Alle hoorcolleges + aantekeningen van psychofarmacologie. In het rood staat extra uitleg die in de hoorcolleges zijn genoemd of een samenvatting van de dia.
Hoorcolleges Psychofarmacologie
Lecture 1.1
Definition & Classification
Definition
• Pharmacologie = kennis over drugs of medicijnen; de kunst van het maken van
medicatie
o De wetenschap dat omgaat met destudie over wedezijdse reacties, of
interacties, tussen farmacologische stoffen en psychologische
processen.
• Pharmacon = medicijnen / farmaceutische processen
• Drug
o Engels --> farmacologische actieve stoffen
• Medicatie of andere stoffen met een psychologisch effect
• Psychoactieve substantie voor misbruik, verdovend middel
of stimulatie
o Nederlands --> psychoactieve stof voor misbruik
• Durg / stimulant met meer of minder 'drugging' effect, wat
kan leiden tot afhankelijkheid (verslaving)
In het nederlands is drugs dus een negatief woord, in het engels niet.
Classification
• Mogelijke manieren om te classificeren zijn onder meer…
o Chemische structuur
• Interesant, maar dezelfde structuur kan verschilldene
effecten hebben
o Werkingsmechanisme
• Ideaal, maar werkingsmechanisme niet altijd bekend
o Gedragseffecten
• Makkelijkst, gelinkt aan stoornis die behandeld wordt
Op dit moment wordt er geclassificeerd via gedragseffecten, maar er vind een verschuiving plaats
naar werkingsmechanisme.
ATC = classificatie via gedragseffecten
NbN = classificatie via werkingsmechanisme
Het verschil in terminologie tussen ATC en NbN
• ATC: antipsychotica
• NbN: Serotonine/Dopamine antagonisten met antipsychotische acties
• ATC: antidepressiva
• NbN: Monoamine reuptake inhibitors met antidepressiva acties
,ATC
Hoofdklassen psychotrope geneesmiddelen
• Antipsychotica
o Conventionele antipsychotica, e.g. Haloperidol (Vroeg ontdekt)
o Atypisch, e.g. Risperidone (Later ontdekt)
• Antidepressiva
o Tricyclisch, e.g. Imipramine
o Selectieve serotonine reuptake inhibitoren (SSRI), e.g. Prozac
o MonoAmine Oxidase Inhibitoren (MAOI), e.g. Nardil
• Anxiolytica (anti-angst medicatie)
o Benzodiazepines, e.g. Valium
o Non-Benzodiazepines, e.g. Buspiron
• Stemming stabilisatoren
o Lithium
• Hypnotica
Andere relevante drugs klassen
• Anti-epileptische
o Benzodiazepines, Clonazepam, Clorazepaat
• Stimulanten
o Cocaïne, Amfetamine (speed), Methylfenidaat, Caffeïne, Nicotine
• Verdovende pijnstillers
o Opioïdes, morfine, codeïne, heroïne
• Centraal Zenuwstelsel Systeem (CZS) onderdrukkers
• Psychedelica & Hallucinogenen
o LSD, Marijuana, Hashish, Mescaline, Psylocybin
Administration
Omvat vier belangrijke fasen
• Absorptie = van de site van administratie --> bloed
• Distributie = door het hele lichaam
• Metabolisme = conversie door lichaam
• Uitscheiding = eliminatie van lichaam
Absorptie
• Oraal
Nadeel: je maag bevat veel zuur dus veel van het medicijn gaat verloren (2/3e)
• Rectaal
Bij rectaal verlies je 1/3e van het medicijn
• Topical
o Huid (Bijvoorbeeld nicotineplijsters, crème)
o Orale mondslijmvlies (migraine medicijn), voordeel: bij allergische reactie
kan je medicijn uitspugen
• Sublinguaal
• Buccaal
• Parenteraal
o Intraveneus injectie in bloedstroom, bv chemo, nadeel; bij allergische
reactie zit de stof gelijk in het bloed
o Intramusculair als je wil dat je lichaam iets langer doet over de opname
o Subcutaan net onder de huid
• Inhilatie bv puffers bij astma
,Distributie
• In bloed (albumine)
• Distributie
o Extracellulair (bloedplasma)
o Intracellulair (water in lichaamscellen)
• Snelheid van distributie hangt af van oplosbaarheid van lipiden
o Door membranen; passieve diffusie gevolgt door concentratiegradiënt:
stof gaat naar lage concentratie
o Hogere oplosbaarheid lipiden --> snellere distributie
• Voorbeeld: heroïne vs morfine
Pharmacokinetics & Pharmacodynamics
• Verandering over tijd in termen van serumconcentratie van medicatie en metaboliten
o Hoe verwerkt het lichaam de medicatie
• Heeft effect op: absorptie, distributie, interactie met receptor, eliminatie
Farmacokinetica
• Gehele bloedcirculatie duurt +/- 1 minuut
• Haarvaten
o 10 miljard
o 200 m2
• Elke cel < 10-30 micron van haarvat)
(Micron = 0,001 millimeter)
Farmacodynamiek
• Farmacokinetiek = hoe verwerkt het lichaam de medicatie?
• Farmacodynamiek = hoe reageert het lichaam op de medicatie?
o Medicatie - receptor interactie
o Bepaal farmacologisch, therapeutisch en toxisch effect
Therapeutische range: hier wil je dat de plasma concentratie zit, want dan heeft het het gewilde
effect
• Tijd - Concentratie relatie
o Naar (tijd 0)
• Eerst: Grote piek in medicatie concentratie in plasma
• Medicatie toegediend
• Daarna: grote afname medicatie concentratie in plasme
• Verlaat bloedstroom, komt in lichaam
(cellen, vet, spieren …)
• Halfwaardetijden
o Tijd voor de medicatie om te halveren in concentratie
• Distributie halfwaardetijden
, o Alfa fase
o Naar --> 50%
o Eerste halfwaardetijd = belangrijk --> onset actie
• Eliminatie halfwaardetijden
o Beta fase
o Degradatie (lever) en 50% afscheiding (nieren)
o Zesde halfwaardetijd = belangrijk
Distributie halfwaarde tijd: de tijd dat het duurt dat de plasma concentratie is gehalveerd tijdens
de distrubtie fase.
Eliminatie halfwaarde tijd: de tijd dat het duurt bij elke dat de plasma concentratie is gehalveerd
tijdens de eliminatie fase.
Bij stap 6 is nog maar 1,56% van het medicijn in je lichaan. Dit is te weinig om nog effect te hebben.
• Farmacokinetiek
o Hoe verwerkt het lichaam de medicatie
• Farmacodynamiek
o Hoe reageert het lichaam de medicatie
• Distributie halfwaardetijd
o Hoe snel geabsorbeerd
• Eliminatie halfwaardetijd
o Hoe snel geëlimineerd
Neurotramsmissie - anatomie
Neuronen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Lowevdweij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.