om
de verpleegkundige te sparen hebben patiënten de neiging hun afhankelijkheid
te verbergen.
De mogelijke reacties van verpleegkundigen op de afhankelijkheid van
patiënten
Verpleegkundigen maken een onderscheid tussen makkelijke en moeilijke
patiënten. Moeilijke patiënten zijn veeleisend, egoïstisch, moeilijk te leren kennen
en niet dankbaar. Makkelijke of ‘goede’ patiënten zijn sociaal, houden rekening
met anderen, ze zijn verantwoordelijk en makkelijk te leren kennen. Ook geven
zij aan dat ze vaak het gevoel hebben dat ze tekort schieten, dat ze de
afhankelijke patiënten, vooral door tijdstekort, niet voldoende aandacht en zorg
kunnen geven. Verpleegkundigen voelen een permanente druk om het
onvermogen van afhankelijke patiënten zo goed mogelijk te compenseren.
Verpleegkundigen moeten soms moeite doen om geduld en begrip op te brengen
voor afhankelijke patiënten.
Verpleegkundigen geven aan dat ze moeite mee hebben om zichzelf in de
situatie van afhankelijke patiënten te plaatsen en op die manier patiënten goed
te leren kennen.
De ethische aspecten van de afhankelijkheidsrelatie tussen verpleging
en patiënten
Verpleegkundigen geven aan dat ze moeite mee hebben om een goede balans te
vinden tussen patiënten te veel helpen, betuttelen, en te weinig helpen en dus
aan de zorgbehoefte van patiënten niet voldoen.
In de relatie tussen patiënt en verpleegkundige is er sprake van macht en
ondergeschikte positie. Dit is in de loop van de jaren wel veranderd. De
bevelvorm is veranderd in de onderhandelingsvorm. Deze nieuwe vorm geeft
meer ruimte voor autonomie van de patiënt.
In de zorgethiek word nadruk gelegd op de waarde van:
- Relaties tussen mensen
- Het zorgen voor elkaar en zichzelf
- Op vertrouwen, kwetsbaarheid en verantwoordelijkheid
, Zorgethiek wordt niet aan een bepaalde sekse toegeschreven maar er is wel
beeld dat vrouwen anders moreel redeneren dan mannen. Vrouwen hebben meer
aandacht voor onderlinge relaties en zorgzaamheid en mannen daarentegen
zouden rationeler zijn, meer geneigd te abstraheren van concrete situaties en
personen. (niet duidelijk of dit nog steeds zo is)
3 fasen van morele ontwikkeling volgens Kohlberg (inmiddels een klassiek
dilemma):
- Het preconventionele stadium
- Het conventionele stadium
- Het postconventionele stadium
2 typen moreel redeneren
- Rationeel perspectief: is sterk gebaseerd op het toepassen van (universele)
regels
(rechtvaardigheidsperspectief)
- Een perspectief dat gestoeld is op verantwoordelijkheid voor elkaar
(zorgperspectief)
Ethisch perspectief dat gebaseerd is op principes en waarden als
rechtvaardigheid en autonomie, belichten maar één kant van de werkelijkheid.
Daarnaast zijn ook andere waarden, zoals zorgzaamheid, aandacht en relaties
van belang in moreel opzicht. Het rechtvaardigheidsperspectief blijkt heel
dominant in ons redeneren, waardoor het zorgperspectief snel vergeten wordt.
Het zorgethisch perspectief eist van ons dat we op een andere manier naar de
werkelijkheid kijken dan in ‘klassieke’ ethiek gebruikelijk is.
- Consequentialisten: letten alleen op de gevolgen van ons handelen.
- Een deontologische visie legt sterk de nadruk op het karakter van
handelingen, waarbij fundamentele principes als abstracties bij morele
beslissingen
Beide visies gaan uit van de gedachte dat we in gelijke situaties tot gelijke
morele oordelen zouden moeten komen (universaliseerbaarheidseis)
- Het zorgethisch perspectief wijst juist, door de nadruk op
verantwoordelijkheid voor relaties van mensen, op het belang van concrete
situaties. Zorgethiek vraagt van ons, door aandacht voor relaties en
concrete context de veelzijdigheid van het leven mee te nemen in ons
moreel redeneren.
- Het klassieke ethische perspectief vraagt ons om te abstraheren en
persoonlijke details los te laten.
Morele problemen komen in omgang met anderen tot stand, we kunnen niet een
paar elementen daaruit abstraheren, om tot een juist moreel oordeel te komen.
De context, cultuur waarin iemand leeft en zijn/haar geschiedenis zijn van groot
belang om tot een idee te komen van wat juist is om te doen. De nadruk op
concrete mensen is bovendien belangrijk om beter te kunnen zien op welke
manieren relaties tussen mensen tot verwachtingen, verplichtingen, rechten en
verantwoordelijkheden leiden. De verscheidenheid zal enorm kunnen zijn en het
zal daardoor niet makkelijker worden om morele beslissingen in algemeen
geldende regels te formuleren.
Joan Tronto ontwikkelde een theorie waarin de begrippen ‘zorg’ en ‘zorgen’
gebruikt worden om relaties tussen mensen te verhelderen. Ze beschouwt zorg
als een essentieel element van het menselijk leven, omdat het iets is war de
meeste mensen (onbewust) het grootste deel van hun leven me bezig zijn:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentjeee. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now